Διαγωνισμός Μαντινάδας 2018
Χόρτα, βότανα και αρωματικά φυτά
Σε μια εποχή που αργά αλλά σταθερά εξαφανίζονται προαιώνιες παραδόσεις
στη χώρα μας και στην περιοχή μας ειδικότερα, η αναφορά ακόμα και με τη μορφή
της δίστιχης μαντινάδας στα χόρτα, τα βότανα και τα αρωματικά φυτά της Κρήτης, θεωρούμε
ότι μπορεί να αποτελέσει ένα μικρό ανάχωμα, μια μικρή συμβολή στο φρενάρισμα
αυτής της πορείας.
Η ανάδειξη, έστω και με αυτό, τον συντομότατο, τρόπο, της συμβολής τους στη
διατροφή, τη λαϊκή ιατρική, τη ζωή, τη λαογραφία και τον πολιτισμό της Κρήτης
εν γένει, αποτελεί ελάχιστη συνεισφορά προς την κατεύθυνση αυτή.
Από την άλλη αποτελεί ένα εξαιρετικό θέμα για να αναδείξουν οι
μαντιναδόροι τις ικανότητές τους και να αγωνιστούν σε ένα ευγενές αγώνισμα συμβάλλοντας
έτσι τόσο στην ανάδειξη των στοιχείων του θέματος όσο και στην δημιουργία νέων μαντινάδων.
Στην ανάδειξη και διατήρηση δυο σημαντικών στοιχείων που σχετίζονται στενά με
τον πολιτισμό της Κρήτης.
Η σχετική προκήρυξη για τον διαγωνισμό δημοσιεύτηκε 11-10-2018 και οι
συμμετοχές (μέχρι επτά μαντινάδες) θα έπρεπε να ταχυδρομηθούν με ψευδώνυμο μέχρι
την Παρασκευή 9 Νοεμβρίου 2018.
Η Κριτική Επιτροπή, την οποία αποτέλεσαν οι φιλόλογοι Γιάννης Χρονάκης,
Μαρίνα Τουτουδάκη και Ανθή Ρουμπελάκη, αφού έλαβε υπόψη τις συμμετοχές και την προκήρυξη,
αποφάσισε την βράβευση των παρακάτω μαντινάδων (η σειρά δεν είναι αξιολογική):
Έπαινοι
Βασιλικός κι ανέ κοπεί τη μυρωδιά την έχει
Κι αγάπη μου στη ξενιτιά την έγνοια μου την
έχει.
Κατατέθηκε με το ψευδώνυμο: Δασκαφούρνη
Δεν είχα τρόπο να γροικώ τη μυρωδιά σου μάνα
Και γέμισα το σπίτι μου γλάστρες με
μαντζουράνα
Κατατέθηκε με το ψευδώνυμο: Νυχτολούλουδο
Βασιλικό κι αγιόκλημα μέντα μυρθιά δυόσμο
Στον ερχομό σου γέμισες αγάπη μου τον κόσμο.
Κατατέθηκε με το ψευδώνυμο: Νυχτολούλουδο
Κάποτε δάφνες και μυρτιές στολίζαν το
κρεβάτι,
Μα ’δα που εγεράσαμε, ασπάλαθοι και βάτοι.
Κατατέθηκε με το ψευδώνυμο: Βερενίκη
Αφήνει ο έρωτας πληγές κι ο χρόνος τσι
γλυκαίνει,
Μα τσι πληγές π’ αιμορραγούν «ο έρωντας» τσι
’γιαίνει.
Κατατέθηκε με το ψευδώνυμο: Περαστικός
Ξεροκαμπίτη «κρίνε» μου, που φύτρωσες στον
άμμο,
Να σε μυρίσω χαίρομαι κι ας γονατίζω χάμω.
Κατατέθηκε με το ψευδώνυμο: Περαστικός
Ωσάν το λαγουδόχορτο που φύτρωσε στο δέτη,
Ερίζωσ’ η αγάπη σου στον εδικό μου μπέτη.
Κατατέθηκε με το ψευδώνυμο: Μαδαρίτης
Ανέ παινάσαι δίχταμε για τ’ άρωμα που
βγάνεις
Είναι που ζεις στσι δέτες σου και τσι
πετροβυζάνεις.
Κατατέθηκε με το ψευδώνυμο: Ο Μαδαρίτης Αετός
Το δίκταμο στ’ απόκρημνα βουνά τση Κρήτης
βγαίνει,
Τ’ αγρίμια που ’χουνε πληγές το τρώνε και τα
γιαίνει.
Κατατέθηκε με το ψευδώνυμο: Αγράμπελη
Γύρισες πάλι κι άνθισαν μες στο μπαξέ τα
κρίνα,
Κι εδά στο καταχείμωνο θωρώ το Μάη μήνα.
Κατατέθηκε με το ψευδώνυμο: Αροδαμός
Στον διαγωνισμό κατατέθηκαν 27 συμμετοχές. Από τις υπόλοιπες μαντινάδες η
επιτροπή έκρινε ότι αξίζουν ιδιαίτερης αναφοράς και οι επόμενες δέκα, οι οποίες
τιμητικά δημοσιεύονται στο περιοδικό μας.
Ωσά και εσένα δίχταμε βοτάνι δεν ειν’ άλλο
Κι ας τράβηξα του έρωντα τα πάθη να σε
βγάλω.
Κατατέθηκε με το ψευδώνυμο: Ste.xa
Τότες απού ’φτιαξεν ο Θιός, τα βότανα του
κόσμου
Από την Κρήτη μυρωδιά, εγροίκανε του
δυόσμου.
Κατατέθηκε με το ψευδώνυμο: Jonny cool
Φασκομηλιά κομπόχορτο αρίγανη θυμάρι
Χαράς τονε απού ’πιενε ’νεκατερό βραστάρι.
Κατατέθηκε με το ψευδώνυμο: Νυχτολούλουδο
Σαν έχεις γρίπη, πες μου το κι εγώ θα σε
γιατρέψω,
Στον εγκρεμό θα κρεμαστώ δίχταμο να μαζέψω.
Κατατέθηκε με το ψευδώνυμο: Μαδαρίτης
Χίλια και βάλε Κρήτη μου τα μυροβότανά σου
Με αρχηγό το δίχταμο στ’ αγριοφάραγγά σου.
Κατατέθηκε με το ψευδώνυμο: Ο Μαδαρίτης Αετός
Με μέντα και μ’ αρμπόριζα ήλουσε τα μαλλιά
τζης
Κι επόμεινε αξέχαστο σ’ όλους το πέρασμά
τζης.
Κατατέθηκε με το ψευδώνυμο: Βρέχος
Λεβάντα εμοσχομύρισε την ώρα που περνούσες,
Άχι και να ’μουνε εγώ αυτός που καρτερούσες.
Κατατέθηκε με το ψευδώνυμο: Βρέχος
Ο «έρωντας» που πότιζε ολόδροσος τα χείλη
Εγίνηκε στα γερατειά δίχταμος-χαμομήλι.
Κατατέθηκε με το ψευδώνυμο: Βερενίκη
Με το χιράμι το φαντό τ’ άλογο θα στολίσω
Και στο αυτί βασιλικό να ’ρθώ να σε ζητήσω.
Κατατέθηκε με το ψευδώνυμο: Ενενηντάρης
