Αισώπου μύθοι

Το μύθο του πονηρού γαϊδάρου που κουβαλούσε αλάτι κι έπεσε στο ποτάμι δήθεν τυχαία για να απαλλαγεί από το φορτίο του μας θύμισε η Ρίτσα Μασούρα στο σημερινό της άρθρο στην Καθημερινή.

«Η αλαζονεία μας» σημειώνει, «ο επιπόλαιος βηματισμός, η αδιαφορία για το κοινό καλό και το συμφέρον των πολλών, η επέκταση του «θεσμικού υπόκοσμου», όπως αποκαλείται ο φοροδιαφεύγων κόσμος, και η διολίσθηση σε παραπλανητικές, έμπλεες ρομαντισμού μειοψηφίες μας στέρησαν τη δυνατότητα να ρίξουμε γέφυρες με τις νέες γενιές. «Ο άνθρωπος», λέει ο Αίσωπος, «κουβαλάει πάντοτε δύο σακούλια πάνω του, το ένα μπροστά και τ’ άλλο πίσω. Στο μπροστινό πετάει τα λάθη των άλλων, ενώ στο πίσω, τα δικά του. Γι’ αυτό και δεν τα βλέπει ποτέ…». Αυτόν τον μύθο, όμως, δεν τον αφηγηθήκαμε στα παιδιά μας».

Στον αρχικό μύθο ο γάιδαρος τη δεύτερη φορά φορτώνεται με σφουγγάρια. Και όταν επαναλαμβάνει το κόλπο της πτώσης στο ποτάμι τα σφουγγάρια γεμίζουν νερό και τον παρασύρουν στον πάτο.

Από μύθους ένα σωρό. Μεγαλωμένοι στους μύθους είμαστε. Όμως «Οι μύθοι διδάσκουν, επισημαίνουν τα λάθη μας, αλλά παράλληλα μας αφαιρούν το δικαίωμα στην ορθολογική σκέψη, καλύπτοντας εύσχημα τα ελαττώματα της φυλής. Ο μύθος με τον αφέντη-χωρικό και τον γάιδαρο θα μπορούσε να παραπέμπει κατ’ ευθείαν στην τωρινή περιπέτεια του Έλληνα που νομίζει ότι με την κουτοπονηριά του θα ξεγελάσει όσους τον δανείζουν, θα σταθεί στην επιφάνεια του νερού και στο τέλος θα περάσει ατσαλάκωτος στην απέναντι όχθη του ποταμού. Αλλά θα ’πρεπε να ξέρει ότι δεν υπάρχουν εύκολα περάσματα απέναντι. Τα πάντα απαιτούν κόπο» επισημαίνεται στο άρθρο.

Η απορία μας είναι αν είμαστε έτοιμοι να διδαχθούμε από τα σφάλματά μας ακόμα και τώρα. Θέλει και αυτό μια ικανότητα, μια σοφία.