Σάββατο 31 Δεκεμβρίου 2011

Πάει ο παλιός, ζήτω του νέου!

Σοφία Πελεκάνου

Σ΄ ένα καινούργιο φίλο μου, το Γιάννη το Σταμέλο
δίνω τις μαντινάδες μου, γιατί πολύ το θέλω.
17/11/2004
Σοφία Πελεκάνου
Η Σοφία Πελεκάνου είναι συνταξιούχος και κατοικεί στην Κριτσά. Φέτος ξαναβραβεύτηκε στον Παγκρήτιο Διαγωνισμό μαντινάδας στο Τριήμερο Λόγου και Τέχνης στον Άγιο Νικόλαο. Το θέμα τολμηρό.
Σαν είναι ο άντρας δυνατός έχει διπλό τουφέκι
μόνο τ’ ενούς με το γ-καιρό, ο πετεινός… δεν στέκει!
Ο γέρος και ανε βαστά κάρβουνα στη γ-κουτάλα
Πυρώνει-ξεπυρώνει τη, δε ξεμακραίνει στάλα!
Πέρσι πάλι στον ίδιο διαγωνισμό με θέμα τη φιλία, πρώτο βραβείο:
Φιλία, μέλι σύγκερο, που το μασείς και λιώνει
και όταν είναι αληθινή, ποτέ τζης δεν παλιώνει
Με θέμα: «Σα θέλει η νύφη κι ο γαμπρός»:
Σα θέλει η νύφη κι ο γαμπρός τ’ αόρι σωπατεύει
γιατί η αγάπη κι ο καιρός και τα θεριά μερεύει
Με θέμα τον δίσεκτο χρόνο:
Φαίνεται χρόνο δίσεκτο με μοίρανε η μοίρα
Γι’ αυτό πολλά ‘ν’ τα βάσανα κι οι πίκρες απού πήρα
Μας δέχτηκε στο σπίτι της την 17η Νοεμβρίου 2004. Έβρεχε διαρκώς και καθίσαμε συζητώντας τρεισήμισι ώρες. Είπαμε πολλά, μας διάβασε διάφορα από την δουλειά της. Μερικά μόνο από αυτά που θα μπορούσαν να μεταφερθούν στο χαρτί σε μια συνέντευξη είναι τα παρακάτω.

-Μπορείτε να κάνετε διάλογο με μαντινάδες;
αι, μπορώ. Ειδικά άμα με τσιγκλήσεις αρνητικά γίνομαι χείμαρρος.

χει συμβεί αυτό ποτέ;
ε καλέσανε στην Ελούντα μια χρονιά στο Θ’ Κρητολογικό Συνέδριο να πω κι εγώ για τη ντοπιολαλιά της Κριτσάς και της ευρύτερης περιοχής του Μιραμπέλου καθώς και για την λαογραφία της περιοχής. Επί δυο ώρες απαντούσα στις ερωτήσεις που μου κάνανε με μαντινιάδες.

ι απρόοπτα μπορεί να έχει ένας τέτοιος διάλογος;
τι μπορείτε να φανταστείτε. Όταν ήμουν 22 χρονών είχαμε πάει σ’ ένα γάμο στ’ Ανώγεια. Εκεί σ’ έναν τέτοιο δημόσιο διάλογο με μαντινιάδες «μάλωσα» με τον καλύτερο μαντιναδολόγο τότε των Ανωγείων. Τον στρίμωξα τόσο πολύ που κόντεψε να με σκοτώσει.

-Συνηθίζονται τέτοιες κόντρες σε γλέντια;
αι, αλλά δε μιλάμε για δυο τρεις στίχους. Μιλάμε για διάλογο μιάμισης ώρας! Σταμάτησε ο γάμος. Μου έλεγε πράματα που με προκαλούσαν και βέβαια εγώ δε μπορούσα να τ’ αφήσω αναπάντητα. Δε θυμάμαι ακριβώς, αλλά το νόημα ήταν ότι εμείς στο Λασίθι είμαστε πατατάδες, φασουλάδες και τέτοια. Σε μια απάντησή μου του είπα:
Ποτέ μου άντρα να μη δω, άντρα μου δε σε θέλω
γιατί δεν έχω βοσκαρά να πα σε ματαδένω
καταλαβαίνετε… Και κουβέντα στην κουβέντα τον στρίμωξα και δε μπορούσε να πει τίποτα. Θα γινότανε κακό και θα χάλαγε ο γάμος. Ευτυχώς, πάλι με μαντινιάδες το στρώσαμε το πράμα. Του είπα:
Με τα πορτοκαλόφυλλα δεν κάνουνε ντολμάδες
δεν έχει παρεξήγηση μέσα στις μαντινάδες
Δώσαμε τα χέρια και συμφωνήσαμε να τον παντρέψω ή να με παντρέψει και έληξε το θέμα εκεί. Μετά απ’ αυτό το συμβάν δεν ξαναειδωθήκαμε μ’ αυτόν. Έμαθα αργότερα πως είχε φύγει στη Γερμανία.
Το περιστατικό αυτό ήτανε και ένα μάθημα για μένα. Έκτοτε δεν αντιδίκησα, δεν το ξανάκανα, γιατί τα πράματα είχανε αγριέψει πολύ. Μπορεί να ξέσπαγε καυγάς και να χάλαγε ο γάμος.

-Θέλει μεγάλη ετοιμότητα όμως ένας τέτοιος διάλογος…
-Οι μαντινάδες θέλουνε άνθρωπο να κατέχει
και γλώσσα να τσι κελαηδεί και νου να τις ξετρέχει.

-Είστε από την Κριτσά γέννημα θρέμμα;
αι. Γεννήθηκα το 1942. Το πατρικό μου είναι Ψιλάκη.

-Οι γονείς σας με τι ασχολούνταν;
-Ο πατέρας μου ήταν οικοδόμος, καλλιτέχνης την εποχή εκείνη. Αγγέλους έκανε. Σκάλιζε μάρμαρα, έχτιζε … Περνάω σήμερα και βλέπω τα έργα του και τον θυμάμαι με μεγάλη αγάπη.
Η μητέρα μου, νοικοκυρά, ήταν το γένος Διαλυνά. Προερχόταν από αρχοντική οικογένεια της εποχής. Στο σπίτι μας είχαμε αρχές, αγάπη μεταξύ μας αλλά και αλληλεγγύη προς τους αναξιοπαθούντες συνανθρώπους μας.
Η γιαγιά μου από την μητέρα μου ήτανε το γένος Παπαδούλη. Οι Παπαδούληδες ήτανε όλοι ριμαδόροι και φιλόσοφοι. Οι περισσότεροι απ’ αυτούς, θυμάμαι απαντούσαν στο δρόμο με δίστιχα. Ίσως από ‘κει να ‘χω πάρει κι εγώ…Είχα βέβαια και πολλά ερεθίσματα από τη ζωή στο χωριό. Από τη γειτονιά μου, από τους ανθρώπους που έρχονταν και δούλευαν στα χτήματά μας, από τα ξενύχτια που κάναμε για να σπάσουμε τ’ αμύγδαλα, κύρια δραστηριότητα παλιά στο χωριό. Μιλάγαμε πολύ και ακούγαμε διάφορες ιστορίες από τους γεροντότερους. Στοιχεία από αυτές τις ιστορίες έχω χρησιμοποιήσει στα γραφτά μου. Κυρίως στα διηγήματα.

ι γράμματα ξέρετε;
γώ με τα δεδομένα της εποχής μου ήμουνα γραμματισμένη. Είχα τελειώσει το Γυμνάσιο της εποχής εκείνης, το λεγόμενο οχτατάξιο, και είχα μπει στην Οικιακή Οικονομία της Θεσσαλονίκης. Επειδή, όμως, ήμουνα μοναχοπαίδι ο πατέρας μου δε με άφησε να πάω. Όχι πως δεν ήτανε ανοιχτό μυαλό, αλλά είχαμε  χάσει δυο αδέρφια μου και φοβόταν. Μου είχανε υπερβολική αγάπη, ασφυχτική θα έλεγα, που κάποιες φορές μου έκανε κακό.

-Με τι ασχοληθήκατε στη ζωή σας;
α πρώτα χρόνια δούλεψα στη Σίνγκερ στο Ηράκλειο. Μετά ανοίξανε τα ξενοδοχεία εδώ στην περιοχή μας και δούλεψα σ’ αυτά στον Άγιο Νικόλαο. Το ’97 που πέθανε ο Βαγγέλης μου δεν είχα πλέον διάθεση και έχοντας τις προϋποθέσεις συνταξιοδότησης  σταμάτησα.

ε τη μαντινάδα και την ποίηση από πότε ασχολείσθε;
ο 1948 είχα μια αδερφή η οποία αρρώστησε με πνευμονία και πέθανε στους εννιά μήνες. Ήμουνα έξι χρονών και τη λάτρευα. Την ημέρα της κηδείας, όπως έκλαιγε η μαμά μου στο μνήμα κατά την ταφή, ξαφνικά χωρίς να το θέλω άρχισα κι εγώ να κλαίω και φωναχτά να ταιριάζω στιχάκια. Δεν σκεφτόμουνα, έτσι έβγαινε. Σαν παιδί που ήμουν δεν συνειδητοποίησα τι έκανα, όμως αυτό συζητήθηκε στο χωριό.
Και στο σχολείο έγραφα μαντινάδες τις οποίες δυστυχώς δεν κράτησα.
Στο χωριό υπήρχε ο Σταύρος ο Ταβλάς, που έπαιζε βιολί και ήτανε πολύ φίλος του πατέρα μου. Εκείνα τα χρόνια -πολλές φορές αναπολώ τις στιγμές αυτές- ερχόντουσαν καντάδα στον πατέρα μου. Το σπίτι μας ήτανε πάντα ανοιχτό, και ο Σταύρος με πείραζε.

αλά τις καντάδες δεν τις κάνανε μόνο στις κοπέλες;
χι μόνο στις κοπέλες. Κάνανε για παράδειγμα μια παρέα στο καφενείο οι φίλοι για κάποιο λόγο και ‘κει που καθόντουσαν λέγανε: δεν πάμε στο Μανόλη καντάδα; Πάμε! Και ερχόντουσαν. Οπότε ανοίγαμε την πόρτα, βγάζαμε τις ρακές τους μεζέδες, ό,τι μπορούσαμε να έχουμε για μεζέ… και γινότανε γλέντι.
Σε μια τέτοια παρέα λοιπόν με πείραζε, μικρό κορίτσι, ο Σταύρος με το βιολί και κάθε φορά που έφερνα στο τραπέζι κάποιο μεζέ μου ‘λεγε : καλώς τηνε την αγαπητικιά μου. Οπότε θυμάμαι ότι του σκάρωσα την πρώτη μου μαντινάδα:
Το πορτοκάλι ράγισε δέσε το με το τέλι
μα να σε πάρω θέλω ’γω κι αν είμαι και κοπέλι.

-Και τη θυμάστε ακόμα;
ου την έλεγα μέχρι να πεθάνει, όταν τον συναντούσα.

-Τα ποιήματα και οι μαντινάδες σας είναι κυρίως βιωματικά;
ράφω βιωματική ποίηση. Η ποίηση είναι για μένα λύτρωση, ειδικά τα τελευταία χρόνια. Γράφω όταν νοιώθω έντονη τη μοναξιά μου και θέλω να φωνάξω. Και όχι μόνο έμμετρα αλλά και με πεζοτράγουδα.

-Συμμετέχετε σε διαγωνισμούς ποίησης και έχετε διακριθεί στο Τριήμερο Λόγου και Τέχνης του Δήμου Αγίου Νικολάου αρκετές φορές. Θέλετε να μας πείτε δυο λόγια γι’ αυτές σας τις διακρίσεις;
χω πάρει δεκαοχτώ φορές μέρος σε διαγωνισμούς μαντινάδας και διηγήματος και έχω σε όλους βραβευθεί. Τα περισσότερα είναι πρώτα βραβεία. Στον Παγκρήτιο Διαγωνισμό του Δήμου Αγίου Νικολάου, τη Μορφωτική Στέγη Ιεράπετρας, το Λιμενικό Σώμα, στα Κρητικά Επίκαιρα, κ.α. Δυστυχώς δεν έχω πάντα ενημέρωση για τους διαγωνισμούς στους οποίους θα μπορούσα να συμμετάσχω.

-Εκτός από τις μαντινάδες ασχολείστε και με το διήγημα;
ε το λαογραφικό διήγημα και τη ντοπιολαλιά της περιοχής της Κριτσάς.

χετε δημοσιεύσει γραπτά σας;
τον «Ιστρώνα» και στην «Ίστρια ζωή». Η «Τόλμη» έχει περάσει ορισμένα δικά μου, ο Καυκαλάς έχει γράψει για μένα στα «Κρητικά Επίκαιρα», ο οποίος ήταν φοβερός. Πολλές φορές δημοσίευε μετά από κάθε διαγωνισμό, όταν του στέλνανε αντίγραφα. Είχε γράψει για μένα ότι χειρίζομαι πάρα πολύ ωραία την ντοπιολαλιά της Κριτσάς και ότι την έχω απολύτως σωστή.

-Δεν επιδιώξατε να δημοσιεύσετε συστηματικά;
χι. Πριν πεθάνει ο σύζυγός μου ο Βαγγέλης είχαμε συζητήσει με κάποιον εκδότη, Κρητικό, ο οποίος εδρεύει στην Αθήνα, αλλά οι όροι του δεν μου άρεσαν.

νδιαφέρθηκε κάποιος, από τους δημόσιους φορείς, για το έργο σας;
-Ο Μιχάλης ο Γεροντής, ο φιλόλογος, έχει αρκετές φορές χρησιμοποιήσει γραπτά μου για να διδάξει στους μαθητές την ντοπιολαλιά της Κριστάς εδώ στο Γυμνάσιο.

-Εννοώ τη Νομαρχία, το Δήμο ή την Κοινότητα της Κριτσάς…
-Όχι.

- Ο κόσμος που σας ξέρει πως σας αντιμετωπίζει;
πό τον Άγιο Νικόλαο και την Κριτσά κάθε φορά που βραβεύεται εργασία μου με παίρνουν τηλέφωνο για να με συγχαρούνε ακόμα και άνθρωποι που δεν είναι από ‘δω.  Στο δρόμο επίσης με χαιρετάνε και με αντιμετωπίζουνε πολύ ζεστά… Αναγνωρίζουνε ότι αυτό που κάνω είναι σημαντικό, χαίρονται που μ’ έχουν συμπολίτισσα και μου το δείχνουν. Ακόμα έρχονται πολλοί για να τους γράψω στιχάκια για κοινωνικές εκδηλώσεις. Βαφτίζει κάποιος ένα παιδί και έρχεται να του γράψω την καρτούλα της πρόσκλησης. Σε γάμους επίσης, στις εορτές, θέλουνε να στείλουνε χρονιά πολλά με μαντινάδες κ.α.

-Κρατάτε αρχείο για όλα αυτά που γράφετε;
υστυχώς το κατάλαβα αργά και μόνο τα τελευταία χρόνια έχω αρχίσει και κρατάω αντίγραφα των γραπτών μου.

ομίζετε ότι είναι θείο δώρο ή ότι σιγά-σιγά μπορεί κανείς με την ασχολία και την επιμονή να γράψει καλές μαντινάδες;
είο δώρο μπορεί να είναι ως ένα βαθμό. Πρέπει όμως να το καλλιεργήσεις, να ασχοληθείς. Αυτά που γράφεις θα πρέπει να είναι και γραμματικά και συντακτικά σωστά. Να αποφεύγεις τους νεολογισμούς, τους βαρβαρισμούς, τις ξένες λέξεις, να χρησιμοποιείς σωστά την ντοπιολαλιά.

-Δυσκολεύεστε να βρείτε τις κατάλληλες λέξεις στη σύνθεση;
χι. Έχω μεγάλη ευχέρεια και αυτό νομίζω ότι το οφείλω στην πολλή επικοινωνία που είχα παλιά με τον κόσμο. Με τους ανθρώπους κάθε ηλικίας και κυρίως τους γεροντότερους που μιλούσαν την ντοπιολαλιά της περιοχής.

-Ποια είναι η θεματογραφία σας στις μαντινάδες;
τη ζωή μου είμαι πολύ πεσιμίστρια και αυτό μου βγαίνει στις μαντινάδες. Τα λαογραφικά και τα διηγήματά μου είμαι εύθυμα, ακόμα και ξεκαρδιστικά. Και ζω το κλίμα των έργων μου, όταν τα γράφω. Επιδιώκω συνειδητά τη δημιουργία ατμόσφαιρας από την εποχή των παππούδων μας.
Η μαντινιάδα και το μοιρολόι εδώ στην περιοχή μας είναι ίδια πράματα. Όταν πέθανε ο Βαγγέλης πέρασαν πάρα πολλοί. Σε καθέναν που ερχότανε του ‘λεγα και μια μαντινιάδα ξεχωριστή. Θυμάμαι του Αντώνη:
Χίλια καλώς ορίσατε Αντώνη Δερμιτζάκη
ήχασα τον Βαγγέλη μου κι είμαι να πιώ φαρμάκι.
Του Μιραμπέλου το μοιρολόι είναι μαντινιάδες που μιλάνε για πόνο, για χαμό, για απελπισία, για όνειρα που δε θα πραγματοποιηθούν, ενώ η μαντινιάδα μιλάει για την αγάπη, για τα μάτια, για την ελπίδα… Είναι πολλές φορές κοινωνικό σχόλιο, άλλοτε είναι σκωπτική… Μερικές σκωπτικές είχα γράψει για τον τουρισμό:
Κρήτη νησί περήφανο χιλιοτραγουδισμένο
αχ, ο έρμος τουρισμός πως σ’ έχει καμωμένο.

Τσ’ ακρογιαλιές σου ήχασες εδά τσι κατοικούνε
οι Φιλανδές κι οι Σουηδές που πράμα δε φορούνε.
Άλλες, παίνια στην Κρήτη, αυτές πήρανε βραβείο στα Κρητικά Επίκαιρα:
Εξεσυνοριστήκανε γ-τα βουνά τσι Κρήτης
κι απ’ όλα ομορφότερο εβγήκε ο Ψηλορείτης.

Ήθελα να ’μαι σαλπιχτής πάνω στον Ψηλορείτη
για να σαλπίζω τσ’ ήρωες που δόξασαν την Κρήτη.

Τα μάτια σου τα ερωτικά λίμνες του Παραδείσου
Καρφίχτης Βενετσάνικος είναι για το κορμί σου.

Μάτια που δεν εκλάψανε για μιας αγάπης πόνο
άδικα τα ‘πεψε ο Θεός για το ιμπρέτι* μόνο.
* Ιμπρέτι = για το χάζι, για να υπάρχουν έτσι, για τη φιγούρα
Είναι τα μάτια σου γιατρός στου έρωτα τον πόνο
αι διακονιάρης γίνομαι για μια ματιά σου μόνο.

Μάτια απού η λάμψη τους δε σβήνει με το χρόνο
αυτά ‘ναι που γιατρεύουνε του έρωτα τον πόνο.

Τα μάτια σου με βάνουνε και κάνω όνειρα χίλια
μα άδικα μου τάσσουνε λαγούς με πετραχήλια.

Με μια ματιά κάνεις πληγές και μ’ άλλη με γιατρεύεις
ήθελα και να κάτεχα ίντα Θεό λατρεύεις.

-Ποια από τις δικές σας μαντινάδες, σας εκφράζει καλύτερα;
-Μην πεις πως είσαι έξυπνος κι έχεις νοικοκυράτο
σαν θέλει η μοίρα κι ο Θεός φέρνει τα πάνω κάτω.
Γιατί είναι έτσι. Και ακόμα:
Ο άτυχος, λέει, όντε διψά, βρίσκει νερά φουντάνα
μα δεν αφήνει για να πιει η μοίρα του η πουτάνα.
Σήμερα 17 Νοεμβρίου που τιμάμε την επέτειο του Πολυτεχνείου να σας διαβάσω δυο στροφές από ένα ποίημα που έχω γράψει γι’ αυτά τα παιδιά:
Παλικαράκι έβαλες το στήθος σου ασπίδα
κι ορθώθηκες σα γίγαντας και σα σταυραετός
άπλωσες τις φτερούγες σου κι έδωσες την ελπίδα
το αίμα σου έγινε βροντή που ξύπνησε ο λαός…

-Ποια από τις μαντινάδες που έχετε ακούσει ή έχετε διαβάσει θα θέλατε να ήταν δικιά σας;
-Θυμάμαι τη μαντινάδα, αλλά αυτή τη στιγμή δε θυμάμαι ποιος την έχει γράψει:
Όταν ζυγίζεις τη χαρά να βγάζεις και τη φύρα
γιατί δεν ξέρεις αύριο τι σου φυλάσσει η μοίρα.

-Ποιοι έχουν επιδράσει στο έργο σας;
-Όταν ήμουνα μικρή ήξερα τουλάχιστον είκοσι φύλλα από τον Ερωτόκριτο απ’ έξω…

-Διαβάζετε;
-Τα πάντα και πάρα πολύ.

ι διαβάζετε;
πό Καζαντζάκη, που είναι η αδυναμία μου, μέχρι Ουμπέρτο Έκο.

οιο σας άρεσε του Έκο;
ο Όνομα του Ρόδου. Το έχω διαβάσει τρεις φορές. Μου αρέσει η Ιστορία του Βυζαντίου, ο Κώστας Ουράνης, τα ποιήματά του… Ο Ουράνης μου άρεσε από μικρή που ήμουν. Μ’ αρέσει να διαβάζω εφημερίδες τα πολιτικά άρθρα του Πλωρίτη. Να σας πω και μια ωραία πολιτική μαντινάδα:
Όπου θωρείς πολλά φιλιά και περισσές αγάπες
μοιάζουνε ψηφοδέλτια που ρίχνουνε στις κάλπες.
Διαβάζω όλες τις εφημερίδες ανεξάρτητα από την κομματική τους τοποθέτηση και τις τοπικές που μου αρέσουνε ιδιαιτέρως.

-Το ότι είστε γυναίκα είναι καλό ή κακό γι’ αυτό που κάνετε; Σας δημιούργησε προβλήματα;
- Πιστεύω ότι η γυναίκα δε διαφέρει σ’ αυτά απ’ τον άντρα. Για τις μαντινάδες και τα διηγήματα που μετέχω σε διαγωνισμούς, ακόμα και να θέλανε να μου πούνε τίποτα δεν τα σήκωνα. Βεβαίως δεν έδωσα ποτέ κανένα δικαίωμα για να μου πει κανείς κάτι. Και ο πατέρας μου και ο άντρας μου είχανε ανοιχτά μυαλά  Η μητέρα μου ήταν ακόμα πιο ανοιχτόμυαλη και παρ’ ότι ζούσαμε σε μια μικρή κοινωνία δεν επιτρέπανε σε κανέναν να πει το παραμικρό.
Για να καταλάβετε σας λέω ακόμα ότι έχω επαγγελματικό δίπλωμα οδήγησης από το 1973.

-Οι μαντινάδες που γράφουν γυναίκες έχουν διαφορά από αυτές που γράφονται από άντρες;
- Νομίζω πως όχι. Υπάρχουν άντρες που γράφουν πάρα πολύ αισθαντικές μαντινάδες.
-Μπορεί κανείς διαβάζοντας μαντινάδες να καταλάβει ότι είναι γραμμένες από γυναίκα;
- Όχι. Εγώ το έχω δοκιμάσει. Έχω δώσει ψευδώνυμο αντρικό και δεν έχουν καταλάβει ότι τις έχει γράψει γυναίκα. Νομίζω ότι η μαντινάδα δεν εξαρτάται από το φύλο του μαντιναδολόγου.

-Επειδή οι γυναίκες είναι πιο συναισθηματικές…
- Υπάρχουν και άντρες. Πολλές φορές οι γυναίκες είναι πολύ πιο σκληρές από έναν άντρα.
Ορισμένες γυναίκες που γράφουν μαντινάδες τις καταλαβαίνεις. Είναι μια απ’ το Ηράκλειο, μερικές από τη Σητεία, τις καταλαβαίνεις ότι είναι γυναίκες από τον τρόπο που γράφουνε.

-Πώς το καταλαβαίνετε;
- Ο λόγος τους είναι γεμάτος από γυναικεία καλολογικά στοιχεία. Το ύφος του λόγου είναι γυναικείο. Φαίνεται το παιχνίδισμα του φύλου.

-Πώς βλέπετε να εξελίσσεται η μαντινάδα στην Κρήτη; Θα υπάρξει αξιόλογη συνέχεια στις επόμενες γενιές;
σο καλλιεργείται η Κρητική μουσική θα καλλιεργείται και η μαντινιάδα. Στα χωριά περισσότερο και λιγότερο στις πόλεις είναι ακόμα ζωντανή. Και χαίρομαι ειδικά στο χωριό μου που βλέπω μικρά παιδιά 10-12 χρονών να πηγαίνουν στη λύρα, στο μαντολίνο… Κι εγώ παίζω μαντολίνο από μικρή, είμαι αυτοδίδακτη.
Έχει καλούς νέους μαντιναδολόγους. Η παράδοση εδώ συντηρείται, έστω και όχι πάντα πιστά. Στο χορό για παράδειγμα βλέπω σε παραδοσιακούς χορούς να κάνουν φιγούρες μπαλέτου…

-Με την πείρα που έχετε τι θα επισημαίνατε στους νέους μαντιναδολόγους;
-Η μαντινάδα θέλει παλιές λέξεις, να γράφεται με την ντοπιολαλιά και όχι με νεολογισμούς και αγγλοελληνικά. Και σωστή ρίμα.

-Ποια είναι η μεγαλύτερη επιθυμία σας στη ζωή σχετικά με τις μαντινάδες;
υτά που γράφω να τα αφήσω μαζεμένα σαν μια μικρή ανάμνηση στα παιδιά μου και τα εγγόνια μου. Και να μπορέσουνε κάποτε να εκδοθούν ώστε να μείνουν σε κάθε ενδιαφερόμενο

-Τι ελπίζετε να κάνετε στο μέλλον;
-Θέλω να κάνω ένα θεατρικό έργο με την Κριτσοτοπούλα τη Ροδάνθη. Γι’ αυτό έχω πάρει το πρωτότυπο του Διαλυνομιχάλη και το μελετάω προσεχτικά. Θέλω να γράψω ένα θεατρικό έργο πάνω σ’ αυτό. Να παίζεται και να αναβιώνει η ιστορία της ηρωικής Κριτσοτοπούλας που θυσιάστηκε για την πατρίδα και τη θρησκεία της. Με την ντοπιολαλιά της Κριτσάς.
Θέλω ακόμα να γράψω μια σειρά διηγημάτων με λαογραφικό υλικό, στην ντοπιολαλιά της περιοχής, με τις εικόνες που έχω στο μυαλό μου, για να μείνουν κάποια πράγματα που πάνε να εξαφανιστούν.

-Σας ευχαριστώ πολύ.
-Κι εγώ σας ευχαριστώ.

Καλή χρονιά

... και καλό κουράγιο
Του Κ. Μητρόπουλου
Δημοσιεύτηκε στα ΝΕΑ (30-12-11)

Βραβεία

Συνηθίζεται στο τέλος κάθε χρόνου να γίνεται ένας απολογισμός και να τιμώνται όσοι συνέβαλλαν με ξεχωριστό τρόπο στα όσα διαδραματίστηκαν το διάστημα αναφοράς.
Στο πλαίσιο αυτό η Ακαδημία Αθηνών, με παρόντες τον πρωθυπουργό και τον Πρόεδρο της Δημοκρατίας, σε πανηγυρική συνεδρίαση το βράδυ της Πέμπτης 29 Δεκεμβρίου απένειμε τα βραβεία και τους επαίνους του Ιδρύματος για το 2011.
Τα βραβεία κατά κατηγορία απενεμήθησαν: στις Θετικές Επιστήμες, στα Γράμματα και τις Καλές Τέχνες, στις Πολιτικές Επιστήμες και την Κοινωνική Προσφορά. Τα περισσότερα απ’ αυτά συνοδεύονταν και από χρηματικό έπαθλο. Ειδικά βραβεία μετά χρηματικών επάθλων απενεμήθησαν στη μνήμη διαφόρων επιστημόνων, όπως του Γ. Αθάνα, του Λ. Πορφύρα κ.α.
Δεν συζητάμε για τα βραβεία που απονέμουν οι διάφορες επιστημονικές Ενώσεις,  σχολεία ή ιδρύματα για τα μέλη τους ή για συγκεκριμένες δραστηριότητες στο πλαίσιο των σκοπών τους, όπως για παράδειγμα ένα αθλητικό σωματείο για τους αθλητές του. Συζητάμε για θεσμούς που εκπροσωπούν το σύνολο της κοινωνίας.
Βραβεύσεις, όμως, δεν γίνονται μόνο στο τέλος του χρόνου αλλά και καλοκαιριάτικα. Αυτές, κατά κύριο λόγο, αφορούν μουσικούς και συνοδεύονται και από σχετικές συναυλίες.
Ασφαλώς τα βραβεία αποτελούν μια έξωθεν καλή μαρτυρία για το έργο του τιμώμενου αλλά και μια πράξη ευγνωμοσύνης της κοινωνίας στο πρόσωπό του για την προσφορά του σ’ αυτήν.
-Ποιο ρόλο παίξανε τα βραβεία στη ζωή και στο έργο σας; Είχα ρωτήσει τον Νίκο Κούνδουρο παλιότερα.
-Και αν έλεγα όχι, ψέματα θα έλεγα, αλλά δεν είναι και τίποτα πολύ σημαντικό. Πόσοι είναι αυτοί που δίνουνε τα βραβεία στην Ελλάδα; Εννέα άτομα είναι. Παλιότερα ήμουνα κι εγώ μεταξύ τους, μου είχε απαντήσει αναφερόμενος στα κινηματογραφικά βραβεία. Όμως δεν μπορείτε να φανταστείτε με πόση χαρά είχε δεχθεί το τηλεφώνημα από τον τότε πρύτανη του Πανεπιστημίου Αθηνών κ Μπαμπινιώτη για την ανακήρυξή του-παμψηφεί, μου το τόνιζε- ως επιτίμου διδάκτορα του Πανεπιστημίου. Στην κουβέντα που κάναμε πολύ συχνά επανερχόταν στο γεγονός αυτό.
Όμως, με την ευκαιρία της βράβευσης των αθλητών στην βαρύγδουπη «Γιορτή του Αθλητή» θα ήθελα να θέσω μερικά ερωτήματα. Γιατί δεν μπορώ να καταλάβω για ποιο λόγο βραβεύεται από το Δήμο ένας αθλητής που διακρίθηκε σε πανελλήνιους αγώνες, ή δεν ξέρω που αλλού,  ένας λυράρης ή ένας μαντιναδολόγος και όχι ένας μαθητής που τιμήθηκε με πρώτο βραβείο για το δοκίμιο που έγραψε σε διαγωνισμό του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου ή ένας μαθητής που διακρίθηκε στη Μαθηματική Ολυμπιάδα, στον Πανελλήνιο διαγωνισμό Φυσικής, Βιολογίας, Λογοτεχνίας, Ποίησης, Ζωγραφικής…
Γιατί όχι η Θεατρική Ομάδα, ένα Πολιτιστικό Σωματείο μη επιχορηγούμενο που παλεύει να φυλάει Θερμοπύλες με αιθεροβάμονες, για να περιοριστώ σ’ αυτά που μου ’ρχονται πρόχειρα στο μυαλό.
Δεν έχει συγγραφείς, ερευνητές, πνευματικούς ανθρώπους πέρα από τους μουσικούς και τους μαντιναδολόγους αυτός ο τόπος; Ή μήπως κοινωνικής προσφορά είναι μόνο η φιλανθρωπία και τα πανηγυράκια;
Ο Δήμος και το κράτος δεν είναι, δεν θα πρέπει να είναι, η τάξη που διοικεί, κατά τα πρότυπα της βουλής. Γιατί κάποιος που διατέλεσε δημοτικός σύμβουλος και που δεν έκανε τίποτα κατά τη διάρκεια της θητείας του είναι άξιος βραβεύσεως και όχι ο μαθητής που στύφτηκε ή ο ερευνητής που έφερε στο φως πχ την ιστορία της Παιδεία του τόπου; Μήπως και εδώ όποιος έχει μαχαίρι τρώει πεπόνι;
Δυστυχώς η τηλεόραση με τον πολιτισμό της εικόνα έχει καθυποτάξει τις άλλες αισθήσεις και κυρίως τις λειτουργίες του εγκεφάλου. Σημαντικό στις μέρες μας είναι κάθε τι που φαίνεται (σώμα, λάμψη, ένδυμα, υπόδημα κλπ) ή που μπορεί εύκολα να εξαργυρωθεί και να καταναλωθεί (γι’ αυτό και η πολύ μαγειρική) ή που υποκαθιστά τον παραδοσιακό τζουτζέ με τα διάφορα διασκεδαστικά παιχνίδια και τις δραστηριότητες αδρεναλίνης. Εξ αυτών και η ευχή: «να περνάτε καλά». Αν ήτανε μόνο να περνάγαμε καλά θα είχαμε εγκαταλείψει κάθε τι επίπονο… Όμως, και ποιος το αγνοεί, τ’ αγαθά κόποις κτώνται. Γιατί, λοιπόν, θα πρέπει οι ευρύτεροι κοινωνικοί θεσμοί, όπως ο Δήμος, να υπηρετούν αυτές τις λογικές, όταν μάλιστα εκπροσωπούνται και από ανθρώπους που θεωρητικά τουλάχιστον προέρχονται από πολιτικούς χώρους με αυξημένη ευαισθησία σε τέτοια θέματα; Η βράβευση από έναν κορυφαίο κοινωνικό θεσμό, όπως είναι ο Δήμος, είναι πολύ πιο σοβαρή υπόθεση από μια εκδήλωση η οποία θα καταγραφεί απολογιστικά ως δραστηριότητα.

Πέμπτη 29 Δεκεμβρίου 2011

Βαριές κουβέντες

Τό 'στειλε ένας φίλος. Περιέχει βαριές κουβέντες. Δεν πιστεύω σε συνταγές, όμως, το βρίσκω αισιόδοξο γι' αυτό και τ' ανεβάζω μέρες πούναι.
 
Η συνταγή της νεότητας
  • Αδιαφόρησε για όλους τους αριθμούς, που παίζουν ρόλο στη ζωή σου. Δηλαδή: βάρος, ύψος, ηλικία! Άσε το γιατρό να στενοχωριέται γι’ αυτά!
  • Προτίμησε τους χαρούμενους φίλους,    από τους ψυχοπλακωτικούς. Οι τελευταίοι σε τραβάνε προς τα κάτω…  Συνέχισε να μαθαίνεις…
  • Μάθε περισσότερα για υπολογιστές, για λουλούδια, για κήπους, ή ότι άλλο σε γεμίζει… Μην αφήνεις το μυαλό σου ανενεργό.  Ένα μυαλό στάσιμο, είναι το εργαστήρι του κακού. Το όνομα του εργαστηρίου: Αλτσχάιμερ.
  • Απόλαυσε τα μικρά πράγματα! Γέλα πάντα πολύ και με θόρυβο! Γέλα μέχρι να σου κοπεί η ανάσα!
  • Κι’ αν έρθουν δάκρυα, άντεξε τα και προχώρα! Το μοναδικό άτομο που σε συντροφεύει στη ζωή, είναι ο εαυτός σου. Γι’ αυτό μείνε “ζωντανός”, όσο υπάρχεις…
  • Έχε πάντα κοντά σου αυτό που σ’ αρέσει: Οικογένεια, φίλους, μνήμες, μουσική, ζώα, φυτά, ένα χόμπι, ή ότι άλλο νομίζεις!  Κάνε το σπίτι σου ένα απάνεμο αραξοβόλι!
  • Απόλαυσε την υγεία σου. Αν είναι καλή, διατήρησε την. Αν είναι ασταθής, καλυτέρεψε την. Αν είναι κάτω από αυτό το επίπεδο, ζήτα βοήθεια!
  • Μη κάνεις ταξίδια για να αποβάλεις ενοχές. Ταξίδεψε σε διπλανές πόλεις ή σε ξένα κράτη για shopping ή για τουρισμό. Ποτέ όμως  μην κάνεις ταξίδια στο παρελθόν.
  • Αυτούς που αγαπάς πραγματικά, πες τους το, κάθε στιγμή, με κάθε ευκαιρία! Και να θυμάσαι πάντα ότι: Η ζωή δεν μετριέται με το πόσες φορές ανάσανες, αλλά από τις στιγμές που έχασες την ανάσα σου: Απ’ το πολύ γέλιο… Από εκπλήξεις…  Από έκσταση… Από ευτυχία…
  • Υπάρχουν πολλοί που βλέπουν τον ήλιο,  σαν έναν απλό κίτρινο λεκέ! Υπάρχουν όμως και άλλοι, που βλέπουν έναν κίτρινο λεκέ, σαν τον πιο λαμπερό ήλιο… Γίνε κι’ εσύ, ένας από τους δεύτερους!

Σταμάτης Αποστολάκης

Σε πανηγυρική συνεδρίαση, σήμερα το απόγευμα, ανακοινώθηκαν τα φετινά βραβεία της Ακαδημίας Αθηνών.
Μεταξύ των βραβευθέντων και ο δάσκαλος κ. Σταμάτης Αποστολάκης από τα Χανιά «για την πεντηκονταετή προσήλωσή του στην ανίχνευση, διάσωση, καταγραφή και παράδοση στις επόμενες γενιές της κρητικής λαϊκής κληρονομιάς».
Στο τεύχος της «Αμάλθειας» που θα κυκλοφορήσει παρουσιάζουμε το εξαιρετικό βιβλίο του για τα Ριζίτικα.
Ο κ Σταμάτης Αποστολάκης, δάσκαλος, συγγραφέας, λαογράφος γεννήθηκε στην Αγία Ειρήνη Χανίων το 1932. Υπηρέτησε ως εκπαιδευτικός στα σχολεία της Πρωτοβάθμιας Εκπαίδευσης και σήμερα είναι συνταξιούχος. Από το 1959 ασχολείται με την συλλογή επεξεργασία και δημοσίευση στοιχείων από την ιστορία, τη λαογραφία και της δημοτικές μας παραδόσεις. Έχει δημοσιεύσει περισσότερες από 150 μελέτες και πολλά βιβλία. Έχει εργαστεί ως ραδιοφωνικός παραγωγός και διατηρεί μόνιμη σελίδα από το 1966 στην εφημερίδα «Χανιώτικα Νέα».
Ενδεικτικά, μερικά έργα του: «Λαογραφικά μελετήματα στον Ελευθέριο Βενιζέλο», «Η Μάχη της Κρήτης στη Νεοελληνική Ποίηση», «Η Χριστιανική Διδασκαλία στη Δημοτική Ποίηση της Κρήτης», «Λαογραφικά του Δωδεκαημέρου», «Τα Λαογραφικά του χορού στη Δυτική Κρήτη» κ.α. Για το έργο του έχει βραβευθεί άλλες δυο φορές από την Ακαδημία Αθηνών.

Βραβεία με νόημα

Για 2η συνεχόμενη χρονιά (πιστή στις παραδόσεις) αποφάσισα να απονείμω Χρυσά Βατόμουρα σε προσωπικότητες που ξεχώρισαν, γράφει η Τσούγδω ( Για τον πλήρης κατάλογο... Τσούγδω ). Αυτή τη φορά ζήτησα και τη βοήθεια φίλων στο twitter και στο facebook.

Βραβείο αυτοθυσίας
Στον... Ευάγγελο Βενιζέλο

Βραβείο σημαντικότερου νεοΕλ καλλιτέχνη
Στον Νίκο Οικονομόπουλο

Βραβείο πρωτοεμφανιζόμενου (σε όλες τις κατηγορίες)
Στην Ουρανία Παπανδρέου- Παπαδάκη (βραβείο κοινού)

Βραβείο ξεσκεπάσματος αισχρού σκανδάλου
Στον ΣΚΑΙ που αποτελεί τον μόνο σταθμό που παλεύει για την αποκάλυψη της αλήθειας γύρω από το σκάνδαλο του Βατοπεδίου μετά το πόρισμα που έβγαλε ο ιδιοκτήτης του καναλιού και οι δημοσιογράφοι του

Βραβείο ακούραστου επιστολογράφου
Στον Κώστα Βαξεβάνη για τις απολαυστικές επιστολές του στον Ευάγγελο Βενιζέλο

Βραβείο "γουστάρω να με βρίζουν, γουστάρω να προκαλώ"
Στον Θεόδωρο Πάγκαλο

Βραβείο πιο επιτυχημένης απεργίας
Στην ΕΡΤ που απεργεί εδώ και καιρό, δείχνοντας στους πολίτες οτι μπορούν να ζήσουν και χωρίς δημόσια τηλεόραση.

Βραβείο "πώς τα κατάφερες ρε θηρίο"
Στους δελφίνους του ΠΑΣΟΚ που κατάφεραν να δεθούν χειροπόδαρα και συμμετέχουν χωρίς οι ίδιοι να το αντιλαμβάνονται σε μία διαδικασία νεκρανάστασης του Γιώργου Παπανδρέου μέσα από τα συνεχή σφάλματά τους

Βραβείο "τώρα το θυμήθηκες"
Στο Γιώργο Παπανδρέου που τώρα κατάλαβε οτι έκανε λάθος που δεν προώθησε αλλαγή του εκλογικού νόμου, αυστηρό πλαίσιο για τα ΜΜΕ και σειρά άλλων μεταρρυθμίσεων από τις πρώτες μέρες της Πρωθυπουργίας του.

Βραβείο "χαρά στο κουράγιο σου"
Στον Λουκά Παπαδήμο που του φορέσαν ένα σχήμα 50 ατόμων όπου οι του Πασοκ ασχολούνται με τα εσωκομματικά, οι του Λαός με το πώς θα ενισχύσουν τα ποσοστά τους και οι της ΝΔ... Α λάθος ξέχασα η ΝΔ δεν συμμετέχει.

Βραβείο "Ιωάννης Μελισσανίδης"
Απονέμεται στους: Γιώργο Καρατζαφέρη, Αντώνη Σαμαρά και Μιχάλη Χρυσοχοΐδη για ευνόητους λόγους.

Βραβείο "δρ Τζέκυλ/ Μίστερ Χάιντ"
Στον Ευάγγελο Βενιζέλο για τη διπλή ζωή του

Βραβείο "πού χάθηκε αυτή η ψυχή"
-Στη Βάσω Παπανδρέου που έχει πατήσει το mute και δεν έχουμε μάθει ακόμη πώς αξιολογεί τις πρωτοβουλίες που πάρθηκαν.
- Στους αγανακτισμένους που αγνοούνται από το καλοκαίρι.

Βραβείο επιλογής προσώπου της χρονιάς
Στο Spiegel που έδωσε τον τίτλο στην διορατική πολιτικό Εύα Καϊλή

Βραβείο "φοράει παντελόνια κι ας μην είναι άντρας"
Στην έτερη διορατική πολιτικό Μιλένα Αποστολάκη

Βραβείο "καλύτερης κατάθεσης εγγράφου/αντικειμένου στα πρακτικά"
Στη φρατζόλα που κατέθεσε η Λιάνα Κανέλλη στη Βουλή (βραβείο κοινού)

Βραβείο "πόσα μιλιγκραμ είναι ο έρωτάς σου"
Στον Λάκη Λαζόπουλο για τον διαχρονικό του έρωτα με τον Γιώργο Παπανδρέου.

Βραβείο καλύτερου εργοδότη (update)
Στον Γιώργο Κουρή που χωρίς καμία υπερβολή, βασανίζει απλήρωτους εργαζομένους και τους επιτίθεται μέσω άλλων Μέσων που διαθέτει.

Βραβείο εμπνευσμένης διαφήμισης
Στον διαφημιστή που εμπνεύστηκε το “My God Giorgos” των Τζάμπο που πρέπει να είναι και γαμώ τα παιδιά.

Βραβείο εμπνευσμένης εκπομπής
Στην εκπομπή "Μίλα" με την Τατιάνα Στεφανίδου που έχει σήμα ένα μήλο και ξεκινάει με μήλα. Θα ήθελα πραγματικά να γνωρίσω το άτομο που το σκέφτηκε...

Βραβείο Πυθίας
Στο Mega που ήξερε πριν γίνουν οι ανασχηματισμοί ποιοί θα αναλάβουν το κάθε Υπουργείο.

Βραβείο ελιτισμού
Στον Γιώργο Φλωρίδη για τον χαρακτηρισμό «κηπουροί» που χρησιμοποίησε για να απαξιώσει άτομα που αξιοποίησε ο Γιώργος Παπανδρέου και δεν ανήκαν στην κατηγορία των επαγγελματιών πολιτικών.

Βραβείο "καθόρισες τις εξελίξεις, μπράβο σου"
Στους Γιώργο Καρατζαφέρη, Εύα Καϊλή, Βάσω Παπανδρέου, Μιλένα Αποστολάκη, Δημήτρη Λιντζέρη, Τόνια Αντωνίου

Συνδικαλιστής της χρονιάς
Στο κόσμημα του συνδικαλισμού Νίκο Φωτόπουλο

Βραβείο "εκπροσώπησέ με ατίθασο αγόρι"
Στον Αλέξη Τσίπρα

Βραβείο "Η γη να τρέμει, ο ήλιος να ανατέλει"
Στην σοσιαλιστική ψυχή που ακούει στο όνομα "Μιχάλης Χρυσοχοΐδης" που αποφάσισε μετά από δυο χρόνια καταπίεσης, δουλειάς και αποτελεσματικών αλλαγών που φαίνονται άλλωστε στην καλπάζουσα ανάπτυξη, να μιλήσει.

Βραβείο "Πρωθυπουργός για μία ημέρα"
Στον Φίλιππο Πετσάλνικο

Βραβείο "έμπνευση της χρονιάς"
Στον Γιώργο Παπανδρέου που όχι μόνο σκέφτηκε τον Φίλιππο Πετσάλνικο, αλλά τον πρότεινε κιόλας! (βραβείο κοινού)

Άρθρο της χρονιάς
-Στον Ριζοσπάστη για τα συλληπητήρια για τον θάνατο του Κιμ Γιονγκ Ιλ
-Στον Ριζοσπάστη για το άρθρο "Κανένα τουιτ, μόνο Ριζοσπάστη" (μετά από επισήμανση της @Christina_N19 )

Βραβείο αναλγησίας
Στην Φιλιππινέζα της Βάνας Μπάρμπα που την παράτησε μέσα στην κρίση.

Βραβείο "αλητεία της χρονιάς"
Σε αυτούς που προσπαθώντας να πλήξουν τον Υπουργό Μπουμπούκο, κυκλοφόρησαν φήμες περι χωρισμού του ευτυχισμένου Υπουργικού ζεύγους.

Βραβείο ηλιθιότητας
Σε όσους έχουν βρει ως χόμπυ της εύρεση προδοτών και το κόλλημα της σχετικής ταμπέλας.

Βραβείο "πρωτότυπη ονομασία μαγαζιού"
Στο "Αντιμνημόνιο του Καραβανά"

Τραγούδι της χρονιάς
Η 6η δόση- Βάσω Παπανδρέου

Παρατράγουδο της χρονιάς
Βλάσης Τσάκας

Για 2η συνεχόμενη χρονιά απονέμονται στα ίδια άτομα τα εξής βραβεία:

Βραβείο "Θα 'ρθεις σαν αστραπή"
Στον Κώστα Καραμανλή, τον Μαρμαρωμένο (τέως) Πρωθυπουργό... Πάλι με χρόνια με καιρούς, πάλι στη μούρη θα τον φάμε...

Βραβείο μη -αναμενόμενου ρεπορταζ
Στο Mega για την αναπάντεχη προβολή κάθε φιλανθρωπικής δραστηριότητας της Μαριάννας Βαρδινογιάννη

Βραβείο μη- αναμενόμενης προβολής νέου συγγραφέα
Στον ΑΝΤ1 για την αναπάντεχη προβολή της Μαρί Κυριακού και του πόνηματός της με τίτλο: "Μαικ ο Φασολάκης - θα σε γαργαλίσω!"



Για τον πλήρης κατάλογο... Τσούγδω

Σάββατο 24 Δεκεμβρίου 2011

Βρες αν μπορείς

Μου 'πες πως τώρα δεν θέλεις γιά δώρα
βραχιόλια χρυσά και μπιζού
κι όμως δεν ξέρω τι να σου προσφέρω
γιά να μ' αγαπήσης ναζού
Κι όμως του κάκου εκύτταξα κάπου
και μπόρεσα γιά να σου βρώ
κάτι, τσαχπίνα, που ολόκληρη η Αθήνα
το ζήταγε σαν θησαυρό
Βρές αν μπορής, τι σου έφερ' απόψε
τα ναζάκια σου κόψε
να σου δώσω αυτό που κρατώ.. Καφέ!

Δυσκολίες


Toυ Κ. Μητρόπουλου
Δημοσιεύτηκε στα ΝΕΑ (23-12-11)

Τρίτη 20 Δεκεμβρίου 2011

Βιτρίνα πολιτικό δοκίμιο

Υπάρχουν Έλληνες που προβληματίζονται με τους εαυτούς των και Έλληνες που δεν προβληματίζονται. Οι σκέψεις που ακολουθούν αφορούν περισσότερο τους δεύτερους. Είναι όμως αφιερωμένες στους πρώτους.
Αγνοούμε την πραγματικότητα; Μα πώς όχι; Ζούμε δύο φορές πάνω απ’ ότι σηκώνει η τσέπη μας, υποσχόμαστε τα τριπλάσια απ’ αυτά που μπορούμε να κάνουμε, γνωρίζουμε τα τετραπλάσια απ’ αυτά που έχουμε μάθει και αισθανόμαστε (και συναισθανόμαστε) τα πενταπλάσια από όσα πραγματικά νοιώθουμε… Ζούμε, γενικά,  στην υπερβολή. Ή μήπως η υπερβολή είναι η συνισταμένη του εθνικού μας χαρακτήρα;  Όμως, για να είμαστε δίκαιοι, μπορεί να είναι η υπερβολή μια από τις βασικότερες αιτίες της δυστυχίας μας αλλά είναι και η μεγάλη μας δόξα. Γιατί στο αυτοσυναίσθημα, η υπερβολή ονομάζεται λεβεντιά.
Και βέβαια ζυγόν δεν υπομένουμε, αλλά η ελευθερία εκτός από αρετήν και τόλμην θέλει και γνώση και κρίση για να δημιουργήσουμε και κυρίως να λειτουργήσουμε αποτελεσματικά θεσμούς. Γιατί, κακά τα ψέματα, εδώ που έχουμε φτάσει δροσουλίτες βλέπουμε και τους περνάμε για θεσμούς.
Ζούμε στην ακριβότερη χώρα της Ευρώπης σε σχέση με τις αμοιβές που λαμβάνουμε, έχουμε τα περισσότερα τροχαία ατυχήματα, το φτωχότερο εκπαιδευτικό σύστημα, τις μικρότερες κυκλοφορίες βιβλίων, την υψηλότερη τηλεθέαση, για να μη μιλήσουμε για τις συντάξεις, την κοινωνική ασφάλιση, την αξιοκρατία, την εφαρμογή των νόμων  και την ταχύτητα απόδοσης της δικαιοσύνης.

Μόλις τη Δευτέρα 19 τρέχοντος μιλάγαμε, αναφερόμενοι στα πολλά πρόσωπα του Νομού Λασιθίου, για την ανάγκη σήμερα, περισσότερο από ποτέ άλλοτε, να θυμηθούμε όλους αυτούς που πρώτοι δημιούργησαν την Ιστορία, την Τέχνη, την Επιστήμη, την Δημοκρατία. Αυτό που ονομάζουμε Δυτικό Πολιτισμό.

«Σήμερα που ψάχνουμε με το φανάρι για ψηλά αναστήματα στο δημόσιο χώρο νομίζουμε ότι έχουμε χρέος να ανατρέξουμε και να θυμηθούμε όλους αυτούς που έδωσαν υπόσταση σ’ αυτή τη χώρα ορμώμενοι από κάθε γωνιά της», λέγαμε.

Περικλής Ξανθίππου Αθηναίος. Λέει σχετικά ο Πλούταρχος: «Την πόλη εκ μεγάλης μεγίστην ποιήσας και γενόμενος δυνάμει πολλών τυράννων ή βασιλέων υπέρτερος κατά μια μνα μείζονα την ουσία ουκ εποίησεν».  Θερμή παράκληση, μέρες πούνε, μην κάνετε πονηρούς συνειρμούς… Ο Περικλής, όπως είναι γνωστό, έτρεμε τον εξοστρακισμό, δηλαδή την υποχρεωτική εξορία για δέκα χρόνια από την πόλη. Δεν ξέρω αν θα πρέπει να το ξανασκεφτούμε σήμερα…

Δημοσθένης Δημοσθένους Παιανιεύς: «Δει δη χρημάτων και άνευ αυτών ουδέν εστί γενέσθαι των δεόντων». Μα είναι κουβέντες αυτές να λέγονται τέτοιες ώρες… Με τον πόνο μας θα παίζουμε;

Ή, ο άλλος, ο Πλάτων; «Πάσα επιστήμη χωριζομένη δικαιοσύνης και της άλλης αρετής, πανουργία, ου σοφία φαίνεται». Για να κοπιάσει, ο ευρύστερνος, να δει και να μάθει «πώς στήνονται οι δουλειές» στις μέρες μας, που θα ’λεγε και ο μαιτρ Τσιφόρος.

Δυστυχώς είμαστε σε σταυροδρόμι. Ανατολή της Δύσης ή Δύση της Ανατολής; Όπως και νάχει στα σταυροδρόμια γίνονται τα περισσότερα ατυχήματα.

Η κυρία Μαρία Καρτέρη-Σιγανού είχε δεν είχε και πάλι συνέθεσε με την ευκαιρία των εορτών το πολιτικό της δοκίμιο στη βιτρίνα του «Πολύπλευρου».

Κατασκεύασε η ίδια τις προτομές και έγραψε στη βάση τους τις διαχρονικές ρήσεις. Περικλής, Πλάτων,  Δημοσθένη και δίπλα τους οι «αγανακτισμένοι» με το πικρό χιούμορ στα πλακάτ. Πολιτικό χρονογράφημα; Λίβελλος; Σκώμμα; Σάτιρα; Πικρό χιούμορ;  Όχι. Μια βιτρίνα πολιτικό δοκίμιο. Αν περάσετε από το «Πολύπλευρο» αξίζει να σταθείτε λίγο στη βιτρίνα του να απολαύσετε την Τέχνη της κας Καρτέρη-Σιγανού, να κάνετε τις συγκρίσεις και να προβληματισθείτε. Και του χρόνου να ’μαστε καλύτερα κυρία Μαρία και κύριε Μανώλη.

Ο τόπος και οι άνθρωποι

Πραγματοποιήθηκε η εκδήλωση της Ιστορικής Λαογραφικής Εταιρείας Νομού Λασιθίου, η οποία είχε προγραμματιστεί για τη Δευτέρα 19 Δεκεμβρίου 2011 στην αίθουσα διαλέξεων του Επιμελητηρίου Λασιθίου με θέμα "Νομός Λασιθίου: ο τόπος και οι άνθρωποι"

Κυριακή 18 Δεκεμβρίου 2011

Στη Μονάδα Φροντίδας Ηλικιωμένων

Την Κυριακή 18 Δεκεμβρίου 2011 αντιπροσωπεία μαθητών και καθηγητών του 1ου Γυμνασίου Αγίου Νικολάου Λασιθίου με τον διευθυντή του σχολείου επισκέφθηκαν την ΜΟΝΑΔΑ ΦΡΟΝΤΙΔΑΣ ΗΛΙΚΙΩΜΕΝΩΝ Ενορίας Αγίας Τριάδος,στον Άγιο Νικόλαο.
Η αντιπροσωπεία προσέφερε κάρτες, γλυκά και στολίδια χριστουγεννιάτικα που δημιούργησαν οι μαθητές στο μάθημα των Εικαστικών με την καθηγήτριά τους κ. Νίκη Δούκα και έψαλλαν τα κάλαντα στους ηλικιωμένους με τη συνοδεία οργάνων υπό την διεύθυνση του καθηγητή τους κ. Μανόλη Κλώντζα.

Παρασκευή 16 Δεκεμβρίου 2011

Αναμένοντας

Του Β. Κρεμμυδά
(Δημοσιεύτηκε στα ΝΕΑ, 15-12-11)
Πριν από μέρες έβλεπα τις ειδήσεις στην τηλεόραση. Μία απ' τις ειδήσεις αυτές έλεγε ότι γονείς άνεργοι και χωρίς άλλο εισόδημα δεν ήταν σε θέση να δώσουν φαγητό στα μικρά παιδιά τους και αναζητούσαν ιδρύματα να τα αποθέσουν για λίγο φαγητό! Δεν υπάρχει μεγαλύτερη αγριότητα.
Εκλεισα την τηλεόραση• και έφερα στη μνήμη μου τα δικά μου παιδικά χρόνια στην Κατοχή, όταν άπειρες φορές, παιδάκι πέντε και έξι χρόνων, είχα κοιμηθεί νηστικός. Και θυμάμαι πώς ζούσα και τι έτρωγα τότε: λαχανίδες νερόβραστες, καμιά παστή σαρδέλα, καμιά ρέγγα - το μόνο που μας έσωσε ήταν το λάδι.
Οι άνθρωποι της γενιάς μου, που έζησαν Κατοχή και Εμφύλιο, μικρά και μεγάλα παιδιά, τα ξέρουν αυτά, τα έζησαν. Σήμερα όμως, στην εποχή και στην κοινωνία όπου ζούμε, θα μπορούσε κανείς να φανταστεί ότι υπάρχουν μικρά παιδιά που δεν έχουν να φάνε;
Στην Κατοχή πέθαιναν τα παιδιά ομαδικά - τα θυμάμαι πολύ καλά• θυμάμαι πολύ καλά και τις ιταλογερμανικές περιπολίες που για να ασκούνται στη σκοποβολή και για να διασκεδάζουν την ανία και τη μωρία τους, σημάδευαν και σκότωναν τις κότες που έβοσκαν στη γειτονιά μου• δεν τις σκότωναν μόνο, τις έπαιρναν κιόλας. Ξέρετε πόσο φαγητό και πόσα αυγά στερούσαν από τα παιδιά, που τόσο τα χρειάζονταν;
Ασφαλώς, αυτή η νέα κατάσταση (οι άνεργοι γονείς που δεν μπορούν να βρουν φαγητό για τα παιδιά τους), οφείλεται στην πολύπλευρη και πολύ βαθιά κρίση όπου βρίσκεται η κοινωνία μας. Είμαι όμως βέβαιος ότι αυτή η κοινωνία, η εξουθενωμένη και πεινασμένη - όχι η άλλη που δεν πείνασε και που κλέβει τους υπόλοιπους - δεν θα αφήσει τα παιδάκια χωρίς φαγητό.
Πιστεύω σ' αυτήν την κοινωνία• πιστεύω στους νέους που μια ζωή ζητούν να εργαστούν! Δεν θα μείνουν οι τόσοι και τόσοι απόφοιτοι πανεπιστημίων να γυρνάνε και να ζητιανεύουν δουλειά, οποιαδήποτε δουλειά, για 500 ευρώ, δεν θα μείνουν όλοι αυτοί με σταυρωμένα τα χέρια• θα δουν καθαρά ότι πρέπει να πατούν την κατάσταση στα χέρια τους, ότι δεν μπορούν να επαφίενται στους λογής πολιτικούς, από την Ελλάδα και την Ευρώπη.

Ετσι είναι που η δική μου ελπίδα έχει περιοριστεί σ' αυτό το αγνό και ακέραιο κομμάτι της κοινωνίας που, εκτός από την ατομική άθλια κατάσταση, αγωνιούν στην ακόμη πιο άθλια κατάσταση της ίδιας της κοινωνίας, της ίδιας της χώρας• έχει περιοριστεί σ' αυτό το κομμάτι των νέων ανθρώπων που βλέπω να διατηρούν μια λεβεντιά, μια περήφανη αξιοπρέπεια. Μας χρειάζεται το νέο, το ανατρεπτικά νέο. Οχι αυτό που λένε πολλοί, μια νέα μεταπολίτευση - στη μεταπολίτευση οι προδικτατορικοί πολιτικοί δεν μας κυβέρνησαν;
Οταν λέω νέο, εννοώ εντελώς νέο• και σε ανθρώπους και σε σκέψεις - κάτι εν πάση περιπτώσει που θα σαρώσει προηγούμενες σκέψεις και συμπεριφορές, πολιτικές δηλαδή που θα σαρώσουν και τις ηγεσίες οι οποίες τρέφονται και αναπαράγονται απ' αυτές τις παλιές συμπεριφορές. Μα, θα σκεφτούν ίσως πολλοί, έχει κάτι προηγούμενο στην ιστορία αυτό που ζητάς;
Εχει! Και, για να μην πάω παλιότερα, θα πω μόνον ότι το 1940 όταν κηρύχθηκε ο πόλεμος, σε καθεστώς βασιλομεταξικής δικτατορίας, ένας πρωτόγνωρος λαϊκός ξεσηκωμός παρατηρήθηκε• αυτός ο «λαός» πήρε τον πόλεμο στα χέρια του, αυτός ο ίδιος είναι που έκανε το μεγαλείο της Εθνικής Αντίστασης.

Αυτόν τον αυθόρμητο ξεσηκωμό μπορούμε να τον περιμένουμε, ο οποίος θα οργανωθεί για να ξεπεταχτούν νέοι πολιτικοί και νέες πολιτικές• τέτοιοι και τέτοιες που δεν θα επιτρέπουν στα παιδάκια να πεινάνε!
Αυτά που λέω δεν ανακαλούν παλαιότερες, δήθεν κομμουνιστικές πραγματικότητες, που δεν ήταν άλλο από έναν στυγνό κρατικό, γραφειοκρατικό καπιταλισμό. Ούτε ονειρεύομαι• περιγράφω μόνον πραγματικότητες και ανάγκες. Η μεγάλη ανάγκη είναι το καινούργιο. Και για να το καταλάβουμε καλύτερα, ας σκεφτούμε τι μπορεί να προκύψει από τις επόμενες εκλογές• αν μπορεί να μην προκύψει επανάληψη των ίδιων σαπισμένων καταστάσεων!
 
*Ο Βασίλης Κρεμμυδάς είναι ομότιμος καθηγητής του Πανεπιστημίου Αθηνών.

Τετάρτη 14 Δεκεμβρίου 2011

Φιλανθρωπικό ... στριπτήζ

Το διαβάσαμε κι αυτό!

Στα πόδια των πελατών δέχονται να χορέψουν οι εργαζόμενες στο κλαμπ «Admiral Theatre» του Σικάγο, εάν αυτοί προσφέρουν παιχνίδια για τα φτωχά παιδιά. Η ιδέα υλοποιείται από πέρυσι με μεγάλη επιτυχία.

Τα παιχνίδια που θα συλλέξει το στριπτιτζάδικο θα μοιραστούν στις εκκλησίες, οι οποίες με τη σειρά τους θα τα διανείμουν τα Χριστούγεννα στα παιδιά των φτωχών οικογενειών της πόλης.

Κάθε πελάτης μπορεί να απολαύσει έναν και μόνο χορό, ανεξάρτητα με τον αριθμό των παιχνιδιών που θα διαθέσει.

Σύμφωνα με το Chicagoist.com, πέρυσι συγκεντρώθηκαν τόσα πολλά παιχνίδια που γέμισαν πέντε φορτηγά. Για αυτό η διοίκηση του κλαμπ αποφάσισε να επαναλάβει την ομολογουμένως επιτυχημένη καμπάνια.

H νταρντάνα, ο κορσές και το δαχτυλίδι

Toυ Δ. Χαντζόπουλου
Δημοσιεύτηκε στα ΝΕΑ (13-12-11)

Κυριακή 11 Δεκεμβρίου 2011

Νομός Λασιθίου: ο τόπος και οι άνθρωποι

Η Ιστορική Λαογραφική Εταιρεία Νομού Λασιθίου  την Δευτέρα 19 Δεκεμβρίου 2011 συνεχίζει τη σειρά των διαλέξεων με τίτλο «Οι άνθρωποι και ο τόπος», οι οποίες άρχισαν τον Οκτώβριο με το μικρό επετειακό αφιέρωμα στους Γκάτσο, Ελύτη, Παπαδιαμάντη και Τσίρκα και συνεχίστηκαν τον Νοέμβριο με το αφιέρωμα στον Καλλιτέχνη Νικόλαο Σπίθα, με την τρίτη κατά σειρά εκδήλωση που έχει τίτλο «Νομός Λασιθίου: ο τόπος και οι άνθρωποι».
Ο νομός Λασιθίου κατοικήθηκε από την εποχή των μινωιτών με κέντρα την Πραισό, την Ίτανο και το Παλαίκαστρο. Στην περιοχή του Παλαικάστρου, όπου πιθανολογείται η θέση της αρχαίας πόλης Δραγμός υπήρξε ένα –ίσως το σημαντικότερο- λατρευτικό κέντρο του Κρηταγενούς Δία. Άλλα κέντρα υπήρξαν η Ολούς, στη σημερινή Ελούντα, ο Μόχλος και το νησάκι Ψείρα, η Μινώα στη σημερινή Παχειά Άμμο, τα Γουρνιά και το Δικταίο Άντρο η σπηλιά στο Ψυχρό του Οροπεδίου Λασιθίου, όπου κατά μια εκδοχή είναι ο τόπος γέννησης του Κρηταγενούς Δία.
Μετά την κάθοδο των Δωριέων στην Κρήτη το ανατολικό άκρο με κέντρο την Πραισό αποτέλεσε το σημείο συσσώρευσης των Ετεοκρητών, δηλαδή των παλιών κατοίκων της, των γνήσιων Κρητών, όπως κυριολεκτικά σημαίνει ο όρος.
Από την Ίτανο κατάγονταν ο Κορώβιος, από την Λατώ ο ναύαρχος του Μεγάλου Αλεξάνδρου Νέαρχος, ο σοφός Μύσων κατά μιαν εκδοχή έλκει  την καταγωγή του από τη Σητεία, όπως και ο ποιητής του «Ερωτόκριτου» Βιτσέντζος Κορνάρος. Από τη Νεάπολη καταγόταν ο πάπας Αλέξανδρος ο Ε’. Από την Ιεράπετρα ο Πατριάρχης Μελέτιος Μεταξάκης και ο συνθέτης Γιάννης Μαρκόπουλος ενώ από τον Άγιο Νικόλαο ο σκηνοθέτης Νίκος Κούνδουρος.
Ο νομός Λασιθίου έδωσε το παρόν στους απελευθερωτικούς αγώνες με πλήθος αγωνιστών και μαρτύρων, όπως ο Βογιατζάκης, ο Καπετάν Λακέρδας, ο Αλεξομανώλης, ο Καπετάν Καζάνης, κ.α.
Ο νομός έχει δική του σχολή στην παραδοσιακή μουσική με ονομαστούς λυράρηδες και βιολάτορες, όπως ο Καλογερίδης, ο Παπαχατζάκης, ο Δερμιτζογιάννης, ο Μπαριταντωνάκης, ο Βάρδας κ.α.
Έχει αναδείξει πολιτικούς, όπως ο Σφακιαννάκης, ο Ιωσήφ Κούνδουρος, παιδαγωγούς όπως η Αμαριώτου και μεγάλους ευεργέτες ‘όπως ο Αντώνιος Παπαδάκης.
Στην εκδήλωση που θα πραγματοποιηθεί θα παρουσιαστούν αντιπροσωπευτικές προσωπικότητες που άφησαν πίσω τους σημαντικό έργο και τίμησαν έτσι τον τόπο καταγωγής τους. Ομιλητές θα είναι οι κκ Ορφανάκη Έλση και Σταμέλος Ιωάννης. Θα συμμετάσχουν επίσης οι κκ Κλώντζας Μανώλης, Μαρκατζίνος Κωστής και Λουκάκης Μανώλης.
Χορηγοί της εκδήλωσης είναι το Επιμελητήριο Λασιθίου, η Περιφερειακή Ενότητα Λασιθίου και το βιβλιοχαρτοπωλείο «Πολύπλευρο».
Την Οργανωτική Επιτροπή των εκδηλώσεων αποτελούν οι κκ Σταμέλος Ι., Κουρουπάκης Στ., Φασουλάκη Μ., Μπλαζογιαννάκη Α., Μπουκουβάλα-Κλώντζα Ε. Καρτέρη-Σιγανού Μ. και Ρουμπελάκη Α.
Η εκδήλωση θα πραγματοποιηθεί στο Επιμελητήριο Λασιθίου με ώρα έναρξης 19.00 και είσοδο ελεύθερη.

Τετάρτη 7 Δεκεμβρίου 2011

Προσοχή στις απανωτές συγκινήσεις!

...
Tου Κ. Μητρόπουλου
Δημοσιεύτηκε στα ΝΕΑ (6-12-11)

Δευτέρα 5 Δεκεμβρίου 2011

Οι καλεσμένοι

Toυ Κ. Μητρόπουλου
Δημοσιεύτηκε στα ΝΕΑ (3-12-11)

Τετάρτη 30 Νοεμβρίου 2011

Πρώτα τα καλά νέα

Πρώτα τα καλά νέα: πήραμε την 6η δόση! Και τώρα τα κακά: έχουμε μπροστά μας την 7η ...

Τρίτη 29 Νοεμβρίου 2011

Ένα κεράκι ακόμα στη μνήμη του αξέχαστου Νίκου Σπίθα...

Το παρακάτω κείμενο του Σταύρου Τζαρδή δημοσιεύτηκε στον ιστότοπο του ραδιοσταθμού 104,4 του Γ. Τουτουδάκη (http://www.104fm.gr) και στην εφημερίδα ΑΝΑΤΟΛΗ της 29ης Νοεμβρίου 2011. Γράφτηκε με αναφορά την εκδήλωση της Ιστορικής-Λαογραφικής Εταιρείας Νομού Λασιθίου που πραγματοποιήθηκε στις 15 Νοεμβρίου και είχε θέμα "Ο καλλιτέχνης Νικόλαος Σπίθας".

του Σταύρου Τζαρδή

Συνέβη κι’ αυτό αναπάντεχα, ένα αδιάφορο απόγευμα μιας Τρίτης στις 15 του τρέχοντα Νοέμβρη, που συνέρευσαν τόσοι και τόσοι στην αίθουσα του Εμπορικού Επιμελητηρίου, εκεί πάνω στα σκαλάκια της Καμάρας του Λιμανιού… Ήταν ένα αυθόρμητο ξέσπασμα σ’ ένα συνηθισμένο προσκλητήριο των τοπικών μας μέσων ενημέρωσης, όπου συνωθήθηκαν αθόρυβα και ορεξάτα εκατοντάδες ζευγάρια μάτια, έτοιμα να ρουφήξουν την ανάταση που πρόσφερε μια υποδειγματική παρουσίαση των πεπραγμένων και των δεξιοτήτων του αλησμόνητου Νίκου Σπίθα! Λες και συγκεντρώθηκαν οι πολλαπλά εγκλωβισμένοι από την ειδησεογραφία και τα σύγχρονα οικονομικά αδιέξοδα συμπολίτες, όχι μόνο αυτοί που ήξεραν και έζησαν «το φαινόμενο», αλλά και πλήθος άλλοι νεώτεροι που δεν γνώριζαν αλλά κινητοποιήθηκαν από ένστικτο…

Κατάμεστος ο χώρος και ο προθάλαμος μέχρι τα σκαλάκια της Δημοτικής Οδού, δεν υπήρχε τόπος να σταθείς ούτε και να ακουμπήσεις, άκουγες καρφίτσα να πέφτει και η αφήγηση από ένα έπηλυ διανοούμενο και ορθό τεχνοκράτη, που δεν γνώρισε αλλά αξιοποίησε υποδειγματικά το υλικό που του διατέθηκε από την οικογένεια και παρουσίασε καταληκτικά κι αυτούς που γνώριζαν και έζησαν και αφηγήθηκαν βιώματα και μνήμες…

Είκοσι τρία χρόνια μετά την μη αναμενόμενη αποδημία του ο Νίκος Σπίθας (ποτέ δεν παραπονέθηκε για αρρώστια) παρουσιάσθηκε ολοζώντανος και μας χαλάρωσε με την καταλυτική του επιρροή. Άνθρωπος της διπλανής πόρτας, ευχάριστος, οικείος, σκυμμένος αδιάκοπα πάνω από τις ηλεκτρικές συσκευές και την επαγγελματική του απασχόληση, προσηνής και ευφυολόγος σε κατακτούσε άμεσα, δημιούργησε οικογένεια με οικεία και προσφιλή σ’ όλους μας πρόσωπα, που κατηύθυνε και οδηγούσε δημιουργικά χωρίς αυταρχισμό κι’ έτσι πορεύθηκε ατομικά και κοινωνικά! Ο καθείς κουβαλάει μέσα του πόνο και προβλήματα από αρρώστιες ή τους κόπους της ζήσης κι’ όμως αυτός σαν τους παλιούς μεγάλους καλλιτέχνες τους κλόουν «φόραγε το κοστούμι του» σκορπώντας χαρά, ακτινοβολούσε πάντοτε θετική ενέργεια και σε κέρδιζε με την άνεση, την απλότητα και τις πολλαπλές του δεξιότητες…

Σε κάθε ευκαιρία ή κοινωνική εκδήλωση ήταν απαραίτητο στοιχείο τοπικής ανάτασης, ευρηματικότητας και ευφορίας, υπήρξε ανεπανάληπτος και κατάφερε να ζει ακόμη μέσα στις καρδιές μας ή να εκπέμπει μέχρι και τώρα ευφορία και θετική ενέργεια και σ’ αυτούς που δεν τον γνώρισαν, αλλ’ είναι τουλάχιστον υποψιασμένοι και επιθυμούν να καθαρθούν και ν’ αποτοξινωθούν από τα σύγχρονα αδιέξοδα!

Οι ιστορίες του είναι ατέλειωτες… Εγώ τον έζησα να ενορχηστρώνει σε πλατειά ομήγυρη πέρα από τον φύλαρχο με τους ήχους της ζούγκλας και το τραίνο όταν ξεκινά από τον Σταθμό! Θα ήθελα να παραθέσω σ’ όλους τους ευαισθητοποιημένους συντοπίτες μας απανταχού της Επικράτειας την περίφημη άρια “Vesti la giubba” από την Όπερα «Οι Παλιάτσοι» του Ρουτζέρο Λεονκαβάλλο, μια από τις διασημότερες στην ιστορία της Όπερας. Η ηχογράφηση της με τον Ενρίκο Καρούζο το 1902, ήταν η πρώτη στα χρονικά που πούλησε ένα εκατομμύριο αντίτυπα…
Είμαι σίγουρος ότι, αν όχι η φιλόξενη ΑΝΑΤΟΛΗ, τουλάχιστον ο «παντεχνοκράτωρ» φίλος μου Γιώργης Τουτουδάκης, την αυθεντική παιδική εμπειρία του οποίου απολαύσαμε γραπτή για την κοινή του γειτονιά με το κατάστημα Σπίθας - Λουλάς εκεί πίσω από τον Άγιο Αθανάσιο, θα καταφέρει να αναρτήσει την πολύ δημοφιλή αυτή άρια του Κάνιο στην ιστοσελίδα του στο διαδίκτυο (www.104fm.gr). Αφορά τους ανθρώπους που είναι ταγμένοι να δίδουν χαρά παρ΄ όλο τον δικό τους πόνο ή τα προσωπικά τους προβλήματα, τους διασκεδαστές, τους γελωτοποιούς (clowns), αυτούς τους αρχέγονους σπουδαίους καλλιτέχνες που διασώθηκαν στην Commedia del’ Arte και μέχρι τις μέρες μας στις μεγάλες τσιρκολάνικες παραστάσεις! «Φόρεσε το κοστούμι (Vesti la giubba) κι αλεύρωσε το πρόσωπό σου. Ο κόσμος πληρώνει και θέλει να γελάσει. Κι αν ο Αρλεκίνος σου κλέψει την Κολομπίνα, γέλα παλιάτσε κι όλοι θα χειροκροτήσουν!»
( ακούστε την άρια vesti la giubba )
Πρόκειται για αριστούργημα του belcanto με πολλαπλές αναφορές στην Τέχνη. Στην περίφημη ταινία «Οι αδιάφθοροι» του Μπράιαν Ντε Πάλμα ο Αλ Καπόνε (Ρόμπερτ ντε Νίρο) κλαίει ακούγοντας την άρια την ώρα που δολοφονείται ο Τζιμ Μαλόουν (Σον Κόνερυ)!... «Ηθοποιός σημαίνει φως κι είναι καημός πολύ πικρός…..» σε μουσική σύνθεση του Μάνου Χατζηδάκη και με θεατρική απόδοση της μελωδίας από τον αξέχαστο Τάκη Χορν και τον Γιώργο Μαρίνο…

Οι μικρές τοπικές μας κοινωνίες έχουν ανάγκη από τέτοια πρόσωπα σαν τον Νίκο Σπίθα και σημεία αναφοράς, για να δυνηθούν να διατηρήσουν τον συνεκτικό τους ιστό κόντρα στους ενάντιους καιρούς και για να καταφέρουν τελικά αυτό που είναι και το ζητούμενο, να παραμείνουν εξανθρωπισμένες!...
ΣΤΑΥΡΟΣ ΙΩΣ. ΤΖΑΡΔΗΣ

Δευτέρα 28 Νοεμβρίου 2011

Με το μυαλό και την πέννα


Με το μυαλό και το πενάκι...

Η φοροδιαφυγή θα παταχθεί

Του Κ. Μητρόπουλου
Δημοσιεύτηκε στα ΝΕΑ (26-11-11)

Τετάρτη 23 Νοεμβρίου 2011

... το φελέκι μου

Η πολυσχιδής αυτή λεκτική εκτόνωση στρέφεται τόσο κατά του ριζικού μας, όσο και κατά όσων μας ταλαιπωρούν και καθιστούν την ζωή μας λίγο πιο αφόρητη. Φελέκι είναι στα τούρκικα η τύχη, η μοίρα, το τυχερό.


Ψάχνω στην κωλότσεπη, κοιτάζω και στο πέτο
μα η τσατσάρα φίλε μου έχει ασκήσει βέτο.
Φτου σου, το φελέκι μου, την έχασα στον Άγιο
ίσως και να μου 'πεσε στη σκάλα στο Καρνάγιο.

Τρίτη 22 Νοεμβρίου 2011

Η αλήθεια, η εμπιστοσύνη και η σοβαρότητα δημιουργούν ελπίδα

Αν η κοινωνία αποτελούνταν από κόμματα και ποδοσφαιρικές ομάδες, το πάρτι θα ήταν καλοδεχούμενο. Ομως εκτός από τις ηγεσίες που έφεραν «εξάρες», οι απλοί άνθρωποι συνεχίζουν με «ντόρτια». Οι ανάσες που πήραν όσοι μετέχουν στο πολιτικό παιχνίδι αρχίζουν και τελειώνουν στους ίδιους.
Η χιονόμπαλα της κρίσης συνεχίζει να κατρακυλάει στην ίδια πλαγιά με ταχύτητα. Ανθρωποι χάνουν τη δουλειά τους και δεν θα την ξαναβρούν. Μικρομεσαίοι κλείνουν την επιχείρησή τους και δεν θα την ξανανοίξουν. Μισθωτοί και συνταξιούχοι χάνουν εισοδήματα και δεν θα τα ανακτήσουν. Νέα παιδιά χάνουν τις ελπίδες τους και δεν θα τις ξαναβρούν. Η αγορά γίνεται ακριβότερη, τα σχολεία, τα νοσοκομεία και οι συγκοινωνίες προσφέρουν χειρότερες υπηρεσίες. Η βία έφτασε ώς τη διπλανή πόρτα. Η ζωή κατεβαίνει το ένα σκαλί μετά το άλλο.

Εντάξει, κουτσοβολεύτηκε η πολιτική κατάσταση. Τι γίνεται όμως και με όσους υφίστανται τις συνέπειες της γενικευμένης έκπτωσης; Προσοχή: δεν θέλουν μόνο υλικά αγαθά - άλλωστε ξέρουν ότι δεν θα έχουν. Τι θέλουν;
Πρώτα την αλήθεια - την υποσχέθηκε άλλωστε ο Πρωθυπουργός στις προγραμματικές δηλώσεις. Να ξέρουν τι γίνεται. Να τελειώνει το παιχνίδι της αυτοπροβολής και αυτοϊκανοποίησης. Μετά εμπιστοσύνη. Να ξέρουν ότι τα λεφτά που στερούνται επενδύονται για λογαριασμό τους και όχι για ασκήσεις κηπουρικής. Και ακόμη σοβαρότητα. Τέρμα οι μπαρούφες, οι μικρομεγαλισμοί, τα ναπολεόντεια σχέδια, οι αλαλούμ αγορεύσεις.
Η αλήθεια, η εμπιστοσύνη, η σοβαρότητα μπορούν να φέρουν την ελπίδα. Από μόνη της η ελπίδα μπορεί να κινήσει τα πράγματα.
Αυτά πρέπει να δώσει ο Λουκάς Παπαδήμος στους επόμενους τρεις μήνες. Πώς; Με δουλειά και με ύφος δημόσιας παρουσίας χωρίς την ακατάσχετη ρητορική που μας ταλαιπώρησε. Με συναίσθηση ότι οι λύσεις δεν βρίσκονται στις λέξεις. Αλλωστε, όπως έλεγε ο θεατρικός συγγραφέας Ντένις Πάτερ: «Το πρόβλημα με τις λέξεις είναι ότι δεν ξέρεις από τι στόματα πέρασαν».
Καταλήγει στο σημερινό άρθρο του ο Λακόπουλος στα ΝΕΑ.

Κυριακή 20 Νοεμβρίου 2011

Πραγματοποιήθηκε ο διαγωνισμός "Ο Θαλής"

Τo Παράρτημα Λασιθίου της Ελληνικής Μαθηματικής Εταιρείας ανακοινώνει ότι το Σάββατο 19 Νοεμβρίου πραγματοποιήθηκε η πρώτη φάση των ετήσιων Πανελλήνιων Διαγωνισμών Μαθηματικών 2011-2012 που διοργανώνει η Ελληνική Μαθηματική Εταιρεία για τους μαθητές Γυμνασίου και Λυκείου με την επωνυμία «Ο Θαλής».
Στο νομό Λασιθίου η εξέταση πραγματοποιήθηκε σε τρία εξεταστικά κέντρα:
Στο 1ο Γυμνάσιο Αγίου Νικολάου, με υπεύθυνη την κα Σοφία Νικολουδάκη, όπου προσήλθαν και διαγωνίστηκαν 67 μαθητές. Επιτηρητές ήσαν οι συνάδελφοι: Χαβάκης Γεώργιος, Καλλίτσας Νικόλαος, Μιγάδης Ηρακλής, Τζερεμέ Ελένη, Πομόνη Μαριάνθη, Μαρία Τσαγκαράκη, Μαρία Μαυρικάκη, Νικόλαος Χατζηδάκης και Ελπινίκη Γιατζάκη.
Στο 2ο Λύκειο Ιεράπετρας, με υπεύθυνο τον κ. Χρήστο Μιχαήλ, όπου προσήλθαν και διαγωνίστηκαν 126 μαθητές.  Επιτηρητές ήσαν οι συνάδελφοι: Φραγκάκης Νίκος, Κανάκης Χαράλαμπος, Χαρίτος Διονύσιος, Καραπιδάκης Μανώλης, Παπαδάκης Μιχάλης, Φανουράκης Γιάννης, Ρουσελιωτάκης Άρης, Κωστίνος Δημήτρης, Γερογιαννάκης Ιωάννης,  Περαντώνης Ιωάννης, Αναστασάκη Άρτεμις, Πυθαρούλης Αντώνης και Περονικολής Γιάννης.
Στο 2ο Γυμνάσιο Σητείας, με υπεύθυνο τον κ. Νικόλαο Τσαντάκη, όπου προσήλθαν και διαγωνίστηκαν 36 μαθητές. Επιτηρητές ήσαν οι συνάδελφοι: Σηφάκη Μαρία, Ακουμιανάκης Ανδρέας,  Ζερβάκης Νικόλαος και Σφυράκης Εμμανουήλ.
Στους μαθητές και τους επιτηρητές προσέφεραν κεράσματα:
Ο Σύλλογος Γονέων και Κηδεμόνων του 1ου Γυμνασίου Αγίου Νικολάου
Οι Σύλλογοι Γονέων και Κηδεμόνων 1ου και 2ου Γυμνασίου Σητείας
Το Σούπερ Μάρκετ «Χαλκιαδάκη» Αγίου Νικολάου
Το Ζαχαροπλαστείο «Beterano» του κ. Εμμ. Παγκάλου στην Ιεράπετρα.
Το Παράρτημα Λασιθίου της ΕΜΕ επιθυμεί να εκφράσει τις ευχαριστίες του προς όλους τους παραπάνω αναφερόμενους και επιπλέον προς τη Δ/νση Β/θμιας Εκπ/σης Νομού Λασιθίου.
Τα γραπτά των μαθητών θα αποσταλούν για βαθμολόγηση στην Επιτροπή Διαγωνισμών της Ε.Μ.Ε. στην Αθήνα. Tα αποτελέσματα του διαγωνισμού θα ανακοινωθούν στις τοπικές Νομαρχιακές Επιτροπές.
Οι μαθητές που θα διακριθούν στο διαγωνισμό «Ο Θαλής», θα κληθούν να συμμετάσχουν στον επόμενο διαγωνισμό «Ο Ευκλείδης», που θα διεξαχθεί στις 21 Ιανουαρίου 2012.
Για το Παράρτημα Λασιθίου της ΕΜΕ
Ο Πρόεδρος
Ι. Σταμέλος

Σάββατο 19 Νοεμβρίου 2011

Στον απόηχο της εκδήλωσης τιμής στον Νίκο Σπίθα

Στην εκδήλωση της Ιστορικής Λαογραφικής Εταιρείας, την Τρίτη 15 Νοεμβρίου, η οποία ήταν αφιερωμένη στον καλλιτέχνη Νικόλαο Σπίθα από δική μας λάθος διαχείριση των ομιλητών παραλείψαμε να δώσουμε το λόγο στον κ. Γιώργο Τουτουδάκη. Καταθέτουμε παρακάτω τη μαρτυρία του, η οποία δεν ακούστηκε στην εκδήλωση, και του ζητάμε ειλικρινά συγγνώμη.
«Και η δική μου μαρτυρία», λέει ο κ Τουτουδάκης, «Μεγάλωσα στα πόδια όλων αυτών των ανθρώπων. Το σιδηρουργείο του πατέρα μου Γιάννη Τουτουδάκη και του θείου μου του Κωστή, ήταν απέναντι από το σπίτι του γιατρού Ζωγραφάκη, του Νιωτάκη, το μπακάλικο του Πέτρου Σγουρού, εκεί δίπλα στον αρχαιολογικό χώρο της Λατούς [«Καμάρας», μπροστά από το κατάστημα του ΟΤΕ], τότε δεν είχε ανασκαφεί.
Λίγα μέτρα παραπάνω το μαγαζί του Νίκου Σπίθα με τον κουνιάδο του Κωστή Λουλά. «Ηλεκτρολογικά Είδη». Εγώ πιτσιρίκος, μ' έστελνε ο πατέρας μου ή ο θείος μου για καμιά λάμπα, ή ασφάλεια, ή καλώδιο, πάντοτε έμπαινα από τη πίσω πόρτα, αφού ήταν πιο κοντά στο μαγαζί μας....
Μερικές δεκάδες μέτρα το λιμάνι, το εστιατόριο του Χαρή, στον κεντρικό δρόμο ο Σπύρος ο Δαβράδος με τα γλυκά του, δίπλα το κουρείο του Διαμαντόπουλου με τον Ανδρουλάκη, παραπάνω ο δικηγόρος Μανώλης Μενεγάκης με τη Μαριάνθη, νονός μου. Ο δήμαρχος Καπετανάκης κάθε μέρα ρωτούσε τον Ανδρουλάκη, αν αφήσουν τίποτα πίσω για να τους θυμούνται οι Αγιονικολιώτες.....Που να φανταστεί ότι αυτός με τον Κούνδουρο και το Σωτήρχο θα απογείωναν τη πόλη....
Μια παρέα ανθρώπων, τολμώ να πω, καλύτεροι από μας. Μια παρέα που με σημάδεψε και τους κουβαλάω και θα τους κουβαλάω πάντα μέσα μου. Όχι μόνο ως νοσταλγία, αλλά και ως μέτρο σύγκρισης»
Επίσης σχετικά με την εκδήλωση λάβαμε την παρακάτω επιστολή από την κα Συμινελάκη-Ζουράρη, δυστυχώς, αφού είχε ήδη πραγματοποιηθεί η εκδήλωση.
«Προς την Ιστορική-Λαογραφική Εταιρεία Ν. Λασιθίου
Κύριοι,
Θα επιθυμούσα τα λίγα λόγια που σας στέλνω, να διαβαστούν, εάν το εγκρίνετε, στην εκδήλωση για το Νίκο Σπίθα.
Ο Νίκος Σπίθας, εκτός από αγαπημένος μου θείος, ήταν ο άνθρωπος, τον οποίον, πάντοτε, θαύμαζα για την ευαισθησία που είχε απέναντι σε ό,τι όμορφο και καλαίσθητο έβλεπε.
Γι’ αυτόν ήταν «τέχνη» να βλέπει τον κόσμο απ’ τη χαρούμενη πλευρά του και να βγάζει το καλοσυνάτο και πηγαίο χιούμορ, που τον χαρακτήριζε, στον κάθε άνθρωπο που συναντούσε.
Ήταν χαρά μου όταν πήγαινα στο σπίτι του, φοιτήτρια ακόμα, να μου δείχνει τους πίνακές του. Θαύμαζα τα τοπία του, την υπομονή με την οποίαν καθόταν και τα φιλοτεχνούσε, την αγάπη του προς αυτά, αλλά και τη μανία του να τα τελειώσει, για να του φύγει το άγχος, το άγχος του καλλιτέχνη.
Πριν ένα μήνα πήγα στο «Σύλλογο Ηλεκτρολόγων Αγίου Νικολάου». Είδα αναρτημένη στον τοίχο μια φωτογραφία του. Συγκινήθηκα. Η κοπέλα του γραφείου πρόσεξε τη συγκίνησή μου και μου είπε: «Είναι ο Νίκος Σπίθας, ο ιδρυτής αυτού του Συλλόγου». Εμείς οι παλιοί είμαστε άγνωστοι στον Άγιο Νικόλαο, μου φάνηκε, λοιπόν, ότι συνάντησα ένα παλιό αγαπημένο μου πρόσωπο.
Θα ήθελα να μεταφέρετε στους παρισταμένους αυτά τα λίγα λόγια μου για τον Νίκο Σπίθα, ο οποίος είχε τόσα χαρίσματα σαν άνθρωπος και σαν καλλιτέχνης και ο οποίος είχε τόσα χαρίσματα σαν άνθρωπος και σαν καλλιτέχνης και ο οποίος είχε υπάρξει ένα χαρούμενο και σεβαστό πρόσωπο της παλιάς κοινωνίας του Αγίου Νικολάου.
Βαρβάρα Συμινελάκη-Ζουράρη».
Με την ευκαιρία επιθυμούμε να ευχαριστήσουμε όλους όσοι παραβρέθηκαν στην εκδήλωση τιμής στην πολυδιάστατη προσωπικότητα του Νίκου Σπίθα και ιδιαιτέρως όσους συνέβαλλαν στην άρτια διοργάνωσή της. Τις κόρες του κκ Μιράντα και Αλίκη, τον γαμπρό του κ. Βρεττό Μυλωνά, τους φίλους του που έλαβαν το λόγο: τον πατέρα Ευάγγελο Παχυγιαννάκη, τους κκ Στρατή Κουρουπάκη, Γεώργιο Συντιχάκη, Νίκο Χαριτάκη, τον κ. Καλογιαννάκη, τον κ. Λουλά και τους άλλους που τραγούδησαν.
Τον γιατρό Μανώλη Ζωγραφάκη για την παραχώρηση των κινηματογραφικών στιγμιότυπων. Τους μουσικούς κκ Κωνσταντίνο Λυμπρίτη και Μανώλη Κλώντζα  για το πολύ ωραίο χάπενινγκ. Τους κκ Νίκο Κοϊνά και Λεωνίδα Κλώντζα οι οποίοι κάλυψαν δημοσιογραφικά την εκδήλωση καθώς επίσης την ΑΝΑΤΟΛΗ και τον 104,4 του Γιώργη Τουτουδάκη για την προβολή της.
Τέλος, λυπούμαστε γιατί ο χώρος του Επιμελητηρίου αποδείχθηκε μικρός για τους πολλούς φίλους του Νίκου Σπίθα και ζητούμε την κατανόηση όσων δεν μπόρεσαν να παρακολουθήσουν την εκδήλωση λόγω πληρότητας του χώρου και αποχώρησαν.
Για την Ιστορική-Λαογραφική Εταιρεία Ν. Λασιθίου
Ο Πρόεδρος
Ι. Σταμέλος

Γιορτή Πολυτεχνείου 2011


Γιορτή Πολυτεχνείου 2011
1ο Γυμνάσιο Αγίου Νικολάου Λασιθίου

Θεός σχωρέσ' τα 'ποθαμένα σας

Toυ Κ. Μητρόπουλου
Δημοσιεύτηκε στα ΝΕΑ (18-11-11)

Παρασκευή 18 Νοεμβρίου 2011

Ο ανθός

Η ακτινογραφία του κυβερνητικού σχήματος έκτακτης ανάγκης αποτυπώνει το πραγματικό επίπεδο της πολιτικής κουλτούρας της χώρας. Αυτό το σχήμα διαμορφώθηκε έπειτα από μια πολυήμερη φαρσοκωμωδία που αναζητούσε πρωθυπουργό στα αζήτητα. Και διαμορφώθηκε από πολιτικούς αρχηγούς που κινήθηκαν ο καθένας με τις δικές του επιδιώξεις.
Ο ένας αν ήταν δυνατόν θα έμενε πρωθυπουργός με άλλο όνομα και ίσως συνεχίσει να κινείται δίκην Πρωθυπουργού. Ο άλλος, που θέλει να γίνει πρωθυπουργός, έκανε ό,τι μπορούσε να μην αναλάβει τις ευθύνες του και τώρα προσπαθεί να αποστασιοποιηθεί από τις ελάχιστες που ανέλαβε. Και ο τρίτος εκμεταλλεύτηκε την αναμπουμπούλα για να βρεθεί πρώτο τραπέζι πίστα. Σαν την πονηρή αλεπού που ντύνεται περιστερά μέχρι να μπει στο κοτέτσι. Οσο για την Αριστερά, δεν πήγε στο πάρτι γιατί δεν της άρεσε ο μπουφές. Γράφει ο Λακόπουλος στα ΝΕΑ.
Βοήθειά σου κυρ Λουκά.

Τετάρτη 16 Νοεμβρίου 2011

Εκδήλωση αφιερωμένη στον Ν. Σπίθα

Ήταν μια από τις πιο συγκινησιακά φορτισμένες βραδιές που ζήσαμε στον Άγιο Νικόλαο. Όλοι οι παλιοί Αγιονικολιώτες ήταν εκεί, για να τιμήσουν την πολυδιάσττη προσωπικότητα του αειμνήστου Νίκου Σπίθα, του εικαστικού καλλιτέχνη, του φωτογράφου, του γλύπτη, του μουσικού, του ανθρώπου που έδινε ζωή στην παρέα. Πολλοί παλιοί φίλοι του πήραν μέρος και με τις διηγήσεις τους και τη μουσική τους, σκόρπισαν ρίγη συγκίνησης στην κατάμεστη αίθουσα του Επιμελητηρίου. Ήταν μια αλησμόνητη βραδιά.
Από την ηλεκτρονική έκδοση της ΑΝΑΤΟΛΗΣ (16-11-11)

Δευτέρα 14 Νοεμβρίου 2011

Ο λαός κι η μακριά γαϊδούρα

Άδικη και «στεγνή» η έκφραση «τα παιδία παίζει» που χρησιμοποιείται κατά κόρον τελευταίως. Αποκρύπτει την ευρηματικότητα, τη φαντασία και την αγάπη στην παράδοση των «παικτών»: άρχισαν με μουντζούρη, συνέχισαν με πινακωτή, ακολούθησε η κολοκυθιά. Σε όλο αυτό το χρονικό διάστημα δεν σταμάτησαν τις κουμπάρες και δεν αγνόησαν τον κυρίαρχο λαό, ο οποίος εκών-άκων συμμετείχε στη μακριά γαϊδούρα.
(Σχόλιο του Ψυχογιού στο ΒΗΜΑ)

Κυριακή 13 Νοεμβρίου 2011

Καλό!

Ελπίζω στο υπουργείο Αµυνας να µέτρησαν τα παράσηµα πριν από την παράδοσή του στον ∆ηµήτρη Αβραµόπουλο. Είναι ικανός φεύγοντας να τα έχει σηκώσει όλα.

Η άλλη αισθητική

Εικοσιπέντε περίπου αιώνες σ' αυτή τη χώρα έχουμε μάθει να αντικρύζουμε και τέτοιες εικόνες. Και με τέτοιες -δυστυχώς και όχι μόνο- διαμορφώνουμε την αισθητική μας. Και για να υπερασπίσουμε αυτήν την αισθητική η οποία συμβολίζει την ελευθερία, την Τέχνη, την επιστήμη και τη δημοκρατία πολεμούμε αιώνες τώρα και αν χρειαστεί πιστεύω πως θα ξαναπολεμήσουμε. Τη φωτογραφία βρήκαμε στο μπλογκ του Κ. Μαυρικάκη.

Σάββατο 12 Νοεμβρίου 2011

Ξεκαρεκλοποδαριάσματα

Του Κ. Μητρόπουλου
Δημοσιεύτηκε στα ΝΕΑ (12-11-11)

Παρασκευή 11 Νοεμβρίου 2011

Ρίξε κι άλλο λάδι στη φωτιά

Του Κ. Μητρόπουλου
Δημοσιεύτηκε στα ΝΕΑ (11-11-11)

Πέμπτη 10 Νοεμβρίου 2011

O καλλιτέχνης Νικόλαος Σπίθας

Η Ιστορική Λαογραφική Εταιρεία Νομού Λασιθίου  την Τρίτη 15 Νοεμβρίου 2011 συνεχίζει τη σειρά των διαλέξεων με τίτλο «Οι άνθρωποι και ο τόπος», οι οποίες άρχισαν τον Οκτώβριο με το μικρό επετειακό αφιέρωμα στους Γκάτσο, Ελύτη, Παπαδιαμάντη και Τσίρκα, με την δεύτερη εκδήλωση του κύκλου που θα είναι αφιερωμένη στην πολυδιάστατη προσωπικότητα του αειμνήστου Νικολάου Σπίθα. Ο τίτλος της: «Ο καλλιτέχνης Νικόλαος Σπίθας».
Ο Νικόλαος Σπίθας γεννήθηκε στη Νεάπολη το 1921. Εργάστηκε κατά κύριο επάγγελμα ως ηλεκτρολόγος, ασχολήθηκε όμως και με το εμπόριο και τις εισαγωγές.
Το 1949 παντρεύτηκε την Γεωργία Λουλά με την οποία απόχτησαν δύο κόρες, την Μιράντα και την Αλίκη.
Ο Νικόλαος Σπίθας υπήρξε ένας ιδιαίτερα προικισμένος άνθρωπος, μια ανήσυχη  καλλιτεχνική φύση η οποία δεν περιορίστηκε μόνο στις κατεξοχήν επαγγελματικές του δραστηριότητες. Η ζωή του υπήρξε μια συνεχής προσπάθεια για αναζήτηση νέων καλλιτεχνικών εκφράσεων, έντονης κοινωνικής δραστηριότητας, αισιόδοξης αντίληψης για τη ζωή και διαρκής αναζήτηση νέων οριζόντων.
Αγάπησε με πάθος τη  μουσική-έπαιζε ακορντεόν- και προχώρησε ακόμα και στη σύνθεση. Ασχολήθηκε με την καλλιτεχνική φωτογραφία, στην οποία διακρίθηκε και βραβεύτηκε με αρκετά πρώτα βραβεία. Μιλούσε Γερμανικά, Αγγλικά και Ιταλικά.
Αναζητώντας διαρκώς νέους τρόπους έκφρασης ανακάλυψε την ξυλογλυπτική και δημιούργησε επιλέγοντας κυρίως παραδοσιακά θέματα χρησιμοποιώντας υλικά του τόπου μας, όπως κυπαρίσσι, ασφέδαμο, μαυρομουριά και καραγάτσι.
Πρωτοστάτησε στην δημιουργία συλλόγων και είχε σημαντική παρουσία στην κοινωνική ζωή του Αγίου Νικολάου. Πληθωρική προσωπικότητα, πρωταγωνίστησε σε ποικίλες δράσεις και δημόσιες εκδηλώσεις με έμφαση στις κοινωνικές συναντήσεις και τις χοροεσπερίδες της εποχής του. Οι περισσότεροι που τον έζησαν θα θυμούνται την χαρακτηριστική σκηνική παρουσία του, την έντονη θεατρικότητά του, τον αυθορμητισμό του, την ευρηματικότητα και το πηγαίο χιούμορ του.
Η ζωγραφική, όμως, ήταν η μεγάλη του αγάπη. Ήταν ερωτευμένος με τα χρώματα και γοητευόταν να εκφράζεται μ’ αυτά, να συνθέτει, ν’ απεικονίζει ό,τι τον συγκινούσε εξωτερικεύοντας έτσι την μεγάλη του ευαισθησία με το πολύπλευρο ταλέντο του.
Έφυγε στις 23 Μαΐου 1988 σε ηλικία 67 χρονών, αφήνοντας ένα δυσαναπλήρωτο κενό στην οικογένεια του και την κοινωνία του Αγίου Νικολάου.
Στην εκδήλωση που θα πραγματοποιηθεί προς τιμήν του θα παρουσιαστούν αντιπροσωπευτικά έργα του, με αξιοποίηση της τεχνολογίας των πολυμέσων, ενώ σχόλια και αναφορές θα κάνουν οι κόρες του Μιράντα και Αλίκη. Στο χώρο της εκδήλωσης θα εκτεθούν ακόμα μερικές εικαστικές και ξυλογλυπτικές δημιουργίες του. Στο ίδιο πλαίσιο θα προβληθεί ένα μικρό φιλμάκι από το αρχείο του γιατρού Ιωάννη Ζωγραφάκη σχετικά με τον τιμώμενο και τη ζωή στον Άγιο Νικολαόυ των ετών 1966, 1970 και 1971 που έχει μονταριστεί ειδικά για την εκδήλωση. Για τον τιμώμενο θα δοθεί ο λόγος και σε μερικούς στενούς φίλους του.
Χορηγοί της εκδήλωσης είναι το Επιμελητήριο Λασιθίου, η Περιφερειακή Ενότητα Λασιθίου και το βιβλιοχαρτοπωλείο «Πολύπλευρο».
Την Οργανωτική Επιτροπή των εκδηλώσεων αποτελούν οι κκ Σταμέλος Ι., Κουρουπάκης Στ., Φασουλάκη Μ., Μπλαζογιαννάκη Α., Μπουκουβάλα-Κλώντζα Ε. Καρτέρη-Σιγανού Μ. και Ρουμπελάκη Α.
Η εκδήλωση θα πραγματοποιηθεί στο Επιμελητήριο Λασιθίου με ώρα έναρξης 19.00 και είσοδο ελεύθερη.