Τετάρτη 19 Ιουνίου 2019 - Ώρα 20.00

ΕΚΔΗΛΩΣΗ Ι.Λ.Ε.Ν. ΛΑΣΙΘΙΟΥ με ΑΦΟΡΜΗ ΤΟ ΕΤΟΣ ΕΡΩΤΟΚΡΙΤΟΥ

Όπως είναι γνωστό το 2019 έχει ανακηρυχθεί ως «Έτος Ερωτόκριτου» από το Υπουργείο Πολιτισμού μετά από σχετική πρόταση της Περιφέρειας Κρήτης. Ο σκοπός σύμφωνα με την απόφαση είναι η διεθνοποίηση των μηνυμάτων του μεγάλου αυτού έργου της Κρητικής Αναγέννησης και του συγγραφέα του Βιτσέντζου Κορνάρου.

Ενδεικτικά αναφέρονται οι τομείς στους οποίους επικεντρώνονται οι επετειακές δράσεις: Εκπαίδευση, Επιστήμες, Τέχνη, Φυσικό Περιβάλλον, Θρησκεία.

Πολιτική, Οικονομία, Επιχειρηματικότητα, Αθλητισμός, Διατροφή, Τουρισμός, Κοινωνία και Ελληνική Παιδεία.

Επιδιώκεται δηλαδή να προβληθούν μέσω των εκδηλώσεων, διαχρονικές αξίες όπως η επιμονή και ο αγώνας, η ευγενής άμιλλα, το θάρρος και η αξιοπρέπεια, το πάθος, η θυσία και η αγάπη.

Σ’ αυτό το πλαίσιο η Ιστορική Λαογραφική Εταιρεία Νομού Λασιθίου και το περιοδικό της «Αμάλθεια» διοργανώνουν εκδήλωση την Τετάρτη 19 Ιουνίου στο Επιμελητήριο Λασιθίου, στον Άγιο Νικόλαο, στις 20.00 με ελεύθερη είσοδο.

Η εκδήλωση θα αποτελείται από δυο μέρη.

Στο πρώτο θα γίνει μια σύντομη αναφορά στο ιστορικό και κοινωνικό πλαίσιο μέσα στο οποίο έζησε ο Βιτσέντζος Κορνάρος και δημιούργησε το σπουδαίο έργο του.

Θα γίνει μια αναφορά στις επιδράσεις που έχει δεχθεί και έχει ενσωματώσει στο έργο του ο μεγάλος συγγραφέας από την Ευρωπαϊκή Αναγέννηση καθώς και τη λαϊκή παράδοση της περιοχής της Σητείας, όπου έζησε ένα μεγάλο μέρος της ζωής του.

Θα γίνουν επίσης αναφορές στην πορεία του Βιτσέντζου Κορνάρου και της σχέση του με τους λόγιους της εποχής του. Θα επισημανθεί η σπουδαιότητα του έργου του το οποίο έχει ήδη ενταχθεί στην εθνική μας κληρονομιά.

«Ο Ερωτόκριτος είναι ένα πολύ μακρύ ποίημα. Και όμως είναι ποίημα χωρίς ρητορεία. (…) Τέτοιες [μορφής] κρίσεις [άλλοτε θα ήταν χωρίς  νόημα για τους αναγνώστες, δεν είναι ] αυτονόητες [όμως] για τον σημερινό αναγνώστη, που διαβάζει γρήγορα ένα βιβλίο κι ύστερα το πετά. Αλλά για τους πρώτους αναγνώστες, το διάβασμα ή το άκουσμα ενός ποιήματος σαν τον Ερωτόκριτο ήτανε μια γοητεία. Και η γοητεία αρέσκεται στην επανάληψη. Είναι η ίδια φύση με τη μαγική επωδό. Μια γοητεία που έπρεπε να κρατήσει πολλές βραδυές, ίσως τις βραδυές ενός ολόκληρου χειμώνα. Όταν τέλειωνε το ποίημα, το ξανάπαιρναν από την αρχή. Στο τέλος το μάθαιναν απέξω. Η επανάληψη, κοιταγμένη από αυτή την πλευρά, μοιάζει να είναι μέσα στη φύση των πραγμάτων. Ήτανε μέσα στην ψυχή του ακροατή ή του αναγνώστη, που την περίμεναν προτού μιλήσει ο ποιητής. Και ο ποιητής την εποχή εκείνη δεν ήταν, όπως οι σημερινοί, χωρισμένος από το κοινό του, ήτανε σύμφωνος με τους άλλους ανθρώπους.
Ο ποιητής του Ερωτόκριτου ξέρει να αφηγηθεί και, όταν χρειάζεται, ξέρει να ξεδιπλώσει τη δύναμη του πάθους. Αλλά ο χαρακτήρας του είναι να μιλά “με γνώση και με τρόπο”. Δεν έχει συμπάθεια για τα “μεγάλα φτερουγίσματα”, όπως συνηθίσαμε να λέμε από την εποχή του ρομαντισμού: Απ’ ό,τι κάλλη έχει άνθρωπος, τα λόγια ‘χουν τη χάρη να κάνουσι κάθε καρδιά παρηγοριά να πάρει, κι οπού κατέχει να μιλεί με γνώση και με τρόπο, κάνει να κλαίσιν και γελού τα μάτια των ανθρώπω» γράφει ο Σεφέρης στις «Δοκιμές» του για το έργο.

Η απήχηση του Ερωτόκριτου από τότε που γράφτηκε μέχρι σήμερα είναι τεράστια. Τόσο στον απλό λαό (αξίζει να αναφέρουμε ότι τα ονόματα Ερωτόκριτος, Αρετούσα, Χαρίδημος, Πολύδωρος έχουν γίνει βαπτιστικά και όχι μόνο στην Κρήτη) αλλά και στις άλλες τέχνες (ποίηση, μουσική, γλυπτική, ζωγραφική, χορό, θέατρο). Όπως εξ’ άλλου γίνεται με όλα τα μεγάλα έργα παράγει στο χρόνο και νέα έργα.

Η μεγάλη του απήχηση στο αναγνωστικό κοινό, ακόμα, επιβεβαιώνεται και από το πλήθος των εκδόσεων που έχουν γίνει για το έργο. Από την πρώτη βενετική έκδοση του1713 μέχρι το τέλος του 18ου αι. έκανε τουλάχιστον 13 εκδόσεις, ενώ τον επόμενο αιώνα το κείμενο διαδόθηκε ακόμη περισσότερο ως λαϊκό βιβλίο, πραγματοποιώντας 45 χρονολογημένες και 5 αχρονολόγητες εκδόσεις μεταξύ των ετών 1802 και 1915, χρονιά κατά την οποία τυπώνεται η έκδοση Ξανθουδίδη.

Αξίζει επίσης να αναφερθεί και το πλήθος των διασκευών του για το θέατρο, για το θέατρο σκιών, τα κόμικς, τα κλασικά εικονογραφημένα κ.ά.

Στο δεύτερο μέρος της εκδήλωσης της Ιστορικής Λαογραφικής Εταιρείας θα αποδοθεί μέρος του Ερωτόκριτου υπό μορφή καντάτας σε μια επιλογή κειμένων και στίχων από την φιλόλογο Έφη Μπουκουβάλα το οποίο θα παρουσιαστεί με υποστήριξη πολυμέσων από τους ταλαντούχους ερμηνευτές Ιωάννα Γκουργκούνη, Γιώργο και Γιάννη Λαβδάκη, Σταύρο και Γιάννη Μαστοράκη και Γιώργο Μπαρμπούνη.

Για την ΙΛΕΝ Λασιθίου

Ο Πρόεδρος

Ι. Σταμέλος