Τετάρτη 12 Μαΐου 2010

Φύσα αεράκι φύσα με

Σαν σήμερα 12 Μαΐου 1992 επέστρεψε για πάντα στην Ασέα της Αρκαδίας, όπου γεννήθηκε ο Κύριος Νίκος του νεώτερου έντεχνου ελληνικού τραγουδιού. Ήταν 77 χρονών παλικάρι. Ο ποιητής, όπως τον αποκαλούσε ο Ξαρχάκος.

Αυστηρός και βλοσυρός, σπούδασε φιλολογία στο πανεπιστήμιο Αθηνών και έμαθε ξένες γλώσσες μόνος του.

Πρωτοδημοσίευσε ποιήματά του, μικρά σε έκταση και με κλασικό ύφος, στα περιοδικά Νέα Εστία το 1931 και Ρυθμός το 1933. Την ίδια περίοδο έγραψε κριτικά σημειώματα στα περιοδικά Μακεδονικές Ημέρες, Ρυθμός και Τα Νέα Γράμματα (για τον ποιητή Κωστή Μπαστιά, την ποιήτρια Μυρτιώτισσα και τον Θράσο Καστανάκη αντίστοιχα). Συνδέθηκε με το ρεύμα του ελληνικού υπερρεαλισμού.

Βιβλίο ορόσημο για την μεταπολεμική ποίηση η «Αμοργός» του (1943). Δημοσίευσε τρία ακόμη ποιήματα: το Ελεγείο (1946, Φιλολογικά Χρονικά), το Ο Ιππότης και ο Θάνατος (1947, Μικρό Τετράδιο) και το Τραγούδι του παλιού καιρού (1936, Ο Ταχυδρόμος), αφιερωμένο στον Σεφέρη. Έγραψε επίσης μελέτες και σχόλια πάνω στην ποίηση.

Ο Γκάτσος ασχολήθηκε ιδιαίτερα με τη μετάφραση θεατρικών έργων. Το 1944 μετέφρασε στα Φιλολογικά Χρονικά το ποίημα Νυχτερινό Τραγούδι του Λόρκα. Μετέφρασε επίσης τα εξής έργα: Ματωμένος Γάμος (1948), Το σπίτι της Μπερνάντα Άλμπα (1945) του Λόρκα, Ο πατέρας του Στρίνμπεργκ (1962) και Ταξίδι μακριάς ημέρας μέσα στη νύχτα του Ο Νηλ (1965). Όλα τα έργα αυτά ανέβηκαν από το Εθνικό Θέατρο και το Θέατρο Τέχνης. Συνεργάστηκε επίσης με τα περιοδικά Νέα Εστία, Τράμ, Μακεδονικές Ημέρες, Μικρό Τετράδιο, Τα Νέα Γράμματα, Φιλολογικά Χρονικά, Ρυθμός και Καλλιτεχνικά Νέα. Επίσης, σε συνεργασία του με την ελληνική ραδιοφωνία, σκηνοθέτησε διάφορα θεατρικά έργα.

Πάρα πολλά τραγούδια, απ’ αυτά που όλοι τραγουδάμε, είναι συνεργασίες του με τους Θεοδωράκη, Μούτση, Κηλαηδόνη και κυρίως με τους Χατζιδάκι και Ξαρχάκο.

Ο Γκάτσος συνθέτει χρησιμοποιώντας υλικά από το δημοτικό μας τραγούδι, τον Ερωτόκριτο, τη σύγχρονη ποίηση. Περιγράφει ένα κόσμο τρυφερό απ’ τη μια, ανθρώπινο, με καημούς βάσανα και μικροχαρές αλλά και με άδικο πολλή.

Θα αλλάξει κάποτε ο κόσμος αυτός;

Ο κόσμος αυτός δεν θα αλλάξει ποτέ, έβαζε τον Κεμάλ να λέει ο Γκάτσος, στο ομώνυμο τραγούδι του. Ο κόσμος αυτός πρέπει να αλλάξει Κύριε Νίκο.

Δεν υπάρχουν σχόλια: