Ο Μιχάλης Μητσός στο άρθρο του με τίτλο "Ανταλλαγή ιδεών", στα ΝΕΑ (29-6-10) αναφέρεται στο πολυσυζητημένο αλλά πάντα επίκαιρο θέμα του διαβάσματος βιβλίων στην ιντερνετική και μετατηλεοπτική εποχή μας.Επικαλείται τη φράση του Ντέιβιντ Φόστερ Ουάλας «Ο σκοπός των βιβλίων είναι να καταπολεµούν τη µοναξιά», από μια συνέντευξης που έδωσε η οποία κυκλοφόρησε σε βιβλίο.
Ένα βιβλίο, βεβαίος, μπορεί να διαβαστεί στην παραδοσιακή του μορφή-κατά μόνας- ήσυχα, συγκεντρωμένοι και με το ρυθμό που μας ικανοποιεί. Μπορεί όμως να το διαβάσουμε στην οθόνη ένός υπολογιστή και προσφάτως από τον ηλεκτρονικό αναγνώστη Kindle της Amazon να υπογραμμίσουμε τα αποσπάσματα που μας εντυπωσιάζουν. Η Amazon αποκαλεί αυτή τη λειτουργία «δημοφιλή αποσπάσματα». Ένα τέτοιο δημοφιλές απόσπασμα είναι και η φράση για τα βιβλία του Ουάλας.
Και ποιο διάβασμα θεωρείται πιο αποτελεσματικό; «Για να συνεχίσει να προοδεύει η κοινωνία όπως συμβαίνει από την εποχή του Γουτεµβέργιου, η ανάγνωση πρέπει να είναι µοναχική και ήσυχη, υποστηρίζει ο Νίκολας Καρ στο νέο του βιβλίο « Ρηχά νερά » (Shallows). Οι νέες µορφές των µέσων επικοινωνίας αλλοιώνουν τον τρόπο µε τον οποίο λειτουργεί ο εγκέφαλος. Η υποχώρηση του «γραµµικού, λογοτεχνικού νου», που ήταν ανέκαθεν στο επίκεντρο της τέχνης, της επιστήµης και της κοινωνίας, θα έχει ολέθριες επιπτώσεις στον πολιτισµό µας.
Είναι τα πράγµατα τόσο άσχηµα; Οχι αναγκαστικά, αντιλέγει ο αρθρογράφος των Νιου Γιορκ Τάιµς. Σε τελευταία ανάλυση, η ανταλλαγή ιδεών είναι µια πιο γόνιµη διαδικασία από τον µοναχικό στοχασµό. Πολλές από τις µεγάλες ιδέες που συνέβαλαν τους τελευταίους αιώνες στην πρόοδο του πολιτισµού προέκυψαν από την αντιπαράθεση διαφορετικών προσεγγίσεων και ευαισθησιών. Και οι περισσότερες τεχνολογικές και επιστηµονικές καινοτοµίες προέκυψαν σε πολύβουα αστικά κέντρα. Οχι πως η µοναξιά είναι εχθρός της προόδου - κάθε άλλο. Οι καλές ιδέες όµως γεννιούνται συχνά και στα δίκτυα.
Η ηλεκτρική διέγερση της οθόνης µειώνει την ικανότητά µας να συγκεντρωθούµε; Μάλλον, έτσι τουλάχιστον λένε οι επιστηµονικές έρευνες. Η επέκταση των ηλεκτρονικών αναγνωστών µάς κάνει να διαβάζουµε λιγότερα µακροσκελή κείµενα; Πιθανότατα. Από την άλλη πλευρά, όµως, διαβάζουµε και γράφουµε περισσότερο απ' ό,τι την εποχή που µεσουρανούσε η τηλεόραση. Και η ταχύτητα µε την οποία παρακολουθούµε τη διαδροµή µιας ιδέας ή ανακαλύπτουµε νέες πλευρές ενός προβλήµατος έχει αυξηθεί µε γεωµετρική πρόοδο. Ο απολογισµός είναι θετικός» κλείνει το άρθρο του ο Μητσός.
Όπως και νάχει όμως η νέα εποχή και τα μέσα που χρησιμοποιούνται δεν μπορούν παρά να κατευθύνουν τον τρόπο ανάγνωσης προς τα εκεί. Ίσως γι’ αυτούς που έχουν μάθει να διαβάζουν με τον παραδοσιακό τρόπο να δημιουργούνται προβλήματα. Όμως οι νέοι άνθρωποι που μαθαίνουν μέσα από τις νέες τεχνολογίες να έχουν μικρότερα προβλήματα.
Σχετικά: http://diastaseis.blogspot.com/2010/06/blog-post_29.html
Η γελοιογραφία είναι από την εικονογράφιση του άρθρου του Μητσού.
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου