Συχνά, τελευταία, η ειδησεογραφία αναφέρει περιπτώσεις ακραίων συμπεριφορών εκ μέρους ατόμων που αντιμετωπίζουν προβλήματα επιβίωσης και ασφάλειας. Και όμως μια τέτοια συμπεριφορά είναι εξηγήσιμη και αναμενόμενη. Όσο η ανεργία, η ανασφάλεια, η αβεβαιότητα για το αύριο και η απελπισία εντείνονται τόσο θα βρισκόμαστε μπροστά σε τέτοιου είδους φαινόμενα.
Στην πυραμίδα των αναγκών του Maslow, την οποία χρησιμοποιούν στο μάνατζμεντ και για παρακίνηση, στην κατώτατη βαθμίδα βρίσκονται οι φυσιολογικές ανάγκες. Είναι αυτές που συνδέονται με την επιβίωση. Κυρίως είναι η τροφή, η ένδυση, η στέγαση. Αν δεν ικανοποιηθούν η επιβίωση γίνεται προβληματική. Ακόμα, όσο χρόνο μένουν αυτές ανικανοποίητες, ο άνθρωπος δεν αντιλαμβάνεται άλλες, υψηλότερου επιπέδου ανάγκες. Το άτομο ούτε από πολιτική, ούτε από πολιτισμό καταλαβαίνει. Έχει θυμό για όλους και για όλα. Όταν δε, ικανοποιηθούν παύουν να επηρεάζουν τη συμπεριφορά του, αφού ανάγκη που ικανοποιείται παύει να είναι ανάγκη.
Οι επόμενες, στην κλίμακα του Maslow, ανάγκες είναι αυτές της ασφάλειας. Εκείνες συνδέονται με τα συναισθήματα φόβου για τους φυσικούς κινδύνους και την αδυναμία ικανοποιήσης των φυσικών αναγκών. Πρόκειται, δηλαδή, για συναισθήματα αυτοσυντήρησης. Στην κατηγορία αυτή περιλαμβάνονται η προστασία από τον κίνδυνο, από τον φόβο, τις στερήσεις. Η επιθυμία για μόνιμη εργασία, επίσης, περιλαμβάνεται σ' αυτή την κατηγορία των αναγκών.
Η επιθυμία αυτή μπορεί να είναι πολύ σπουδαίο κίνητρο συμπεριφοράς, επειδή κάθε εργαζόμενος εξαρτάται, τουλάχιστον εν μέρει, από την εργασία. Η ανάγκη για σιγουριά παίρνει τη μορφή της απαίτησης για οικονομική εξασφάλιση (μονιμότητα εργασίας, αποταμίευση), προτίμηση γνωστού περιβάλλοντος εργασίας, επιθυμία για τάξη στους συνεργάτες και στα υλικά. Η ανάγκη αυτή επηρεάζει τους ανθρώπους και στην επιλογή του επαγγέλματός τους.
Σχετική με τις ανάγκες ασφάλειας και εξασφαλίσεων είναι η θέσπιση από την πλευρά των κρατών των κοινωνικών ασφαλίσεων και από την πλευρά των επιχειρήσεων η ίδρυση ασφαλιστικών εταιρειών που σκοπεύουν στην κάλυψη των διαφόρων κινδύνων, ώστε τα άτομα να αισθάνονται όσο το δυνατόν πιο εξασφαλισμένα.
Κατόπιν είναι οι κοινωνικές ανάγκες και η έννοια του "ανήκειν". Δηλαδή η ανάγκη να συναναστρέφεται άλλους ανθρώπους, να ανήκει σε κοινωνικές ομάδες, να προσφέρει την εκτίμησή του και να απολαμβάνει την εκτίμηση των άλλων, την κατανόησή τους, την αγάπη τους και να συμπεριφέρεται ανάλογα στους άλλους.
Στην κλίμακα του Maslow ακολουθούν και άλλες βαθμίδες. Οι κοινωνικές ανάγκες, όμως, έχουν ως προϋπόθεση την εκπλήρωση των δυο προηγούμενων βαθμίδων.
Στην πυραμίδα των αναγκών του Maslow, την οποία χρησιμοποιούν στο μάνατζμεντ και για παρακίνηση, στην κατώτατη βαθμίδα βρίσκονται οι φυσιολογικές ανάγκες. Είναι αυτές που συνδέονται με την επιβίωση. Κυρίως είναι η τροφή, η ένδυση, η στέγαση. Αν δεν ικανοποιηθούν η επιβίωση γίνεται προβληματική. Ακόμα, όσο χρόνο μένουν αυτές ανικανοποίητες, ο άνθρωπος δεν αντιλαμβάνεται άλλες, υψηλότερου επιπέδου ανάγκες. Το άτομο ούτε από πολιτική, ούτε από πολιτισμό καταλαβαίνει. Έχει θυμό για όλους και για όλα. Όταν δε, ικανοποιηθούν παύουν να επηρεάζουν τη συμπεριφορά του, αφού ανάγκη που ικανοποιείται παύει να είναι ανάγκη.
Οι επόμενες, στην κλίμακα του Maslow, ανάγκες είναι αυτές της ασφάλειας. Εκείνες συνδέονται με τα συναισθήματα φόβου για τους φυσικούς κινδύνους και την αδυναμία ικανοποιήσης των φυσικών αναγκών. Πρόκειται, δηλαδή, για συναισθήματα αυτοσυντήρησης. Στην κατηγορία αυτή περιλαμβάνονται η προστασία από τον κίνδυνο, από τον φόβο, τις στερήσεις. Η επιθυμία για μόνιμη εργασία, επίσης, περιλαμβάνεται σ' αυτή την κατηγορία των αναγκών.
Η επιθυμία αυτή μπορεί να είναι πολύ σπουδαίο κίνητρο συμπεριφοράς, επειδή κάθε εργαζόμενος εξαρτάται, τουλάχιστον εν μέρει, από την εργασία. Η ανάγκη για σιγουριά παίρνει τη μορφή της απαίτησης για οικονομική εξασφάλιση (μονιμότητα εργασίας, αποταμίευση), προτίμηση γνωστού περιβάλλοντος εργασίας, επιθυμία για τάξη στους συνεργάτες και στα υλικά. Η ανάγκη αυτή επηρεάζει τους ανθρώπους και στην επιλογή του επαγγέλματός τους.
Σχετική με τις ανάγκες ασφάλειας και εξασφαλίσεων είναι η θέσπιση από την πλευρά των κρατών των κοινωνικών ασφαλίσεων και από την πλευρά των επιχειρήσεων η ίδρυση ασφαλιστικών εταιρειών που σκοπεύουν στην κάλυψη των διαφόρων κινδύνων, ώστε τα άτομα να αισθάνονται όσο το δυνατόν πιο εξασφαλισμένα.
Κατόπιν είναι οι κοινωνικές ανάγκες και η έννοια του "ανήκειν". Δηλαδή η ανάγκη να συναναστρέφεται άλλους ανθρώπους, να ανήκει σε κοινωνικές ομάδες, να προσφέρει την εκτίμησή του και να απολαμβάνει την εκτίμηση των άλλων, την κατανόησή τους, την αγάπη τους και να συμπεριφέρεται ανάλογα στους άλλους.
Στην κλίμακα του Maslow ακολουθούν και άλλες βαθμίδες. Οι κοινωνικές ανάγκες, όμως, έχουν ως προϋπόθεση την εκπλήρωση των δυο προηγούμενων βαθμίδων.
Η απελπισία που βιώνουν έντονα αρκετοί συνάνθρωποί μας στις περίεργες μέρες που ζούμε ασφαλώς και οφείλεται σε αδυναμία κάλυψης στοιχειωδών αναγκών. Ο πεινασμένος, ανασφαλής και απελπισμένος είναι ικανός για οτιδήποτε.
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου