Οι αυτοδίδακτοι

«Σ’ αυτή τη χώρα είμαστε όλοι τραγικά αυτοδίδακτοι», είχε πει κάποτε ο Σεφέρης. Ο Παλαμάς πάλι έλεγε: «Καμιά φορά στοχάζομαι πως αν ξέρω τίποτα, τόμαθα ελεύθερα, χωρίς σύστημα, από μόνος μου. Είμαι, καθώς λένε, αυτοδίδακτος. Κι έτσι μπορώ να ’χω τα χαρίσματα, μα και τις αμαρτίες των αυτοδίδακτων.
Αλέξανδρος Αργυρίου (κηδεύτηκε 25-5-09), σπούδασε πολιτικός μηχανικός, διακρίθηκε ως αυτοδίδακτος φιλόλογος, κριτικός και ιστορικός λογοτεχνίας. Δημιουργός της οκτάτομης «Ιστορία της Ελληνικής Λογοτεχνίας». Αυτοδίδακτος.
Κώστας Σφήκας (πέθανε 24-5-09), αυτοδίδακτος σκηνοθέτης, πρωτοπόρος της αφαιρετικής κινηματογραφίας, στον αντίποδα της αφηγηματικής.
Η κυρίαρχη ιδεολογία απαιτεί επαγγελματισμό πτυχίων και βεβαιώσεων, όχι και τόσο άδικα, αφού ο ερασιτεχνισμός του αυτοδίδακτου πολύ δύσκολα μπορεί να γίνει μετρήσιμος. Ο αυτοδίδακτος ψάχνει τη δική του αλήθεια, συνήθως, χωρίς να τον ενδιαφέρει η προβολή του έργου του. Λειτουργεί, μάλλον, σαν να ψάχνει τις δικές του ισορροπίες. Δείχνει να είναι εκτός εποχής. Και όμως, πόσα και πόσα σ’ αυτή τη χώρα δεν οφείλονται σε ανθρώπους «τραγικά αυτοδίδακτους»;