Κυριακή 31 Δεκεμβρίου 2017

Πέμπτη 28 Δεκεμβρίου 2017

Καλή χρονιά

Του ΚΥΡ
Αναρτήθηκε στην ιστοσελίδα του 28-12-17

Κυριακή 17 Δεκεμβρίου 2017

Τρίτη 24 Οκτωβρίου 2017

Παρουσίαση βιβλίων

Αύριο Τετάρτη, στην αίθουσα διαλέξεων του Επιμελητηρίου Λασιθίου, στον Άγιο Νικόλαο, θα παρουσιαστούν τα τελευταία τέσσερα βιβλία του Γιάννη Σταμέλου:
  • «Συντάκτης Επικηδείων», μυθιστόρημα
  • «Ιστορίες από το μαύρο ντοσιέ», θεατρικό με πρωταγωνιστές τους Ίππασο,Υπατία, Τζορντάνο Μπρούνο, Γαλιλαίο και Άλαν Τιούρινγκ.
  • «Μαθημύθεια», θεατρικό και
  • «Τα Μαθηματικά στη Διακαιοσύνη και οι επιστολές της Αρετής», μαθηματική λογοτεχνία.
Τα βιβλία θα παρουσιάσουν οι Έφη Μπουκουβάλα, φιλόλογος, η Άρτεμις Μπλαζογιαννάκη, γεωλόγος, η Μαρία Καρτέρη-Σιγανού, τοπογράφος μηχανικός, η Γιώργος Χαβάκης, μαθηματικός, ο Κωστής Μαυρικάκης, πολιτικός μηχανικός, ο Γιάννης Χρονάκης, φιλόλογος και ο συγγραφέας Γιάννης Σταμέλος.
Η εκδήλωση είναι ελεύθερη για τους φίλους του βιβλίου και θα ξεκινήσει στις 19.00

Πληροφοριές: 6977192004    - stamelosioa@gmail.com

Τετάρτη 11 Οκτωβρίου 2017

Το νέο βιβλίο του Γιάννη Σταμέλου, στον αέρα, audio (ΦΩΝΗΕΝ-Θ.ΚΟΡΟΜΠΥΛΙΑ)




Από αυτούς που διαβάζουν, άλλοι διαβάζουν εφημερίδες, άλλοι λογοτεχνία, ποίηση, αστρονομία, ζωολογία, φυτολογία, Ιστορία, εφευρέσεις. Άλλοι πάλι ασχολούνται με την τηλεόραση ή με το διαδίκτυο.

«Τα Μαθηματικά στη Δικαιοσύνη και οι επιστολές της Αρετής»
Το νέο βιβλίο του Γιάννη Σταμέλου

Οι άνθρωποι έχουν διάφορα χόμπι. Μαζεύουν γραμματόσημα, νομίσματα, ασχολούνται με τη χειροτεχνία, τις κατασκευές, τον αθλητισμό, το διάβασμα και άλλα.
Και, ασφαλώς, δεν είναι λογικό οι μεν να κατηγορούν τους δε. Οι φυσιολογικοί άνθρωποι συμβιβάζονται με την ιδέα πως αυτό που ενδιαφέρει τους ίδιους δεν είναι υποχρεωτικό να ενδιαφέρει και όλους τους υπόλοιπους.
Το ερώτημα, βέβαια, είναι: Υπάρχουν πράγματα που θα πρέπει να ενδιαφέρουν όλους τους ανθρώπους ανεξαιρέτως; Η ελευθερία, η αγάπη, ο έρωτας, η Τέχνη, η δημοκρατία, η δικαιοσύνη, η ανθρωπιά, η καλυτέρευση των συνθηκών διαβίωσης, η αειφορία, η προστασία του περιβάλλοντος, είναι έννοιες που ενδιαφέρουν –θα πρέπει, τουλάχιστον, να ενδιαφέρουν– όλους τους ανθρώπους. Και σε φιλοσοφικό επίπεδο, επίσης, η προσπάθεια να απαντηθούν ερωτήματα όπως το από πού ήρθαμε, ποιος είναι ο προορισμός μας, τι είναι καλό και τι κακό.
Στα πολύ παλιά χρόνια, οι άνθρωποι έλυναν τις διαφορές τους με τη βία. Όταν όμως ο πολιτισμός κέρδισε έδαφος απευθύνθηκαν σε έναν διαιτητή, τον αρχηγό ή τον γεροντότερο της φυλής. Κατόπιν φτιάχτηκαν νόμοι και δικαστήρια. Σήμερα με την πολυπλοκότητα των κοινωνιών η Δικαιοσύνη προκειμένου να ασκήσει σωστά το έργο της αναζητά στηρίγματα και στην Επιστήμη.
Στα Μαθηματικά η Δικαιοσύνη βρίσκει έναν αποτελεσματικό βοηθό και μια έξωθεν καλή μαρτυρία, υποστηρίζει ο Γιάννης Σταμέλος στο νέο του βιβλίο που έχει τίτλο «Τα Μαθηματικά στη Δικαιοσύνη και οι επιστολές της Αρετής».
Στη νουβέλα, η αφορμή δίνεται από ένα περιστατικό ενδοσχολικής βίας. Και το μυστήριο περιπλέκεται από μια σειρά ανώνυμων επιστολών που λαμβάνει η ηρωίδα.
Η ηρωίδα προσπαθώντας να ανακαλύψει τον αποστολέα και το σκοπό του, εμπλέκεται σε μια σειρά προβλημάτων με επίκεντρο το δίκαιο και την απόδοση δικαιοσύνης.
Δευτερογενώς και σε ένα παράλληλο επίπεδο θίγονται προβλήματα εφηβείας, η μέθοδος του «τρίτου γονιού», τα προβλήματα που προκύπτουν από το πολυπολιτισμικό σχολείο, η ενδοσχολική βία, τα Μαθηματικά στη ζωή και τον πολιτισμό κ.α.

Ο Γιάννης Σταμέλος είναι μαθηματικός και διδάσκει στα σχολεία του Αγίου Νικολάου. Το βιβλίο κυκλοφόρησε τον Σεπτέμβριο του 2017. Αποτελείται από 158 σελίδες, είναι το 14ο του συγγραφέα και κυκλοφορεί από τις εκδόσεις Οσελότος.

Ένα νέο βιβλίο του Γιάννη Σταμέλου: «Τα Μαθηματικά στη Δικαιοσύνη και οι επιστολές της Αρετής» (Δημοσιεύτηκε στην εφημερίδα ΑΝΑΤΟΛΗ 30-9-17)


Δε σταματά να γράφει και να εκδίδει βιβλία ο Πρόεδρος της Ιστορικής – Λαογραφικής Εταιρείας Νομού Λασιθίου και υπεύθυνος έκδοσης του περιοδικού «Αμάλθεια», Μαθηματικός Γιάννης Σταμέλος. Την επόμενη εβδομάδα θα έχει στα χέρια του, τυπωμένο, το 14ο βιβλίο του, με τίτλο «Τα Μαθηματικά στη Δικαιοσύνη και οι επιστολές της Αρετής».Το ερέθισμα και η αφορμή για το ξεδίπλωμα της πλοκής του βιβλίου δίνει ένα περιστατικό ενδοσχολικής βίας,  σε βάρος μιας μαθήτριας με ασιατικά χαρακτηριστικά, το οποίο φαίνεται ότι ο διευθυντής του σχολείου δεν το χειρίζεται σωστά, επειδή στην υπόθεση εμπλέκονται μαθητές – τέκνα «επωνύμων» γονέων στην περιοχή. Οι μαθητές του σχολείου αντιλαμβάνονται ότι με το χειρισμό αυτό δεν αποδίδεται δικαιοσύνη και εξοργίζονται. Αυτό οδηγεί σε αναστάτωση τη μαθητική κοινότητα και καταλήψεις. Η έφηβη μαθήτρια – ηρωίδα του βιβλίου επιστρέφει στο σπίτι της και βγάζει θυμό… Δεν εμπλέκεται άμεσα στο περιστατικό «μπούλινγκ» αλλά ως έφηβη εξωτερικεύει την αίσθηση της αδικίας που νιώθει, με θυμό έναντι των γονέων της.Όπως επισημαίνει ο Γιάννης Σταμέλος, «τα σχολεία μας πλέον είναι πολυπολιτισμικά. Μια από τις αιτίες ενδοσχολικής βίας που παρουσιάζεται τα τελευταία χρόνια είναι και η μορφή αυτή, η σύσταση δηλαδή, των μαθητών με διαφορετικά χαρακτηριστικά ή πολιτισμικές καταβολές. Το βιβλίο παίρνει για αφορμή ένα φαινόμενο ενδοσχολικής βίας σε βάρος μιας μαθήτριας με ασιατικά χαρακτηριστικά, το οποίο αντιμετωπίζεται άδικα από τον διευθυντή του σχολείου. Η ηρωίδα είναι έφηβη. Έχει στη συμπεριφορά της όλα τα χαρακτηριστικά του ψυχισμού που συνήθως δημιουργεί η εφηβεία. Οι γονείς της θέλουν να της μιλήσουν για τη Δικαιοσύνη, αλλά ξέρουν ότι θα αντιδράσει σε κάθε προσπάθεια τους να ανοίξουν κάποιον σχετικό διάλογο και δεν θα τον δεχτεί αντιδρώντας στο ”δασκαλίκι”. Εφευρίσκουν έτσι τη μέθοδο του “τρίτου γονιού”. Καταφεύγουν δηλαδή στην αποστολή ανώνυμων επιστολών»…

Έτσι εξελίσσεται η πλοκή του βιβλίου, των 150 περίπου σελίδων, με την ηρωίδα να προσπαθεί να διερμηνεύσει το περιεχόμενο κάθε φορά της επιστολής που λαμβάνει, προσπαθώντας παράλληλα να ανακαλύψει τον αποστολέα και το σκοπό του. Έτσι χωρίς να το συνειδητοποιεί, ανοίγει διάλογο με τους γονείς της για το θέμα. Όχι μόνο μέσα από τις επιστολές αλλά και δια ζώσης, σχολιάζοντας μαζί τους τις επιστολές. Αποκαθίσταται με τον τρόπο αυτό μια ουσιαστική επικοινωνία παιδιού και γονέων, που ήταν και η πρωταρχική επιδίωξη των γονέων.
Όπως εξηγεί ο συγγραφέας, «το πράγμα περιπλέκεται ακόμα περισσότερο γιατί την ίδια περίοδο στο σχολείο ο μαθηματικός συζητά σε ένα κύκλο ελεύθερων μαθημάτων που διοργανώνει θέματα δικαιοσύνης και Μαθηματικών».
Μέσα στο βιβλίο θίγονται μια σειρά από θέματα και ζητήματα που αφορούν το σημερινό σχολείο και τους μαθητές της εποχής μας. Αυτά είναι: Η  αργκό των μαθητών, πώς δημιουργείται και γιατί; Tι συμβαίνει όταν προκαλείται το περί δικαίου αίσθημα των ανθρώπων. Κάνει αναφορά στην ανάγκη δημιουργίας κανόνων δικαίου. Επεξηγεί ότι δεν διαιρούνται όλα τα πράγματα των ανθρώπων και οι πράξεις σε δύο μεγάλες κατηγορίες: δίκαιες και άδικες. Και διερμηνεύεται το γεγονός ότι σε πάρα πολλές περιπτώσεις μιλάμε μεταφορικά για αδικίες εκφράζοντας τις προσωπικές μας επιθυμίες. Για παράδειγμα: «Ο Μάρκος ακούει μόνο ροκ μουσική».
«Συχνά μιλούμε επίσης για “άδικο”, περιγράφοντας κάτι που δεν μας αρέσει. “Δεν αρρωσταίνω ποτέ όταν έχουμε σχολείο”. Θίγεται το θέμα της “αμεροληψίας” και τα μαθηματικά της πίτας [το τυχαίο ως πράξη αμερόληπτης δηλαδή δίκαιης συμπεριφοράς]. Η μεροληψία και η απάτη. Το σύμβολο της δικαιοσύνης και η σημασία του. Το ποια είναι η αίσθηση που μας δημιουργείται από την καθημερινή πραγματικότητα σχετικά με την εφαρμογή της δικαιοσύνης στην κοινωνία. Τι κοινό υπάρχει μεταξύ της δικαιοσύνης, του έρωτα και του πλούτου ως μυθικές προσωπικότητες. Ποιος είναι ο λόγος. Τι είναι τα παιχνίδια μηδενικού αθροίσματος και γιατί είναι δίκαια. Ποια πραγματικά είναι η έννοια του δικαίου στη διεθνή πολιτική και πώς μπορούμε γνωρίζοντας να σχεδιάσουμε άδικες στρατηγικές στη διεθνή πολιτική. Τι είναι τα παγκόσμια δικαιώματα του ανθρώπου και πώς η ανθρωπότητα προχώρησε στη σύνταξη ενός σχετικού χάρτη δικαιωμάτων. Πώς η ανάγκη για περισσότερη δικαιοσύνη στις ανθρώπινες κοινότητες δημιούργησε τα μαθηματικά των κλασμάτων και των δεκαδικών. Πώς σχετίζονται οι έννοιες των αρνητικών αριθμών με τις πράξεις δικαιοσύνης. Πώς η ισότητα επιβάλει δικαιοσύνη και πώς αυτή επιβάλει άδικες πράξεις. Τι είναι η αναλογικότητα και γιατί είναι δίκαιη πράξη. Γιατί η ισότητα που αποκλείει τις επιλογές δεν είναι δίκαιη πράξη. Τι σημαίνει άριστη λύση και τι βέλτιστη. Πώς επιβάλλεται το δίκαιο στις δυο περιπτώσεις. Πώς αξιοποιείται στη λύση πραγματικών προβλημάτων. Όπως είναι η επιλογή χώρου για αεροδρόμιο, γέφυρα, σκουπιδότοπου, στον αναδασμό κ.α. Πώς ένας υποθετικός αριθμός, ο μέσος όρος, μας οδηγεί σε πολλές περιπτώσεις σε δίκαιες επιλογές.
Η ζωή επιβραβεύει τον κόπο και τον μόχθο. Αποδίδει δικαιοσύνη όταν κάποιοι ευνοούνται από το φυσικό τους ταλέντο σε σχέση με κάποιους που αποδεδειγμένα προσφέρουν πολύ σημαντικό έργο στην κοινωνία και τον πολιτισμό; [π.χ. ένας ποδοσφαιριστής ή ένας δεξιοτέχνης ενός μουσικού οργάνου σε σχέση με έναν γιατρό ή μια δασκάλα]» τονίζει ο κ. Σταμέλος και καταλήγει ότι στο ερώτημα, για το βιβλίο, αν θα ανακαλύψει η ηρωίδα τον αποστολέα και το σκοπό του και αν τελικά θα της αποκαλύψουν από μόνοι τους οι γονείς της ότι εκείνοι της έστελναν τις επιστολές, δεν είναι η ουσία. Είναι εύρημα, που φέρει όμως ουσιαστικό αποτέλεσμα. Λειτουργεί και για την πλοκή του βιβλίου αλλά και για την αποκατάσταση της επικοινωνίας των γονέων με το παιδί τους στη δύσκολη περίοδο της εφηβείας.
Εν τέλει, τα Μαθηματικά προσφέρουν την άριστη «λύση», προσφέροντας στους ανθρώπους το μέσον για να ανακαλύψουν την βέλτιστη επιλογή, λύση, απάντηση, στα προβλήματα, τις περισσότερες φορές (αν όχι πάντα) και την πιο δίκαιη, πιστεύει ο συγγραφέας.
Το βιβλίο απευθύνεται στους έφηβους, στους μαθητές των δύο τελευταίων τάξεων του Δημοτικού και στους μαθητές του Γυμνασίου μέχρι και των πρώτων τάξεων του Λυκείου. Απευθύνεται σε ένα βαθμό και σε γονείς.
Είναι ένα βιβλίο – συμβολή στην ελληνική «Μαθηματική Λογοτεχνία», η οποία είναι πολύ φτωχή στην Ελλάδα, υποστηρίζει ο κ. Σταμέλος.
ΝΙΚΟΣ ΤΡΑΝΤΑΣ

ΔΗΜΟΣΙΕΥΣΗ: ΕΦΗΜΕΡΙΔΑ ΑΝΑΤΟΛΗ

Πέμπτη 31 Αυγούστου 2017

Βιβλίο

Τα Μαθηματικά στη Δικαιοσύνη και οι επιστολές της Αρετής


Οι άνθρωποι έχουν διάφορα χόμπι. Μαζεύουν γραμματόσημα, νομίσματα, ασχολούνται με τη χειροτεχνία, τις κατασκευές, τον αθλητισμό, το διάβασμα και άλλα.
Από αυτούς που διαβάζουν, άλλοι διαβάζουν εφημερίδες, άλλοι λογοτεχνία, ποίηση, αστρονομία, ζωολογία, φυτολογία, Ιστορία, εφευρέσεις. Άλλοι πάλι ασχολούνται με την τηλεόραση ή με το διαδίκτυο.
Και, ασφαλώς, δεν είναι λογικό οι μεν να κατηγορούν τους δε. Οι φυσιολογικοί άνθρωποι συμβιβάζονται με την ιδέα πως αυτό που ενδιαφέρει τους ίδιους δεν είναι υποχρεωτικό να ενδιαφέρει και όλους τους υπόλοιπους.
Το ερώτημα, βέβαια, είναι: Υπάρχουν πράγματα που θα πρέπει να ενδιαφέρουν όλους τους ανθρώπους ανεξαιρέτως; Η ελευθερία, η αγάπη, ο έρωτας, η Τέχνη, η δημοκρατία, η δικαιοσύνη, η ανθρωπιά, η καλυτέρευση των συνθηκών διαβίωσης, η αειφορία, η προστασία του περιβάλλοντος, είναι έννοιες που ενδιαφέρουν –θα πρέπει, τουλάχιστον, να ενδιαφέρουν– όλους τους ανθρώπους. Και σε φιλοσοφικό επίπεδο, επίσης, η προσπάθεια να απαντηθούν ερωτήματα όπως το από πού ήρθαμε, ποιος είναι ο προορισμός μας, τι είναι καλό και τι κακό.
Στα πολύ παλιά χρόνια, οι άνθρωποι έλυναν τις διαφορές τους με τη βία. Όταν όμως ο πολιτισμός κέρδισε έδαφος απευθύνθηκαν σε έναν διαιτητή, τον αρχηγό ή τον γεροντότερο της φυλής. Κατόπιν φτιάχτηκαν νόμοι και δικαστήρια. Σήμερα με την πολυπλοκότητα των κοινωνιών η Δικαιοσύνη προκειμένου να ασκήσει σωστά το έργο της αναζητά στηρίγματα και στην Επιστήμη.

Στα Μαθηματικά η Δικαιοσύνη βρίσκει έναν αποτελεσματικό βοηθό και μια έξωθεν καλή μαρτυρία.

Κυριακή 25 Ιουνίου 2017

Εκδήλωση-αφιέρωμα στον Καζαντζάκη


«Ο Καζαντζάκης στην καθημερινότητά του»
Η εκδήλωση-αφιέρωμα της Ιστορικής Λαογραφικής Εταιρείας Ν. Λασιθίου
Πραγματοποιήθηκε το βράδυ της Τετάρτης 21 Ιουνίου η προγραμματισμένη εκδήλωση-αφιέρωμα «στην καθημερινότητα του Καζαντζάκη» της Ιστορικής Λαογραφικής Εταιρείας Νομού Λασιθίου, στο Επιμελητήριο Λασιθίου, στον Άγιο Νικόλαο, με αφορμή τα 60 χρόνια από το θάνατο του μεγάλου συγγραφέα.

Εισαγωγή
Στην αρχή της εκδήλωσης ο πρόεδρος Γιάννης Σταμέλος αναφέρθηκε στο «Έτος Νίκου Καζαντζάκη», όπως έχει χαρακτηριστεί το 2017 από το υπουργείο Πολιτισμού και τη σημαντικότητά του για το έργο και τη μνήμη του μεγάλου Κρητικού.
«Στο πλαίσιο αυτό η Ιστορική Λαογραφική Εταιρεία Νομού Λασιθίου και το περιοδικό «Αμάλθεια», είπε, «εντάσσουν και τη σημερινή εκδήλωση που έχει θέμα «Ο Καζαντζάκης στην καθημερινότητά του»».

Σημαντικότητα του θέματος
Στη συνέχεια αναφέρθηκε στη σημαντικότητα και την πρωτοτυπία του θέματος της εκδήλωσης.
Ο άνθρωπος ως προσωπικότητα, βέβαια, είναι μια ευρεία και χωρίς πλαίσιο έννοια. Δεν έχουμε προκύψαμε όλοι από το ίδιο καλούπι. Η προσωπικότητά μας είναι αποτέλεσμα μοναδικών διεργασιών και αλληλεπιδράσεων. Αυτό δε σημαίνει ότι δεν μπορούμε να εστιάσουμε σε κάποια σημεία που παρατηρούμε ότι έχουν παρόμοιες συνέπειες σε πολλούς ανθρώπους.
Το λογοτεχνικό έργο, όπως και κάθε άλλη μορφή τέχνης, είναι ένα φτιαχτό, κατασκευασμένο, δημιούργημα. Και είναι πολλές οι φορές που ο δημιουργός μπαίνει στη θέση του άλλου. Του ήρωα του έργου του για να περιγράψει τη συμπεριφορά και το χαρακτήρα του. Άρα ο συγγραφέας θα πρέπει να έχει έντονο το στοιχείο της ενσυναίσθησης. Να είναι ανθρωπογνώστης. Από την άλλη, όμως, ακόμα και αν το προσπαθήσει πολύ, μπορεί να απαλλάξει το δημιούργημά του από αυτοβιογραφικά στοιχεία;
Ο χαρακτήρας του συγγραφέα επηρεάζει το έργο; Και αν ναι σε τι βαθμό; Η προσωπική μας άποψη είναι ότι όσο και να το προσπαθήσει πάντα θα βγαίνουν στο έργο κάποια από τα στοιχεία της προσωπικότητας του.
Μπορεί άραγε ο αναγνώστης να ανιχνεύσει τις διάφορες φάσεις της ζωής του δημιουργού στα έργα του; Νομίζω πως ναι. Μπορεί να ανιχνεύσει τα πιστεύω, τις πεποιθήσεις και τις αυταπάτες του; Και πάλι νομίζω ναι. Και σίγουρα έχει ενδιαφέρον κάτι τέτοιο για την ουσιαστικότερη κατανόηση του έργου του.
Η καθημερινότητα του καθενός μας, ασφαλώς, είναι μια επιλογή ή μια ολόκληρη σειρά από επιλογές. Στα σωστά χέρια μπορεί να είναι ένα καλός μηχανισμός για να αξιοποιήσουμε καλύτερα τον πιο περιορισμένο απ’ όλους του πόρους το χρόνο. Τη δύναμη της θέλησης, την αυτοπειθαρχία, την αισιοδοξία μας.
Το ενδιαφέρον είναι ότι τα μεγάλα πνεύματα, ακόμα και στις πιο ασυνήθιστες δραστηριότητες τους, έχουν βαθιά προσήλωση στο θέμα τους. Ως προς τούτο ο Β.Σ. Πρίτσετ  (V.S. Pritchett, αμερικανός κριτικός λογοτεχνίας). λέει: «αργά ή γρήγορα οι σπουδαίοι άντρες γίνονται όλοι ίδιοι. Δεν σταματούν να δουλεύουν ποτέ. Δεν χάνουν λεπτό. Είναι πολύ θλιβερό». Είναι πραγματικά θλιβερό; Ο Καζαντζάκης λέει όχι. Ζητάει από τους αργόσχολους των καφενείων να του δώσουν λίγο από τον χρόνο τους για να σωθεί. Γιατί το έργο του είναι λυτρωτικό για τον ίδιο. Πιθανόν και για πολλούς από τους αναγνώστες του.

Η ζωή του τα πρώτα χρόνια και η διαμόρφωση του χαρακτήρα του
Ακολούθησαν μικρά αποσπάσματα από τη βιογραφία του Καζαντζάκη και ιστορικά γεγονότα της εποχής κατά την οποία η Κρήτη ήταν τουρκοκρατούμενη. Περιστατικά που σημάδεψα βαθιά τον χαρακτήρα του.
Η επίδραση που είχε το Γαλλικό σχολείο στη Νάξο, στο οποίο φοίτησε ο Καζαντζάκης για δύο χρόνια. Το αίσθημα της ευθύνης κι του χρέους που απέκτησε εκεί. «Τούτο στάθηκε το πρώτο και το πιο αποφασιστικό βήμα της πνευματικής μου ζωής. Στην άνθιση της εφηβείας του άνοιξε σαν φωτεινό παράθυρο ο Ευρωπαϊκός πολιτισμός. Ως τότε δυο τρία πρωτόγονα πάθη με κυβερνούσαν», λέει, «ο φόβος, η αγωνία να νικήσω τον φόβο και η λαχτάρα της λευτεριάς. Τώρα άναψαν μέσα μου δυο άλλα πάθη: η ομορφιά και η δίψα της μάθησης».

Η Έλλη Αλεξίου
Η Έλλη Αλεξίου, η οποία έχει γράψει μια βιογραφία του Καζαντζάκη, σε διάφορα αποσπάσματα που παρουσιάστηκαν από τηλεοπτικές συνεντεύξεις της περιέγραψε τον χαρακτήρα και την καθημερινότητα του Καζαντζάκη μέσα από περιστατικά στα οποία και η ίδια συμμετείχε.
Μίλησε για ένα άνθρωπο περήφανο, με πολύ υψηλούς στόχους, με αίσθημα ευθύνης, αλλά και σπουδαίο στην παρέα, με χιούμορ και πνεύμα οξύ.
Η ίδια μίλησε για τα βραβεία του, το χαμένο Νόμπελ, την πολεμική που του ασκήθηκε, τις απόψεις του για τις κολακείες και τα θυμιάματα.

Η Ελένη Καζαντζάκη
Η Ελένη Καζαντζάκη μίλησε (σε αποσπάσματα από βίντεο) για την γνωριμία τους, τη σχέση τους μέχρι το θάνατό του αλλά και για την αθωότητα του χαρακτήρα του.
Για τη μεγαλοσύνη του χαρακτήρα του μίλησαν επίσης ο σκηνοθέτης Γιάννης Σμαραγδής, ο Ζιλ Ντασέν, ο Γιάννης Μαγκλής, ο Κίμων Φράιερ και ο ζωγράφος Νίκος Χατζηκυριάκος Γκίκας.

Περιστατικά
Αναφέρθηκαν περιστατικά από τη ζωή του στην Αίγινα, στην Αντίμπ της Γαλλίας, στη Σητεία κ.α., από τα οποία προέκυπταν στοιχεία του χαρακτήρα του. Και άλλα για το θυμό και την ευαρέσκεια που ένοιωθε πχ από την ιδέα να δημιουργηθεί από τον Ανεμογιάννη το μουσείο Καζαντζάκη στους Βαρβάρους.

Θεατρικά σκετς-Μουσικές επιλογές
Η εκδήλωση εμπλουτίστηκε με διάφορα θεατρικά σκετς και τραγούδια από το έργο του. Ακούστηκαν αποσπάσματα από τα έργα του «Καπετάν Μιχάλης», «Αναφορά στον Γκρέκο», «Ασκητική», «Συμπόσιο», «Χριστόφορος Κολόμβος», «Ζορμπάς», «Ο Χριστός ξανασταυρώνεται» κ.α.
Αποδόθηκαν σκηνικά κείμενα των Βασίλη Βασιλικού, Γιώργου Στασινάκη κ.α.
Τα σκέτς ερμήνευσαν οι Μαριάνθη Μενεγάκη, Μανώλης Απιδιανάκης, Γιώργος Δόργιας και Γιώργος Δεμέτζος.
Έπαιξαν οι μουσικοί Κωστής Λυμπρίτης και Μιχάλης Υγειονομάκης. Το ριζίτικο τραγούδι απέδωσαν οι Γιώργος Φουλεδάκης, Κωστής Λυμπρίτης, Κωστής Μαστοράκης και Γιάννης Σταμέλος.
Το τραγούδι του Χατζιδάκι «Δεν ήταν νησί» ερμήνευσε η Μαριάνθη Μενεγάκη.

Ο Κινηματογραφικός Καζαντζάκης
 Ιδιαίτερη αναφορά έγινε στα κινηματογραφικά έργα που βασίστηκαν σε βιβλία του Καζαντζάκη.
Ο Μιχάλης Κακογιάννης μίλησε για τον Καζαντζάκη και τη σχέση τους. Μίλησε ακόμα για τον Ζορμπά και τις επιλογές του στο πρόσωπο του Άντονι Κουήν.
Αναφορά επίσης έγινε στο φιλμ του Μάρτιν Σκορτσέζε «Ο τελευταίος πειρασμός», το οποίο είναι βασισμένο στο ομώνυμο βιβλίο του Καζαντζάκη.
Ενώ εκτενέστερη αναφορά έγινε, λόγω της μεγάλης συμβολής του στην ανάπτυξη της περιοχής, στο φιλμ του Ντασέν «Ο Χριστός ξανασταυρώνεται» που γυρίστηκε στην Κριτσά το 1956.

Ο Χριστός ξανασταυρώνεται
Τον Αύγουστο του ’56 ήταν που άρχισαν τα γυρίσματα του Ντασέν στην Κριτσά για το έργο του «Αυτός που πρέπει να πεθάνει», το οποίο είναι βασισμένο στο βιβλίο του Νίκου Καζαντζάκη «Ο Χριστός ξανασταυρώνεται».
Η ταινία είναι η πρώτη ξένη παραγωγή που γυρίστηκε μεταπολεμικά στην Ελλάδα.
Η Μερκούρη που πρωταγωνιστούσε, στο βιβλίο της «Γεννήθηκα Ελληνίδα», μεταξύ άλλων αναφέρεται και στην συνάντηση που είχαν με τον Ντασέν στην Αντίμπ της Γαλλίας, με τον μεγάλο συγγραφέα και τη γυναίκα του Ελένη, πριν ξεκινήσουν τα γυρίσματα. Είναι η εποχή όπου ο Καζαντζάκης μένει μόνιμα με τη γυναίκα του εκεί.
Γράφει σχετικά: «Ο Καζαντζάκης μιλούσε για την Ελλάδα με πάθος». Από το πάθος του αυτό «κατάλαβα πόσο δύσκολη έπρεπε να είναι η αυτοεξορία του […] Ύστερα μίλησαν με τον Τζούλι πολλή ώρα για την προσέγγιση του [Ντασέν] στο σενάριο [της ταινίας «Ο Χριστός ξανασταυρώνεται», που επρόκειτο να γυριστεί].
Η Μελίνα μιλώντας για τη σύζυγό του λέει: «Η Ελένη Καζαντζάκη ήταν ένας θαυμάσιος σύντροφος. Ήταν ο φίλος, η παρέα, ο σύντροφος. […] Η Ελένη είχε ετοιμάσει ένα θαυμάσιο γεύμα. Ο Νίκος έφαγε ελάχιστα.
Πριν φύγουμε ο Τζούλι είπε πως είχε σκοπό να γυρίσει την ταινία στην Ελλάδα. Ο Καζαντζάκης κούνησε το κεφάλι του. Οι αρχές δεν θα επέτρεπαν το γύρισμα ενός έργου του στην Ελλάδα, είπε. Ο Τζούλι επέμεινε πως θα αγωνιζόταν για να το πετύχει. «Τότε Ντασενάκη να δοκιμάσεις στην Κρήτη. Ίσως να μην σε ενοχλήσουν εκεί», είπε ο Καζαντζάκης, ο οποίος είχε βαφτίσει τον Ντασέν, Ντασενάκη. Μεταξύ του Ντασέν και του Καζαντζάκη είχε αναπτυχθεί μια αφάνταστη φιλία», γράφει η Μελίνα.
Από το «πανί» πέρασαν η Μελίνα, ο Ντασέν, ο Φρέντι Γερμανός και ο τότε δήμαρχος Κριτσάς Γιάννης Ταβλάς και θύμησαν στους παρευρισκόμενους σκηνές και περιστατικά από τα γυρίσματα της ταινίας που έμελλε να αλλάξει την οικονομία της περιοχής.

Ευχαριστίες
Η όμορφη εκδήλωση, για την οποία το Επιμελητήριο απεδείχθη μικρό, έκλεισε με το ριζίτικο «Κόσμε χρυσέ» αφιερωμένο στον μεγάλο Κρητικό και τις ευχαριστίες του προέδρου Γιάννη Σταμέλου.
Ιδιαίτερες ευχαριστίες για τη σημερινή μας εκδήλωση οφείλουμε, είπε, στο ΕΠΙΜΕΛΗΤΗΡΙΟ Λασιθίου για την παραχώρηση της αίθουσας. Στην εφημερίδα ΑΝΑΤΟΛΗ για την δωρεάν προβολή της. Τον Λεωνίδα Κλώντζα για την κάλυψη της εκδήλωσης. Στο βιβλιοχαρτοπωλείο ΠΟΛΥΠΛΕΥΡΟ για τη χορηγία των αφισών και των άλλων χαρτικών.
Τον ΚΩΣΤΗ ΛΥΜΠΡΙΤΗ και τον ΜΙΧΑΛΗ ΥΓΕΙΟΝΟΜΑΚΗ για τη μουσική διδασκαλία και τη συμμετοχή τους. Την ΜΑΡΙΑΝΘΗ ΜΕΝΕΓΑΚΗ, τον ΜΑΝΩΛΗ ΑΠΙΔΙΑΝΑΚΗ, τον ΓΙΩΡΓΟ ΔΟΡΓΙΑ και τον ΓΙΩΡΓΟ ΔΕΜΕΤΖΟ για την απόδοση των θεατρικών σκετς. Τους χορωδούς ΓΙΩΡΓΟ ΦΟΥΛΕΔΑΚΗ και ΚΩΣΤΗ ΜΑΣΤΟΡΑΚΗ.  Τον Αντιπεριφερειάρχη κ. Μανώλη Κλώντζα και όλους όσοι μας τίμησαν με την παρουσία τους.

Τα κείμενα, τα βίντεο και τα πολυμέσα ήταν του Γιάννη Σταμέλου.

Δευτέρα 19 Ιουνίου 2017

Ο Καζαντζάκης, ο Ντασέν και η Κριτσά

Τον Αύγουστο του ’56 ήταν που άρχισαν τα γυρίσματα του Ντασέν στην Κριτσά για το έργο του «Αυτός που πρέπει να πεθάνει», το οποίο είναι βασισμένο στο βιβλίο του Νίκου Καζαντζάκη «Ο Χριστός ξανασταυρώνεται».
Η ταινία είναι η πρώτη ξένη παραγωγή που γυρίστηκε μεταπολεμικά στην Ελλάδα.
Η Μερκούρη που πρωταγωνιστούσε, στο βιβλίο της «Γεννήθηκα Ελληνίδα», μεταξύ άλλων αναφέρεται και στην συνάντηση που είχαν με τον Ντασέν στην Αντίμπ της Γαλλίας, με τον μεγάλο συγγραφέα και τη γυναίκα του Ελένη, πριν ξεκινήσουν τα γυρίσματα. Είναι η εποχή όπου ο Καζαντζάκης μένει μόνιμα με τη γυναίκα του εκεί.
Γράφει σχετικά: «Ο Καζαντζάκης μιλούσε για την Ελλάδα με πάθος». Από το πάθος του αυτό «κατάλαβα πόσο δύσκολη έπρεπε να είναι η αυτοεξορία του […] Ύστερα μίλησαν με τον Τζούλι πολλή ώρα για την προσέγγιση του [Ντασέν] στο σενάριο [της ταινίας «Ο Χριστός ξανασταυρώνεται», που επρόκειτο να γυριστεί].
Η Μελίνα μιλώντας για τη σύζυγό του λέει: «Η Ελένη Καζαντζάκη ήταν ένας θαυμάσιος σύντροφος. Ήταν ο φίλος, η παρέα, ο σύντροφος. […] Η Ελένη είχε ετοιμάσει ένα θαυμάσιο γεύμα. Ο Νίκος έφαγε ελάχιστα.
Πριν φύγουμε ο Τζούλι είπε πως είχε σκοπό να γυρίσει την ταινία στην Ελλάδα. Ο Καζαντζάκης κούνησε το κεφάλι του. Οι αρχές δεν θα επέτρεπαν το γύρισμα ενός έργου του στην Ελλάδα, είπε. Ο Τζούλι επέμεινε πως θα αγωνιζόταν για να το πετύχει. «Τότε Ντασενάκη να δοκιμάσεις στην Κρήτη. Ίσως να μην σε ενοχλήσουν εκεί», είπε ο Καζαντζάκης, ο οποίος είχε βαφτίσει τον Ντασέν, Ντασενάκη. Μεταξύ του Ντασέν και του Καζαντζάκη είχε αναπτυχθεί μια αφάνταστη φιλία», γράφει η Μελίνα.
 Ο Ντασέν, πάλι, σε κάποιο ηχητικό απόσπασμα συνέντευξης θυμάται περιγράφοντας τον Καζαντζάκη, πως «περπατούσε πολύ, έγραφε πολύ και γελούσε πολύ». «Αν πρέπει να βρω μια λέξη», λέει, «θα έλεγα ότι ήταν περήφανος. Ήταν σαν γεράκι. Σαν ένα περήφανο πουλί».
Ο θυμός του Καζαντζάκη είχε τη βάση του στα όσα είχαν γίνει στην Ελλάδα τα τελευταία χρόνια, όπου του ασκήθηκε μια πολεμική άνευ προηγουμένου και η οποία συνέβαλε και στη στέρηση του Νόμπελ. Ενδεικτικά, στα ΝΕΑ της 17ης Φεβρουαρίου 1955 διαβάζουμε ότι «Η κυβέρνησις παραπέμπει ήδη εις τον εισαγγελέα την υπόθεσιν των έργων του Νίκου Καζαντζάκη» [της απαγόρευσης δηλαδή της κυκλοφορίας τους στην Ελλάδα].
Όλα αυτά τον είχαν πικράνει πολύ. Έτσι, όταν ο Ντασέν του είπε να έρθει στην Ελλάδα για να παρακολουθήσει τα γυρίσματα της ταινίας στην Κριτσά αυτός απάντησε: «όχι δεν θα έρθω». «Και για πρώτη φορά μου έδειξε τον πραγματικό του θυμό», λέει ο Ντασέν, «την πίκρα του, την απογοήτευσή του για όλα όσα συνέβησαν [στην Ελλάδα]».
Σχετικά με το χώρο που θα γύριζε ο Ντασέν την ταινία, η Μελίνα έχει πει σε μια εκπομπή του Φρέντι Γερμανού στην ΕΡΤ το 1977, πως ο Ντασέν είχε σκοπό να γυρίσει την ταινία στην Γιουγκοσλαβία και ότι αυτή ήταν τελικά που τον έπεισε να την γυρίσει στην Ελλάδα.
Γύρισαν όλη την Κρήτη, με τη Μελίνα, για να βρουν τον κατάλληλο χώρο. Σε κάθε χωριό της Κρήτης που σταματούσαν και τους έλεγαν τον σκοπό τους, όλοι με ένα στόμα απαιτούσαν, ακούγοντας το όνομα Καζαντζάκης, να γυριστεί εκεί το φιλμ.
Τελικά διάλεξαν την Κριτσά, όπου και γυρίστηκε η ταινία.
Δήμαρχος στην Κριτσά το 1956 ήταν ο Γιάννης Ταβλάς. 21 χρόνια μετά (το 1977) στην εκπομπή του Φρέντι Γερμανού στην ΕΡΤ που προαναφέραμε, ο Γιάννης Ταβλάς ξανασυναντά την Μελίνα και τον Ντασέν και θυμούνται περιστατικά από την Κριτσά της εποχής των γυρισμάτων.
«Όχι μόνο θυμάται η Κριτσά τον Ντασέν», λέει ο Ταβλάς, αλλά «παρακολουθεί ακόμα και το που πηγαίνει. Οι πιο πολλοί Κριτσώτες ξέρουν τη βιογραφία του, όπως και το τι κάνει κάθε φορά. Όπου γύρισες φιλμ [λέει απευθυνόμενος στον Ντασέν] χτίστηκε ξενοδοχείο». Για τη Μελίνα διηγείται ότι ο Ντασέν την εποχή εκείνη έλεγε πως «κοιμόταν σαν έμβρυο, ξυπνούσε σαν μωρό και εργαζόταν σαν Σπαρτιάτισσα, σκληρά».
Και συμπλήρωσε για τον Ντασέν ότι «όλους τους χωριανούς τους αγαπούσε και τον αγαπούσανε. Ήρθε [τότε στην Κριτσά] Γαλλοαμερικανός αλλά έφυγε Έλληνας.
Στην ταινία έλαβαν μέρος 1.500 κομπάρσοι. Όλο το χωριό. Σαρακίνα και Λυκόβρυση».
Η Μελίνα τον διακόπτει για να του θυμίσει ότι οι κομπάρσοι για την ταινία ήταν χωρισμένοι σε δυο ομάδες. «Ήταν οι καλοί και οι κακοί, οι πλούσιοι και οι φτωχοί. Στο σχολείο διαβάζαμε το βιβλίο του Καζαντζάκη και λέγαμε [πως] υπάρχουν οι φτωχοί, υπάρχουν οι πλούσιοι. Και οι πλούσιοι θα δουλέψουνε πιο πολλές μέρες. Και όλοι τότε ήθελαν να ήταν φτωχοί, ακόμα κι αν δουλεύανε λιγότερες μέρες, διότι όλοι δεν θέλανε [ιδεολογικά] να είναι πλούσιοι».
Ο Ντασέν, πάλι, αναφέρει ότι υπάρχουν στην ταινία και ρόλοι Τούρκων. Όμως κανένας δεν ήθελε τότε να παίξει ρόλο Τούρκου.
«Ήταν ένας», λέει ο Ντασέν, «που τον φωνάζαμε Γκάρμπο. Πολύ γέρος». «Ο Παναγιώτης», συμπληρώνει ο Ταβλάς, που είχε πεθάνει το 77. «Ήταν αυτός που κατέβηκε στον τάφο και πήρε τα κόκαλα των προγόνων μαζί με τα εικονίσματα. Ήταν καταπληκτικός».
«Στην Κρήτη», λέει η Μελίνα, «τα γηρατειά φέρνουν μια ιδιαίτερη ομορφιά στους ανθρώπους. Γιατί δεν φοβάσαι το θάνατο εδώ. […] Στην Κρήτη εγώ δεν θα φοβόμουν να πεθάνω. Ούτε θα φοβόμουν μην ασκημύνω, θα ήμουν μια ωραία γριά. Η Κρήτη έχει ένα σεβασμό προς τα γηρατειά. Αυτό είναι απίθανα μεγάλο όταν ζεις στο εξωτερικό, όταν βλέπεις πόσο περιφρονούνε την ηλικία. Στην Κρήτη τα πόδια σου είναι στεριωμένα στη γη και ξέρεις ότι η ζωή και ο θάνατος είναι δεμένα μαζί. Και ότι είναι τίμιο και το ένα και το άλλο».
Αναφερόμενη στη σχέση της με τον Ντασέν, που οριστικοποιήθηκε στην Κριτσά, και έμελλε να τους συνδέσει για πάντα λέει: «Στην Κριτσά με τον Ντασέν περάσαμε ένα δαχτυλίδι έρωτα και δώσαμε υπόσχεση αγάπης και αμοιβαίου σεβασμού».
Η Μελίνα με τον Ταβλά θυμήθηκαν ακόμα το γλέντι που έγινε ένα βράδυ στο [μπαρ] Ριφιφί στα γενέθλια του άλλου πρωταγωνιστή της ταινίας Ρονέ, όπου μεθυσμένοι, έπεσαν όλοι στη θάλασσα, στο λιμάνι μπροστά στο Ριφιφί.
Η ταινία αυτή (πρώτη διεθνής παραγωγής στην Ελλάδα, όπως αναφέρθηκε) έχει συνδεθεί με ένα σωρό ανθρώπους πολύ σημαντικούς. Τον Μάνος Χατζιδάκι, που έγραψε τη μουσική, τον Τσαρούχη που έκανε τα σκηνικά, κ.α. Ενώ η Ελένη Βλάχου της Καθημερινής, έστειλε για πρώτη φορά τότε απεσταλμένο να καλύψει για μήνες τα γυρίσματα και να συντηρεί έτσι το θέμα στην επικαιρότητα.
Τα γυρίσματα ολοκληρώθηκαν τον Οκτώβριο του 1956 στην Κριτσά. Το φιλμ προβλήθηκε το 1957. Ξεσήκωσε θύελλα διαμαρτυριών στην Ελλάδα. Έτυχε όμως θερμής υποδοχής στο φεστιβάλ των Κανών και απέσπασε ειδική μνεία από την κριτική επιτροπή. Εκεί το είδε και ο Καζαντζάκης και «το λάτρεψε», όπως λέει χαρακτηριστικά η Μελίνα.
Την Τετάρτη 21 Ιουνίου, στις 20.00, στο Επιμελητήριο Λασιθίου στον Άγιο Νικόλαο, θα πραγματοποιηθεί εκδήλωση-αφιέρωμα στην καθημερινότητα του Καζαντζάκη, με αφορμή τα 60 χρόνια από τον θάνατό του. Εκεί θα ξαναθυμηθούμε, μεταξύ των άλλων και μερικά στιγμιότυπα από τα γυρίσματα του Ντασέν στην Κριτσά.
 Ι. Σταμέλος

Τετάρτη 14 Ιουνίου 2017

Εκδήλωση για τον Καζαντζάκη

Ο Καζαντζάκης στην καθημερινότητά του
Το 2017 συμπληρώνονται 60 χρόνια από το θάνατο του Νίκου Καζαντζάκη (1883-1957) και το υπουργείο Πολιτισμού κήρυξε τη χρονιά ως  «Έτος Νίκου Καζαντζάκη».
Η πρωτοβουλία είναι σημαντική αφού με αφορμή το γεγονός αυτό έχουν προγραμματιστεί ανά τον κόσμο δεκάδες συνέδρια και ημερίδες με ποικίλη θεματολογία γύρω από την προσωπικότητα και το έργο του μεγάλου Κρητικού.
Εκτός από τα συνέδρια και τις ημερίδες, οι εκδηλώσεις για τον Καζαντζάκη θα περιλαμβάνουν επίσης ομιλίες σε σχολεία, εκθέσεις, προβολές κινηματογραφικών ταινιών και ντοκιμαντέρ, επισκέψεις στους τόπους όπου έζησε ή πέρασε ο Νίκος Καζαντζάκης κ.α.
Στο παραπάνω πλαίσιο η Ιστορική Λαογραφική Εταιρεία Νομού Λασιθίου και το περιοδικό «Αμάλθεια» που εκδίδει, θα πραγματοποιήσουν την Τετάρτη 21 Ιουνίου στο Επιμελητήριο Λασιθίου, στον Άγιο Νικόλαο, εκδήλωση με θέμα «Ο Καζαντζάκης στην καθημερινότητά του».
Μέσα από μικρά στιγμιότυπα, μαρτυρίες ανθρώπων που τον έζησαν από κοντά στα διάφορα στάδια της ζωής του και αποσπάσματα από τα έργα του θα γίνει μια απόπειρα να σκιαγραφηθεί το πορτραίτο του «καθημερινού ανθρώπου» Νίκου Καζαντζάκη. Γιατί πιστεύουμε ότι το έργο του κάθε δημιουργού δεν είναι τελικά ανεξάρτητο από όλα αυτά τα μικρά, τα καθημερινά του.
Ο Μπαλζάκ έπινε 50 φλιτζάνια καφέ την ημέρα και ο Μπετόβεν απαιτούσε ο καφές του να έχει εξήντα κόκκους ανά φλιτζάνι-συχνά τους μετρούσε ο ίδιος για να είναι σίγουρος. Ο Βολταίρος ήταν στο γραφείο του 20 ώρες την ημέρα. Η Γερτρούδη Στάιν με το ζόρι 30 λεπτά, ενώ ο Κάφκα έγραφε πάντα μετά τις 10.30 το βράδυ.
Είναι οι λεπτομέρειες της καθημερινής ζωής που κάνουν τη διαφορά σε ένα μεγάλο πνεύμα, σε ένα μεγάλο δημιουργό; Είναι η συμπεριφορά του διαφορετική από εκείνη του μέσου ανθρώπου, του ανθρώπου που είναι σαν εμάς;
Γιατί, τελικά, «ποιος μπορεί να εξηγήσει την ουσία, τη σφραγίδα του καλλιτεχνικού ταπεραμέντου; Ποιος μπορεί να συλλάβει τη βαθιά και ενστικτώδη συγχώνευση πειθαρχίας και σπατάλης στην οποία βασίζεται;», όπως σωστά θέτει τα ερωτήματα  ο Τόμας Μαν στο έργο του «Θάνατος στη Βενετία».
Ασφαλώς και δεν είναι η καθημερινότητα που δημιουργεί τη διαφορά και σίγουρα η μελέτη τέτοιων συμπεριφορών είναι επιφανειακή προσέγγιση αν θελήσουμε να φιλοτεχνήσουμε με μόνο τα στοιχεία αυτά το πορτραίτο ενός μεγάλου δημιουργού. Γιατί μια τέτοια προσέγγιση μας βοηθά μεν να δούμε τις συνθήκες της δημιουργικής δραστηριότητας, αλλά όχι και τα προϊόντα της.
Σίγουρα όμως αποτελεί μια συμπληρωματική προσέγγιση στη δημιουργία του ολοκληρωμένου πορτραίτου του.
Όπως, επίσης, οι προβληματισμοί που αναδεικνύονται δίνουν μια αίσθηση για τις απόψεις μας σχετικά με τη ζωή των μεγάλων. Γιατί τέτοιου είδους ζητήματα όλοι μας παλεύουμε να απαντήσουμε σε κάποιο βαθμό.
-Πώς παράγεται ένα σημαντικό δημιουργικό έργο ενώ ταυτόχρονα θα πρέπει να κερδίζεις το ψωμί σου;
-Τι είναι καλύτερο, να αφοσιώνεσαι ολοκληρωτικά σε ένα έργο ή να ασχολείσαι με αυτό κάθε μέρα και από λίγο;
-Όταν φαίνεται να μην υπάρχει αρκετός χρόνος για όλα όσα θέλεις να πετύχεις πρέπει να κάνεις θυσίες στον ύπνο, στο εισόδημα, στο καθαρό σπίτι;
-Είναι ασύμβατη η άνεση με τη δημιουργικότητα;
-Είναι προαπαιτούμενο για τη συστηματική δημιουργική δουλειά το να επιτύχεις ένα βασικό επίπεδο άνεσης στην καθημερινότητα;
Η καθημερινότητα του καθενός μας, ασφαλώς, είναι μια επιλογή ή μια ολόκληρη σειρά από επιλογές. Στα σωστά χέρια μπορεί να είναι ένας καλός μηχανισμός για να αξιοποιήσουμε καλύτερα τον πιο περιορισμένο απ’ όλους του πόρους, το χρόνο. Τη δύναμη της θέλησης, την αυτοπειθαρχία, την αισιοδοξία μας.
Το ενδιαφέρον είναι ότι τα μεγάλα πνεύματα, ακόμα και στις πιο ασυνήθιστες δραστηριότητες τους, έχουν βαθιά προσήλωση στο θέμα τους. Ως προς τούτο ο Β.Σ. Πρίτσετ  (V.S. Pritchett, αμερικανός κριτικός λογοτεχνίας). λέει: «αργά ή γρήγορα οι σπουδαίοι άντρες γίνονται όλοι ίδιοι. Δεν σταματούν να δουλεύουν ποτέ. Δεν χάνουν λεπτό. Είναι πολύ θλιβερό». Είναι πραγματικά θλιβερό; Ο Καζαντζάκης λέει όχι. Ζητάει από τους αργόσχολους των καφενείων να του δώσουν λίγο από τον χρόνο τους για να σωθεί. Γιατί το έργο του είναι λυτρωτικό για τον ίδιο. Πιθανόν και για πολλούς από τους αναγνώστες του.
Στην εκδήλωση της Ιστορικής-Λαογραφικής Εταιρείας Ν. Λασιθίου αποσπάσματα από τα έργα του θα δραματοποιήσουν η Μαριάνθη Μενεγάκη, ο Μανώλης Απιδιανάκης, ο Γιώργος Δόργιας και ο Γιώργος Δεμέτζος.
Τη μουσική διδασκαλία έχουν οι Κωστής Λυμπρίτης και Μιχάλης Υγειονομάκης. Τα τραγούδια θα αποδώσουν η Μαριάνθη Μενεγάκη και οι Λυμπρίτης Κωστής, Φουλεδάκης Γεώργιος, Μαστοράκης Κωστής, Υγειονομάκης Μιχάλης κ.α.
Η εκδήλωση θα αρχίσει στις 8.00 και η είσοδος θα είναι ελεύθερη.
Για την Ι.Λ.Ε. Ν. Λασιθίου
Ο Πρόεδρος

Ι.Σταμέλος

Σάββατο 18 Μαρτίου 2017

Μαθημύθεια

Η Μαθημύθεια είναι η μυθική χώρα των Μαθηματικών. Για να διαβεί κανείς τα σύνορά της και να εισέλθει στο εσωτερικό θα πρέπει να είναι μυημένος. Να γνωρίζει τους μυστικούς κώδικες και τις λέξεις κλειδιά που απαιτούνται γι’ αυτό.
Η επικράτειά της αποτελείται από πολλά βασίλεια. Της Αριθμητικής είναι ένα, της Άλγεβρας ένα άλλο, της Γεωμετρίας ένα τρίτο και άλλα πολλά.
Εκτός από τα βασίλεια θα βρει κανείς εδώ και περίεργους χώρους, όπως λαβυρίνθους, παραδοξουπόλεις, το παλάτι του βασιλιά Σιρχάμ, μαθημάγους και πολλούς αγνώστους.

Η περιήγηση θα έχει πολλά προβλήματα αλλά τεράστιο ενδιαφέρον.
Το βιβλίο είναι το δέκατο τρίτο του συγγραφέα και κυκλοφορεί από τις εκδόσεις Οσελότος.

Παρασκευή 17 Μαρτίου 2017

Σάββατο 11 Μαρτίου 2017

Συγγραφείς Δήμου Αγίου Νικολάου


Ο Γιάννης Σταμέλος
την Παρασκευή 10 Μαρτίου 2017
στην τοποθέτησή του
στο τριήμερο που αφιερώθηκε στους
συγγραφείς του Δήμου Αγίου Νικολάου

( Από το site του ΘΑΝΟΥ ΚΟΡΟΜΠΥΛΙΑ

Τετάρτη 1 Μαρτίου 2017

Μειώσεις

Του Κ. Μητρόπουλου
Δημοσιεύτηκε στα ΝΕΑ 1-3-17

Κυριακή 26 Φεβρουαρίου 2017

Είμαστε έτοιμοι;

Του ΚΥΡ
(Αναρτήθηκε 25-2-17)
Είμαστε έτοιμοι άραγε να συνεχίσουμε τη μακρά Σαρακοστή που κρατάει τόσα χρόνια και που πολύ συχνά τη διακόπτουν οι Απόκριες; 

Πέμπτη 23 Φεβρουαρίου 2017

Νίκος Κούνδουρος

Τον Νίκο Κούνδουρο είχα συναντήσει στη βίλα του στον Άγιο Νικόλαο στις αρχές Σεπτεμβρίου 2004. Η βίλα του με τη θαυμάσια θέα στον κόλπο του Μιραμπέλου είναι γνωστή και από την ταινία της Αλίκης Βουγιουκλάκης και του Δημήτρη Παπαμιχαήλ «Η αρχόντισα και ο αλήτης», όπου έχει σχεδόν εξ’ ολοκλήρου γυριστεί εκεί.
Ο Ν.Κούνδουρος υπήρξε μια από τις μεγάλες προσωπικότητες του 20ου αιώνα στον παγκόσμιο κινηματογράφο. Ήταν πολύ αγαπητός στους κατοίκους του Αγίου Νικολάου.
Με είχε δεχτεί στον κήπο της βίλας του. Έκανε κάτι μερεμέτια και ήταν πολύ πρόχειρα ντυμένος. Παράτησε τις δουλειές του και καθίσαμε να μιλήσουμε για όλα. Μιλάγαμε δυο ώρες. Ήταν πολύ χαρούμενος γιατί του είχε ανακοινώσει ο Μπαμπινιώτης ότι η Σύγκλητος του Πανεπιστημίου Αθηνών των ανακήρυξε επίτιμο διδάκτορα παμψηφεί. Μου επανέλαβε αρκετές φορές το παμψηφεί. Εγώ του ομολόγησα ότι το βρήκα εντελώς φυσικό και μάλιστα του σχολίασα ότι είχαν αργήσει. Δεν πειράζει μου απάντησε.
Δεν μπορούσαμε να φωτογραφηθούμε έτσι που ήταν και ενώ είπαμε να βρεθούμε σύντομα πάλι για τη φωτογράφηση βρεθήκαμε πολύ αργότερα.
Είχα μαζί μου ένα περιοδικό που του είχε κάνει ένα μικρό αφιέρωμα με μια φωτογραφία από τον "Δράκο". Έδειξε ότι είχε εντυπωσιαστεί από τη μορφή των ερωτήσεων και μου υπέγραψε με το σχόλιο "Έκπληκτος".

Ολόκληρη η συνέντευξη ΕΔΩ

Παρασκευή 13 Ιανουαρίου 2017

Εκδήλωση Τιμής 18 Ιανουαρίου

Βραβεία Τιμής και Ευγνωμοσύνης 2016
της Ιστορικής Λαογραφικής Εταιρείας Νομού Λασιθίου
Το Δ.Σ. της Ιστορικής Λαογραφικής Εταιρείας Νομού Λασιθίου στη συνεδρίαση της 23ης Δεκεμβρίου 2016 απεφάσισε ομόφωνα να διοργανώσει, με τον νέο χρόνο 2017, τελετή για την κοπή της παραδοσιακής Βασιλόπιτας και ταυτόχρονα να απονείμει δίπλωμα «Τιμής και Ευγνωμοσύνης 2016» σε πρόσωπα και θεσμικούς φορείς που συνέβαλαν με το έργο τους στη ανάδειξη του πολιτισμού, των Γραμμάτων και της Τέχνης στο Νομό Λασιθίου.
Για την απονομή των τιμητικών διακρίσεων  στα πρόσωπα και τους θεσμικούς φορείς ελήφθησαν υπόψη το έργο και τα ακόλουθα χαρακτηριστικά:
Το έργο των τιμώμενων θα έπρεπε:
1. Να αφορά την ανάδειξη και την προαγωγή του πολιτισμού του Νομού Λασιθίου, την Ιστορία του και τη συμβολή του στη δημιουργία κοινωνικής συνοχής.
2. Να μην σχετίζεται με δογματικές θέσεις.
3. Να μην υποδαυλίζει τοπικιστικές αντιλήψεις.
4. Ο φορέας να είναι ενεργός και το πρόσωπο να βρίσκεται εν ζωή.
5. Τα πρόσωπα και οι σκοποί των φορέων να είναι σύμφωνοι με τις αρχές και αξίες της δημοκρατίας, της ελευθερίας της έκφρασης και του πλουραλισμού των απόψεων.
6. Τα πρόσωπα και οι φορείς να μην έχουν καταδικαστεί για ενέργειες, δημοσιεύματα ή πράξεις που έρχονται σε αντίθεση με τις παραπάνω αρχές.
Με τα κριτήρια αυτά αποφασίστηκε να αποδοθεί δίπλωμα «Τιμής και Ευγνωμοσύνης 2016» στα παρακάτω:
Α. Πρόσωπα
1. Κωστή Δαβάρα, αρχαιολόγο, Επίτιμο Έφορο Αρχαιοτήτων Ανατολικής Κρήτης, Ομότιμο Καθηγητή Πανεπιστημίου Αθηνών, για τη συμβολή του στην ανάδειξη του Πολιτισμού της Ανατολικής Κρήτης
2. Μορίς Μπορν (Maurice Born) για τη συμβολή του στην ανάδειξη της ιστορίας της Σπιναλόγκας και των θεμάτων κοινωνικού αποκλεισμού.
3. Γεώργιο Μαρκάκη, γιατρό, συγγραφέα και ιδρυτή του μουσείου «Λυχνοστάτης» για τη συμβολή του στα Γράμματα και την ανάδειξη του πολιτισμού της Ανατολικής Κρήτης.
4. Μιχάλη Γεροντή, φιλόλογο, συγγραφέα, για τη συμβολή του στην ανάδειξη της Τοπικής Ιστορίας και του Πολιτισμού του Νομού Λασιθίου.
5. Γιάννη Βάρδα, λαϊκό μουσικό, μαντιναδολόγο και ποιητή από τον Κρούστα, για τη συμβολή του στην ανάδειξη και εξέλιξη του λαϊκού πολιτισμού του Νομού Λασιθίου.
Β. Θεσμικούς φορείς
1. Εταιρεία Γραμμάτων και Τεχνών Ανατολικής Κρήτης για τη συμβολή της στην ανάδειξη του Πολιτισμού και της Τοπικής Ιστορίας του Νομού Λασιθίου.
2. Διεθνές Φεστιβάλ Ντοκιμαντέρ Ιεράπετρας για τη συμβολή του στην ανάπτυξη της Τέχνης στο Νομό Λασιθίου.
3. Πανελλήνιο Φεστιβάλ Ερασιτεχνικού Θεάτρου Ιεράπετρας για τη συμβολή του στην ανάπτυξη της Τέχνης και των Γραμμάτων στο Νομό Λασιθίου.
4. Ιερά Μονή Τοπλού για τη συμβολή της στην ανάδειξη των Γραμμάτων, της Τεχνης και της Αριστείας στο Νομό Λασιθίου.
Η τελετή κοψίματος της Βασιλόπιτας και η τιμητική εκδήλωση θα πραγματοποιηθεί την Τετάρτη 18 Ιανουαρίου 2017, στις 19.00, στο χώρο του Επιμελητηρίου Λασιθίου στον Άγιο Νικόλαο.
Η είσοδος θα είναι ελεύθερη.
Για την Ι.Λ.Ε. Νομού Λασιθίου
Ο Πρόεδρος

Ιωάννης Ευαγγ. Σταμέλος

Πέμπτη 5 Ιανουαρίου 2017

Υγεία...

05-01-17
Του ΚΥΡ
αναρτήθηκε 5-1-17