Ο ερασιτέχνης κινηματογραφιστής, γιατρός Ιωάννης Ζωγραφάκης

Η Ιστορική Λαογραφική Εταιρεία Νομού Λασιθίου  την Τρίτη 6 Μαρτίου 2012 συνεχίζει τη σειρά των διαλέξεων με τίτλο «Οι άνθρωποι και ο τόπος» με την έκτη κατά σειρά εκδήλωση του κύκλου, η οποία θα είναι αφιερωμένη στην πολυδιάστατη προσωπικότητα του αειμνήστου αγιονικολιώτη γιατρού Ιωάννη Ζωγραφάκη.

Στην εκδήλωση αυτή θα γίνει μια μικρή αναφορά στην εν γένει προσωπικότητα του τιμωμένου και θα δοθεί έμφαση στην ιδιότητά του ως ερασιτέχνη κινηματογραφιστή.

Αξιοποιώντας το σημαντικό κινηματογραφικό αρχείο του, επιλέξαμε και θα παρουσιάσουμε μικρά αποσπάσματα από τον τόπο και τους ανθρώπους του Αγίου Νικολάου και της ευρύτερης περιοχής, όπως εμφανίζονται στα φιλμ που γύρισε μεταξύ των 1960-1980. Θα έχουμε την ευκαιρία να δούμε εικόνες από μια πόλη που σε μεγάλο βαθμό δεν υπάρχει σήμερα και πολλούς συμπολίτες μας, των οποίων αναπολούμε τη μορφή ή που σήμερα βρίσκονται ανάμεσά μας σεβάσμιες μορφές από την επίδραση του πανδαμάτορα χρόνου.

Με αφορμή, λοιπόν, αυτή την ιδιότητα του γιατρού, ως ερασιτέχνη  κινηματογραφιστή, θα προσπαθήσουμε ακόμα να αναδείξουμε και μερικές ακόμα, από τις πολλές, συνιστώσες της προσωπικότητας του «άγιου του Αγίου», όπως πολλοί τον χαρακτηρίζουν.

Ο γιατρός Ιωάννης Ζωγραφάκης γεννήθηκε στις Λίμνες το 1910. Μετά την αποφοίτησή του από το Γυμνάσιο της Νεάπολης εισήχθη στην Ιατρική Σχολή Αθηνών, από την οποία έλαβε και το πτυχίο του.

Αρχικά επέστρεψε στο χωριό του, όπου εργάσθηκε εκεί για λίγα χρόνια, και ακολούθως εγκαταστάθηκε στον Άγιο Νικόλαο, στην πόλη που αγάπησε και έφτιαξε την οικογένειά του. Στην πόλη όπου έζησε τον υπόλοιπο βίο του και προσέφερε τις υπηρεσίες του για περισσότερο από 30 χρόνια.

Ο βομβαρδισμός από την Ιταλική αεροπορία του νοσοκομείου Ιωαννίνων τον βρίσκει εκεί να υπηρετεί την πατρίδα περιθάλποντας τραυματίες του Ελληνοϊταλικού πολέμου. Είχε την τύχη και βρέθηκε στους επιζώντες.

Ατέλειωτες είναι οι ιστορίες που έχουν να σου διηγηθούν οι κάτοικοι του Αγίου Νικολάου γι’ αυτόν. Εύκολα και αβίαστα, από όλες τις αναφορές σε πραγματικά περιστατικά, αναδεικνύεται η αγάπη του για την πόλη και τους ανθρώπους της ευρύτερης περιοχής. Την αγάπη για τον τόπο και τον άνθρωπο.

Συχνά διηγούνται πως όχι μόνο δεν δεχόταν την αμοιβή του ως γιατρός αλλά αντιθέτως πρόσφερε και το ποσό που απαιτούνταν για την αγορά των απαραίτητων φαρμάκων. Εξ ου και οι χαρακτηρισμοί, όπως «ο άγιος του Αγίου», που σήμερα με όσα βιώνουμε μπορεί να ακούγονται υπερβολικοί.

Προϋπήρξε του ΙΚΑ και μετά την ίδρυση του διορίστηκε γιατρός του Ιδρύματος, από το 1952, ενώ διετέλεσε και διευθυντής του Νοσοκομείου Αγίου Νικολάου.

Ο αείμνηστος Ιωάννης Ζωγραφάκης υπήρξε πραγματικά μια πολυδιάστατη προσωπικότητα. Εκτός από την Ιατρική, είχε πολλά και ποικίλα ενδιαφέροντα για θέματα που σχετίζονται με την κοινωνία, την Τέχνη, τον πολιτισμός και τη διατήρηση της ιστορικής μνήμης του τόπου. Τα ενδιαφέροντά του αυτά τον οδήγησαν στη δημιουργία μιας σημαντικής συλλογής ειδών λαϊκής τέχνης από τον τοπικό πολιτισμό η οποία κατόπιν αποτέλεσε τον πυρήνα για τη δημιουργία του Λαογραφικού Μουσείου του Αγίου Νικολάου.

Για πολλά χρόνια ασχολήθηκε με τη φωτογραφία και ήταν, με την κινηματογραφική κάμερα των 8mm, από τους πρώτους ερασιτέχνες κινηματογραφιστές της πόλης. Πλούσιο το αρχείο που άφησε με σπάνια φωτογραφικά και κινηματογραφικά ντοκουμέντα κυρίως από την περιοχή του Αγίου Νικολάου και τους ανθρώπους μεταξύ των ετών 1960-1980.

Υπήρξε επίσης, μαζί με άλλους φίλους και συμπολίτες του, ένα από τα ιδρυτικά μέλη της Περιηγητικής Λέσχης, μέσω της οποίας συνέβαλε στην πνευματική ανύψωση της κοινωνίας με τη διοργάνωση εκδηλώσεων όχι μόνο ψυχαγωγικού αλλά και εκπαιδευτικού χαρακτήρα.

Παντρεύτηκε την Μαρία Ι. Κοκκίνη και απέκτησαν ένα γιο, τον Μανώλη.

Έζησε όλη του τη ζωή στον τόπο καταγωγής του και στην πόλη που εξέφραζε τον εσωτερικό του κόσμο, σε μια διαρκή επαφή με τη φύση, με συνεχείς πνευματικές και καλλιτεχνικές ανησυχίες, αναζητώντας με κάθε τρόπο διεξόδους για να εκφράσει τον πλούσιο ψυχισμό του, την πίστη του στην ανθρώπινη επικοινωνία, την επαφή και την  αλληλεγγύη.

Απεβίωσε, σε ηλικία 73 ετών, το 1983.

Στην εκδήλωση της 6ης Μαρτίου θα παρουσιαστούν ενδεικτικά στιγμιότυπα από το κινηματογραφικό του έργο τα οποία θα σχολιάζει ο γιός του Μανώλης Ζωγραφάκης.

Στο χώρο της εκδήλωσης θα εκτεθούν, ακόμα, μερικά «σύνεργα» της κινηματογραφικής του δραστηριότητας.

Για τον τιμώμενο θα δοθεί ο λόγος για ολιγόλεπτες παρεμβάσεις και σε μερικούς στενούς φίλους του.

Χορηγοί της εκδήλωσης είναι το Επιμελητήριο Λασιθίου, η Περιφερειακή Ενότητα Λασιθίου και το βιβλιοχαρτοπωλείο «Πολύπλευρο».

Την Οργανωτική Επιτροπή των εκδηλώσεων αποτελούν οι κκ Σταμέλος Ι., Κουρουπάκης Στρ., Φασουλάκη Μ., Μπλαζογιαννάκη Α., Μπουκουβάλα-Κλώντζα Ε. Καρτέρη-Σιγανού Μ. και Ρουμπελάκη Α.

Η εκδήλωση θα πραγματοποιηθεί στο Επιμελητήριο Λασιθίου με ώρα έναρξης 19.00 και είσοδο ελεύθερη.

Ι.Σταμέλος