Κυριακή 23 Φεβρουαρίου 2020

Λασίθι. Οι άνθρωποι και ο τόπος



«Λασίθι. Οι άνθρωποι και ο Τόπος»

Γράφει ο Σταμάτης Αποστολάκης


Χαρισματικός άνθρωπος, μελετημένος επιστήμονας και επάξιος συνεχιστής στη Δ/νση Σύνταξης της περιοδικής έκδοσης “Αμάλθεια”, της Ιστορικής, Λαογραφικής Εταιρείας Ν. Λασιθίου, ο Ιωάννης Ευαγγ. Σταμέλος, μας έστειλε καιρό τώρα, το παραπάνω αναφερόμενο έργο του.
Ξεκινούμε με το κείμενο που διαβάζομε στο οπισθόφυλλο του ευπαρουσίαστου αυτού τόμου. Γράφει ο συγγραφέας του:
«Με αφορμή 153 πρόσωπα ο συγγραφέας του βιβλίου κάνει μερικά ταξίδια στον χώρο και τον χρόνο, επιδιώκοντας να σκιαγραφήσει τους ανθρώπους και το ανατολικό άκρο της Κρήτης, αυτό που σήμερα αποτελεί τον νομό Λασιθίου. Μικρά βιογραφικά πορτραίτα, αφορμές, στιγμιότυπα και συνεντεύξεις, πραγματικές ή φανταστικές, αποτελούν τα κύρια δομικά στοιχεία του. Μέσα από το υλικό αυτό προσπαθεί να αναδείξει τα ιδιαίτερα χαρακτηριστικά των ανθρώπων και τον πολιτισμό τους.
Τα βιβλίο προσφέρει πλήρη τεκμηρίωση και διατρέχει όλο τον ιστορικό ορίζοντα από τα μινωικά χρόνια μέχρι τις μέρες μας.
Αποτελεί μια άλλη ματιά, και προσέγγιση, σε γνωστά και άγνωστα στοιχεία από τον διαχρονικό πολιτισμό του νομού Λασιθίου».
Μελετώντας μία – μία, τις 153 βιογραφούμενες προσωπικότητες στο έργο, στεκόμαστε με συγκίνηση: «στα πρόσωπα που έχομε γνωρίσει», γιατί μας συνεπήρεν ο τρόπος παρουσίασής των. Δες πρόχειρα: Γιάννης Βάρδας (σ. 20-30, Δερμιτζογιάννης (σ. 52-57), Βιτζέντζος Κορνάρος (σ.80-89), Νίκος Κούνδουρος (σ. 91-102), Μπορν Μορίς (σ. 115-124), Μανώλης Ξωμερίτης (σ. 133-139), Κωστής Φραγκούλης (σ. 164-166) κ.ά… κ.ά.
Κι αν πάμε στις σελίδες γνωστών μας βιογραφουμένων και εκλεκτών φίλων, όπως π.χ. Ζερβογιάννης Ν. (δ/ντής σύνταξης της “Αμάλθειας” για χρόνια), Ι. Μουρέλλος, ο ιστορικός συγγραφέας, που όταν ετοίμαζε το έργο του για τη “Μάχη της Κρήτης”, ήρθε στο Σέλινο, γνωριστήκαμε κ.λπ. Ελευθέριος Πλατάκης, η γνωριμία μας από το 1961, ήταν καθηγητής στο Γυμνάσιο Παλαιοχώρας, μάζευε στοιχεία για σπήλαια. Είχαμε γνωριστεί και μου ‘στειλε στο Ροδοβάνι – Σελίνου, όπου υπηρετούσα δάσκαλος, δελτία να του συμπληρώσω τα σπήλαια των χωριών Ανατολικού Σελίνου. Του τα συμπλήρωσα, γίναμε φίλοι, με κάλεσε στο Βραχάσι, το χωριό του, πάνω από τη Νεάπολη. Πήγα, φιλοξενήθηκα. Αξέχαστη γνωριμία, όπως και με τον Κωστή Φραγκούλη, που η αλληλεκτίμηση μας, μ’ έφτασε καλεσμένο ως τη Λάστρο της Σητείας.
Αυτό το βιβλίο δεν σ’ αφήνει να τ’ αφήσεις. Θέλεις αρχαίους Θεούς, θέλεις ποιητές, θέλεις μεγάλα της Ιστορίας ονόματα, σαν π.χ. του Βενιζέλου, έχει τη βιογραφία του. Κι αν ψάχνεις για ιστορικούς, αρχαιολόγους, λογοτέχνες, κανενός το όνομα δεν απουσιάζει!
Γιάννη Σταμέλο ακούραστε, πόσα αξιόλογα έργα σου, έχουν ακόμη προγραμματιστεί για έκδοσή τους; Ανυπόκριτα σου γράφω από τα Χανιά, πως: “Το Λασίθι-Οι άνθρωποι κι ο τόπος”, που είναι συνεχώς στο γραφείο μου και στα διαβάσματά μου, είναι πρωτότυπο κι απίθανο για μερικές τουλάχιστον βιογραφίες.
Μορφώνεις τον περίγυρό σου, μορφώνεις τους αναγνώστες σου. Δεν μπορείς να σκεφτείς, πόση χαρά, ενθουσιασμό και ευχαρίστηση, μου χάρισαν οι σελίδες σου, οι αφιερωμένες σε εκλεκτούς φίλους αδελφικούς. Ανέφερα πιο πριν κάποιους, λίγους όμως, και ρωτώ:
– Μπορεί άραγε κανείς, κλείνοντας αυτό σου το έργο, να μην είναι κατευχαριστημένος; – Πιστεύω: Κανένας!
Κι ύστερα, μας συνεπήρες με κάποιες βιογραφίες προσώπων, όπως π.χ. του Γιάννη Βάρδα, Κωστή Δαβάρα, Δερμιτζογιάννη, Κορνάρου, Κούνδουρου Ν., Μπορν Μορίς, Ξωμερίτη Μανώλη, Κωστή Φραγκούλη κι άλλων, κι άλλων, που μακάρι να ‘χουμε χώρο να μνημονεύσουμε. Πρωτότυπες βιογραφήσεις.
– Ευχή μας, να φροντίσουν οι αναγνώστες μας να το αποκτήσουν. Κι όλοι μαζί, να ευχόμαστε στον εμπνευστή και δημιουργό του, Γιάννη Σταμέλο, Υγεία και Καλή συνέχεια, στο θαυμάσιο έργο του!
(Δημοσιεύτηκε στις 14/2 στα Χανιώτικα Νέα)

Δεν υπάρχουν σχόλια: