Η αδρεναλίνη είναι ορμόνη, η οποία σε κανονικές συνθήκες εκκρίνεται στο αίμα σε μικρές ποσότητες για να ρυθμίζει την πίεση. Αν όμως κάποιος νοιώσει θυμό ή φόβο η αδρεναλίνη εκκρίνεται σε μεγαλύτερες ποσότητες, ανάλογα με την ένταση του συναισθήματος, και προετοιμάζει τον οργανισμό για «φυγή ή μάχη». Την υπερέκκριση προκαλεί το μυαλό όταν αντιληφθεί ότι χρειάζονται ακραία μέτρα. Η υπερέκκριση διεγείρει το σώμα και δε σε αφήνει ήσυχο. Στους αθλητές συμβαίνει όταν απαιτείται μεγάλη προσπάθεια. Όταν βιώνεις ακραία κατάσταση, όπως για παράδειγμα στο τζάμπιγκ, στο ράλι κλπ. Όμως και οι θεατές έχουν ανάλογη συμπεριφορά. Στο ποδόσφαιρο για παράδειγμα βρίζουν, πετάνε το τρανζιστοράκι, το μπουκάλι με το νερό, ξηλώνουν το πουλόβερ, πλακώνονται στο ξύλο με τους διπλανούς κ.α.
Είναι κακό να ανεβαίνει η αδρεναλίνη και να μην κάνεις τίποτα για να «καεί» και να επανέλθει στα φυσιολογικά επίπεδα η πίεση του αίματος, γιατί κινδυνεύεις να πάθεις εγκεφαλικό, ανακοπή καρδιάς κ.α. Όμως η μεγάλη έκκριση δημιουργεί ευχαρίστηση, σε μαστουρώνει. Αυτός είναι και ο σημαντικότερος λόγος που μπαίνουνε πολλοί στο παιχνίδι με την αδρεναλίνη, όταν επιδιώκουν και βιώνουν ακραίες και επικίνδυνες καταστάσεις, οι οποίες δεν περιορίζονται μόνο στα σπορ και τα ολυμπιακά αθλήματα.
Το 1932 ο νομπελίστας Χέμινγουεϊ εξέδωσε το βιβλίο του «Θάνατος στο απομεσήμερο», ένα από τα πιο σημαντικά βιβλία που γράφτηκαν για τις ταυρομαχίες. Με λογοτεχνική γλώσσα μιλά όχι μόνο για την Ισπανία και τους Ισπανούς αλλά και για τη λογοτεχνία, την τέχνη, τη μεταφυσική, την τιμή, την ανδρεία, το θάνατο, με τρόπο ευθύ και ωμό. Είχε προηγηθεί το «Ο ήλιος ανατέλλει ξανά» το 1926, το οποίο αναφερόταν και στις ταυροδρομίες της Παμπλόνα.
Η Παμπλόνα είναι μια πόλη 185.000 κατοίκων στη βόρεια Ισπανία, στη χώρα των Βάσκων, γνωστή κυρίως για το ετήσιο φεστιβάλ του Σαν Φερμίν. Η γιορτή διαρκεί εννέα μέρες τον Ιούλιο που τιμάται ο πολιούχος της πόλης. Κατά τη διάρκειά της κάθε πρωί, γύρω στις οκτώ, αφήνεται ελεύθερο ένα κοπάδι μαινόμενων ταύρων σε μια διαδρομή
Αν θελήσουμε να φέρουμε το έθιμο πιο στα δικά μας, θα λέγαμε ότι είναι σαν να κάνει κανείς αναρρίχηση σε πάγο ή κόντρες με μηχανές στην παραλιακή του Αλίμου ή ράφτινγκ στον ποταμό Λούσιο κατά τη διάρκεια καταιγίδας.
Θα περίμενε κανείς ότι το έθιμο αφορά μερικούς πειραγμένους. Λάθος. Οι εορτασμοί στη μνήμη του πολιούχου της Παμπλόνα Σαν Φερμίν, λέει η σχετική ειδησεογραφία, προσελκύουν τουλάχιστον ένα εκατομμύριο τουρίστες κάθε χρόνο. Μετέχουν δε στις ταυροδρομίες εκατοντάδες νέοι από το εξωτερικό, οι οποίοι στην πλειοψηφία τους είναι Αγγλοσάξονες.
«Από πολύ νωρίς το πρωί (6.00) θα αναχωρήσουμε για την Παμπλόνα», λέει ο οδηγός τουριστικού πρακτορείου, «για το φημισμένο φεστιβάλ του Σαν Φερμίν, όπου ο τοπικός μας συνεργάτης θα μας μεταφέρει σε ιδιωτικό μπαλκόνι από το οποίο θα παρακολουθήσουμε (στις 8.00) το ‘τρέξιμο των ταύρων’ » , δηλαδή την ταυροδρομία. Το φεστιβάλ και οι ταυροδρομίες αποτελούν μεγάλη τουριστική ατραξιόν.
Παράδοση λοιπόν το έθιμο. Και γιατί κάθε παράδοση αποτελεί θέσφατο; Στο ποδόσφαιρο, για παράδειγμα, λέμε ότι η παράδοση υπάρχει για να σπάει. Ο λιθοβολισμός μέχρι θανάτου για τους μοιχούς σε κάποια μέρη αποτελεί παράδοση, όπως και η κλειτοριδεκτομή. Στην Κρήτη οι μπαλωθιές είναι μια παράδοση που έχει προκαλέσει αρκετά αθώα θύματα και έχει επίσης δημιουργήσει κίνηση στους κύκλους των διανοουμένων για να σταματήσει αυτό το κακό έθιμο. Ο σκοτεινός φιλόσοφος Ηράκλειτος το έλεγε με όχι άμεσα κατανοητό τρόπο –τι σκοτεινός θα ήτανε άλλωστε- «μη γίνεστε παιδιά των γονιών σας», υπονοώντας ότι δεν θα πρέπει να διαιωνίζετε χαζές παραδόσεις και δεισιδαιμονίες που σας μετέφεραν οι γονείς σας.
«Εν οίδα»: η καλύτερη παράδοση είναι η κριτική σκέψη. Σοβαρό το πρόβλημα αν δεν μπορείς να σκεφτείς έξω από το πλαίσιο των ηθών και των εθίμων. Η κοινωνία επίσης τεστάρεται στο πόσο ανεκτική είναι σ’ αυτούς που κινούνται έξω από αυτό το πλαίσιο, στο πόσο δηλαδή αυτό που λέμε παράδοση έχει υποχρεωτικό και όχι προαιρετικό χαρακτήρα.
Λίγο λοιπόν η παράδοση, λίγο ο Χέμινγουεϊ, πολλή η αδρεναλίνη, χαμός κάθε χρόνο στην Παμπλόνα. Και αντί «από έρωτα να πεθαίνουν τα κλαριά», όπως τραγουδούσε ο Λόρκα για την πατρίδα του, αντί να πεθαίνουν οι άνθρωποι για έναν μεγάλο σκοπό, όπως στο θρυλικό φιλμ «Πεθαίνοντας στη Μαδρίτη», μεθυσμένους τους βρίσκει ο χάρος στα σοκάκια της Παμπλόνα. Μωραίνει Κύριος ον βούλεται απολέσαι. Όταν η παράδοση φέρνει πολλά χρήματα, δυστυχώς, όσο κακή κι αν είναι πολύ δύσκολα αλλάζει. Τα μάτια σας και τα παιδιά, από κακά έθιμα και από κακές συναναστροφές.
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου